معرفی 10 کتاب برای خواندن در روزهای بهاری‌تان

در بخش معرفی کتاب این هفته 10 کتاب تازه را به شما معرفی خواهم کرد. این بار کتاب‌های مورد نظرم، واقعا تنوع خوبی برای همه سلیقه‌ها و و بودجه‌ها دارند.

در نظر داشتم این کتاب‌ها را در اواخر سال قبل معرفی کنم، اما به حکم تجربه از آنجا که یقین داشتم، چنین پستی در آن بازه زمانی کمتر خوانده خواهد شد و اصولا کمتر کسی پیدا می‌شود که در ایان نوروز به دنبال کتاب خواندن باشد، ترجیح دادم کتاب‌ها را با تأخیر در زمانی معرفی کنم که مخاطب بیشتری به آنها توجه نشان بدهد.

امیدوارم پست‌های معرفی کتاب «یک پزشک»، تکانی هر چند جزئی و ناچیز در بازار بی‌رونق کتاب ایران ایجاد کند، یا دست‌کم توصیه‌نامه خوبی باشد برای مخاطبان خاص این وبلاگ.

1- آهن، پتاسیم، نیکل: این کتاب جیبی است و بیشتر از 72 صفحه ندارد، عنوان کتاب ما را یاد کلاس‌های شیمی می‌اندازد و جالب است بدانید که نویسنده آن، یک شیمی‌دان بوده است.

پریمو میکله لوی (1919 تا 1987)، شیمی‌دان و نویسنده ایتالیایی، در تورین به دنیا آمد و جوانی‌اش را به تحصیل شیمی گذراند. اما شهرت او مدیون ادبیات داستانی‌اش است که تأثیر زیادی از زندگی و تجربیات شخصی‌اش گرفته. حاصل نویسندگی‌اش دو رمان و چندین مجموعه داستان کوتاه، مقالات و اشعار است. او را بیشتر با کتاب خاطرات‌اش -اگر این انسان بود- می‌شناسند که وقایع زندگی او را از فوریه 1944 تا ژانویه 1945 شرح می‌دهد.

نقش شیمی در آثار داستانی‌اش هم هویداست و یکی از مهم‌ترین این آثار مجموعه داستانی‌است با نام «جدول عناصر تناوبی»، هر یکی از داستان‌هایش نام یکی از عناصر را بر خود دارد و دوران زندگی او را در قالبی نه‌چندن ساده و پر از ارجاعات فراوان روایت می‌کند، یعنی از وقتی دانشجوی پرشور شیمی بود تا دوره دشوار جنگ جهانی دوم و بعد از آن.

کتاب حاضر منتخب سه داستان این مجموعه است که همگی در دوره پیش از جنگ می‌گذرند.

این کتاب، توسط کتابسرای تندیس با ترجمه بابک واحدی با قیمت دو هزار تومان منتشر شده است.

به بریده‌ای از داستان «آهن» توجه کنید:

شب، پشت دیوارهای آزمایشگاه آرمیده، شب اروپا، چمبرلین دست‌خالی و بی‌دستاورد از مونیخ بازگشته. ارتش هیتلر بی‌شلیک یک گلوله وارد پراگ شده، فرانکو بارسلونا را اشغال کرده و در مادرید مستقر شده است. ایتالیای فاشیست، آن دزد سر گردنه خرده‌پا، آلبانی را اشغال کرده و دلشوره فاجعه قریب‌الوقوع، همچون شبنم غلیظی همه جا را پوشانده، در خانه‌ها و خیابان‌هاع در گفتگوهای محتاطانه و وجدان‌های به خواب‌رفته.

ولی شب توان نفوذ در آن دیوارهای ضخیم را ندارد، سانسور فاشیستی، شاهکار رژیم، خود به تنهایی توانسته ما را از دنیا جدا کند و در برزخی سفید و عاری از حس رها کند.

سی تایی از ما توانستیم بر مانع دشوار امتحانات اولیه غلبه کنیم و وارد دومین سال آزمایشگاه تحلیل کیفی شویم.

…

در جمع ما، ساندرو گوشه‌گیر و تنها بود. قد متوسطی داشت، لاغر ولی عضلانی، هیچ وقت اورکت نمی‌پوشید، حتی در سردترین روزها. به کلاس که آمد شلوار مخمل کبریتی نخ‌نمایی تنش بود و جوراب‌هایی تا زانو از پشم دستباف و بعضی وقت‌ها شنلی سیاه‌رنگ و کوتاه که مرا یاد شاعر توسکانی -رناتو فوچینی- می‌انداخت. دست‌های درشت و پینه‌بسته‌ای داشت، ظاهری زمخت و استخوانی و صورتی آفتاب‌سوخته، پیشانی کوتاهش زیر خط موهایش بود، موهایش را خیلی کوتاه نگاه می‌داشت و یک‌شانه و مثل دهاتی‌ها با گام‌های بلند و آرام و شلنگ‌انداز راه می‌رفت.

…

چطور می توانست شرف و شرافت تازه‌ای در این درسی که می خواندیم نبیند، چطور می‌توانست این حقیقت را نادیده بگیرد که شیمی و فیزیک، آن طور که به خورد ما می‌دادند، سوای از شکوفایی و سرزندگی‌ای که دنبالش می‌گشتیم، چون همواره شفاف، واضح و اثبات‌شدنی بودند، نه تکه‌پاره‌هایی سراسر دروغ و پوچی، مثل برنامه‌های رادیو و نوشته‌های روزنامه‌ها.

سبک نوستن پریمو میکله لوی این طوری است، گرچه ایرادهایی هم می توان به تکنیک روایی او گرفت، اما نقطه قوت نوشته‌های او داشتن سبکی مخصوص به خودش است که قابل احترام است.

این کتاب را کتابسرای تندیس به قیمت دوهزار تومان منتشر کرده است.

2- مرد سوم: این کتاب، شاید به خاطر فیلمی که از روی آن ساخته شده است، بسیار مشهور است. کتاب را گراهام گرین نوشته و محسن آزرم ترجمه‌اش کرده است.

وقتی خبر منتشر شدن کتاب را شنیدم، به یاد نمی‌آوردم که فیلم را دیده باشم، فیلم را تهیه کردم و متوجه شدم که سال‌ها قبل در شبکه دوم دیده بودم، از فیلم بسیار خوشم آمده بود، اما نتوانسته بودم، نام فیلم را به یاد بیاورم یا از روی داستان کلی فیلم به عنوان آن برسم.

انتشار ترجمه کتاب بهانه‌ای شد برای تهیه DVD این فیلم، هنوز هم محو سکانس چرخ و فلک و سکانس پایانی این فیلم زیبا هستم.

این کتاب 159 صفحه دارد و بهایش 4200 تومان است.

3- دنیای بلور: دنیای بلور نوشته جی.‌جی. بالارد است، نویسنده‌ای داستان‌های تخیلی که پیش از این کتاب‌های برج و امپراتوری خورشید او را در یک پزشک معرفی کرده‌ام.

کناب دنیای بلور را نشر چشمه منتشر کرده است. رمان «دنیای بلور» اولین جلد از سه‌گانه‌ی مشهور جی. جی. بالارد درباره‌ بحران جهانی آب است. شرایط آخر‌الزمانی و وضعیت آخر الزمانی محور این تریلوژی است.

رمان «دنیای بلور» درباره‌ جنگلی است در کنگو که کم‌کم تبدیل به بلور می‌شود و به اعتقاد بالارد این نشانه‌ای است از دو مسئله‌ مهم و البته متفاوت؛ یکی نابودی خودِ جنگل و دیگری تبدیل آن به بلورهایی زیبا.

بالارد براساس همین پارادوکس و واکنش انسان به آن، رمانش را پیش می‌برد. در واقع جنگل در اثر این اتفاق (تبدیل شدن همه‌چیز به بلور) می‌میرد، اما این مرگ برای برخی از جمله درماندگان و بیماران لاعلاج، یک بهشت محسوب می‌شود.

کتاب 233 صفحه‌ای و بهایش شش هزار تومان است.

4- گفتگو با بچه‌ها درباره قرون وسطا: این کتاب را ژاک لوگوف نوشته است و برخلاف آنچه از اسمش برمی‌آید، من خواندن آن را به بزرگسالان هم توصیه می‌کنم.

ما عادت کرده‌ایم که در مقالات و گفتگوهای روزانه از اصلاحات و واژه‌هایی استفاده کنیم که در مورد آنها خیلی کم می‌دانیم، مثلا وقتی صحبت از قرون وسطا می‌شود، ما در ذهن فقط تصویرهای سیاهی از دوران تفتیش عقاید و شکنجه‌ها به ذهنمان می‌آید، اما فراتر از این تصویر کلی مبهم چه می‌دانیم.

این کتاب کوچک برا اطلاعات ما از این دوره می‌افزاید و به ما نشان می‌دهد که در این دوره سیاه هم مردمی بودند که زندگی‌های رنگی‌ای برای خود داشتند و این دوره هم خالی از هنر، علم و دانشمندان بزرگ نبوده است.

این کتاب را نشر آفرینگان در 132 صفحه و به بهای 2500 تومان منتشر کرده است.

5- گزارش تحلیلی یک مورد هیستری: هیستری نام آشنایی در بخش‌های اورژانس بیمارستان است، این اصطلاح که البته به تعبیر درست‌تر اختلال تبدیلی یا conversion disorder خوانده می‌شود، مورد توجه فروید هم بوده است و او در این کتاب به صورت مشروح در مورد یکی از بیمارانش که یک دختر هجده ساله به نام «دورا» بود، نوشته است، این کتاب را دکتر آرش امینی ترجمه کرده است.

این کتاب را انتشارات ارجمند در 120 صفحه و به بهای 2900 تومان منتشر کرده است.

6- رؤیا در رؤیا: این کتاب مجموعه 20 رؤیا از 20 شخصیت مهم است. افرادی مثل میکل آنجلو، آنتوان چخوف، کلود دبوسی، مایاکوفسکی، لورکا و فروید.

این رؤیاها را آنتونیو تابوکی گردآوری کرده است. پس اگر می‌خواهید بدانید که رؤیاهای این آدم‌های مشهور چه می‌توانسته باشد، این کتاب را از دست ندهید.

این کتاب را نشر نیکا در 111 صفحه، به بهای 4 چهار هزار تومان منتشر کرده است.

7- فیزیک در سینما، فیزیک نابخردانه و توهین‌آمیز فیلم: از عنوان کتاب باید بتوانید حدس بزنید که موضوعش در مورد چیست!

فیلم‌های سینمایی پر هستند از تخیل. سلیقه‌های متفاوت هستند، خیلی‌ها ترجیح می‌دهند که در این تخیلی هم از منطق خاصی پیروی شود، بعضی هم البته دوست ندارند به قانون خاصی پایبند باشند. من جزو دسته اول هستم.

این کتاب که تام راجرز به بررسی علمی این قضیه می‌پردازند و نشان می‌دهد که مثلا چگونه قوانین مختلف فیزیک در فیلم‌ها نقض می‌شود.

این کتاب 494 صفحه‌ای را انتشارات سوره مهر با ترجمه نادیا زکالوند به بهای 8900 تومان منتشر کرده است.

8- ماریا کالاس، ستاش هنر، ستایش عشق: وقتی ویژه‌نامه خلاقیت را در یک پزشک می‌نوشتم، در مقاله مربوط به آگهی «متفاوت بیندیش اپل»، یاد کوچکی از ماریا کالاس -سرشناس‌ترین خواننده‌ی سوپرانوی اپرا در سده‌ی بیستم – کردم، دیدن ویدئوهایی از اجراهای هنری او باعث شد که در مورد وی کنجکاو شوم و کتابی در مورد او پیدا کنم.

این کتاب را نشر ثالث در 298 صفحه (بدون احتساب قسمت عکس‌ها) منتشر کرده است.

9- خواستن توانستن است، زندگی سر ریچارد برانسون: سر ریچارد برانسون تاجر ماجراجو، کارآفرین موفق انگلیسی و صاحب شرکت ویرجین است.

مدتی بود، دنبال کتابی در مورد او می‌گشتم تا اینکه این کتاب را پیدا کردم، این کتاب را انتشارات لوح فکر در 138 صفحه و بهای چهار هزار تومان منتشر کرده است.

10- گذرنامه: گذرنامه رمانی است، نوشته هرتا مولر.

ویندیش، شخصیت اول داستان، آسیابانی است که به همراه همسر و دخترش در یکی از روستاهای رومانی زندگی می‌کند، او همواره کعبه آمالش را در آلمان می‌بیند و برای دریافت گذرنامه، باید علاوه بر پرداخت رشوه، از خیلی چیزها بگذرد …

موضوع کتاب، همچون دیگر آثار هرتا مولر، رنج و تنهایی مردم در حکومت دیکتاتوری چائشسکو و مصایب زندگی بازماندگان پس از جنگ است که شباهت زیادی به زندگی نویسنده هم دارد.

البته این کتاب، پیوست با ارزشی دارد: خطابه هرتا مولر هنگام دریافت جایزه نوبل ادبیات.

این کتاب را انتشارات مروارید در 116 صفحه به بهای 3100 تومان منتشر کرده است.

سبک نوشتار مولر در این کتاب مانند «سرزمین گوجه‌های سبز»، سبکی شاعرانه است، بنابراین نباید انتظار داشته باشید با کتابی با روایت سرراست سر و کار دارید.

از هرتا مولر کتاب دیگری به عنوان «قرار ملاقات» هم مجوز نشر گرفته و به زودی منتشر خواهد شد.