نُه دانشمندی که جایزهی کاولی 2014 را از آن خود کردند

فرانک مجیدی: به تازگی برندگان جایزهی کاولی سال 2014 اعلام شده و 9 دانشمند، به خاطر تحقیقاتشان روی انبساط کهکشانی، مشارکت در وسایل نوری نانو و کشف شبکههای تخصصی مغز در حافظه و شناخت، آن را مشترکاً از آن خود نمودند.
بنیاد کاولی از سال 2008 و هر دو سال یکبار،جوایزی را در سه رشتهی ستارهشناسی، نانوتکنولوژی و رشتهی اعصاب تقدیم برندگان میکند. این جایزه، تحت سرپرستی آکادمی علوم و مقالات نروژ قرار دارد و علاوه بر یک مدال طلا، مبلغ یکمیلیون دلار در اختیار برندگان هر رشته قرار میگیرد.
جایزهی رشتهی ستارهشناشی به «آلن گوث»، «آندرهای لینده» و «الکسی استاروبینسکی» تعلق یافت که به ترتیب در انستیتوی تکنولوژی ماساچوست در کمبریج، دانشگاه استنفورد و انستیتوی لاندائو فعالیت میکنند. آنها این جایزه را برای تحقیقات پیشگامانه روی تئوری انبساط کهکشانی که جهان در فازی کمدوام از انبساط نمایی آن هم کمی پس از به وجود آمدن قرار گرفت، دریافت داشتند.
مطالعات روی انبساط، اکنون شامل هزاران تئوری میشود، نتایج تازه گزارششده نشان میدهد که دانشمندان وجود «انفجار بزرگ» را با استفاده از تلسکوپ BICEP2 و پسزمینهی مایکروویو کهکشانی تأیید کردهاند.
در رشتهی علوم نانو، جایزه به «تامس ابِسِن»، «استفان هِل» و «جان پندرای» که به ترتیب در دانشگاه لویی پاستور، انستیتوی ماکس پلانک و کالج سلطنتی انگلستان فعالیت میکنند، تعلق گرفت. این سه تن، به باور محدودیتهای وضوح در عکاسی و میکروسکوپ پایان دادند و نشان دادند که نور میتواند با نانوساختارهای کوچکتر از طول موج نور، برهمکنش داشتهباشد. قرارداد پیشین، یشنهاد کرده بود که تنها موادی با ابعاد بزرگتر از 200 نانومتر قابل تصویربرداری هستند. بنیاد کاولی این یافته را توانایی دیدن و تصویربرداری از ذرات با ابعاد نانو دانستند و با عنوان «شرطی مهم برای پیشرفتهای بعدی گستردهتر در علوم نانو» جایزه را شایستهی این سه دانشمند دانستند.
در پایان دههی نود میلادی، آزمایشهای ابسن که تئوری پذیرفتهشدهی انتشار نور از شکافهای کوچک را به چالش میطلبید، منجر به ایجاد درکی تازه از افزایش بازده تمرکز فضایی ابزار نوری و حساسیت سنسورهای نوری گردید. «هل» تکنیکی را بهبود بخشید که عکاسی از ذراتی بسیار کوچکتر از طول موج نور را ممکن میساخت که شامل پروسه های درون سلول زنده هم میشد. پندرای مدل لنز کامل معروف را با استفاده از طلا، نقره و مس بهبود بخشید.
جایزهی بنیاد کاولی در رشتهی علوم اعصاب به «برندا میلنر»، «جان اُکیف» و «مارکوس ریچل» تعلق یافت که به ترتیب در دانشگاه مکگیل، کالج لندن و دانشگاه واشینگتن به کار مشغولند. با تکنیکهای تحقیقاتی مختلف این عصبشناسان مشخص ساختند که سلولهای عصبی ویژهای توابع مختلفی را ایفا مینمایند و جزئیاتی را درباره ی مناطق مغزی فعال در حافظه ارائه داد.
میلنر روی بیماری فردی با نام اختصاری HM و برخی دیگر که دچار آسیبهای مغزی بودند، مطالعه کرد و مشخص گردید که لُبهای تمپورال میانی برای ایجاد حافظهی اپیزودیک ضروری هستند. اکیف مشخص ساخت که هیپوکامپ شامل اعصابی است که موقعیت ویژهی حیوانات را کد میکند. ریچل نیز روشهایی را برای قابل دیدن نمودن فعالیتهای مغزی طراحی نمود.
بنیاد کاولی در سال 2000 توسط دانشمند نروژی، «فرد کاولی» تأسیس گردید که در سال 2013 فوت نمود. امروزه بیش از 10 شعبه از این بنیاد در سرتاسر جهان در حال فعالیت هستند. مراسم تقدیم جوایز در روز 9 سپتامبر در اسلو برگزار میشود.
این نوشتهها را هم بخوانید
برای من مطلب تازه ای بود. من از این جایزه اطلاع نداشتم. خیلی ممنون
واسه منم همینطور
امید وإرم اسم دانشمندای خودمونو هم ببینیم تو این همایشا
مثلا پرفسور سمیعی