دیسکسیون یا سوراخ شدن و گسستگی آئورت
در دیسکسیون آئورت، در اثر ایجاد پارگی در لایه انتیما، این لایه از جدار آئورت جدا شده و باعث ایجاد یک مجرای کاذب به موازات مجرای حقیقی آئورت می‌شود.
عوامل خطرساز دیسکسیون آئورت عبارتند از هیپرتانسیون، مصرف کوکایین، تروما، بیماری‌های ارثی بافت همبند (نظیر سندرم مارفان، سندرماهلرزدانلوس)، واسکولیت‌ها (نظیر آرتریت تاکایاسو، آرتریت سلول غول آسا)، بیماری بهجت، دریچه آئورت دولتی، و کوارکتاسیون آئورت.
دیسکسیون آئورت رامی‌توان به دو نوع A و B تقسیم‌بندی کرد (سیستم استنفورد). دیسکسیون نوع A آئورت صعودی را درگیر می‌کند، در حالی که دیسکسیون نوع B آئورت دیستال را گرفتار می‌کند. سیستم DeBakey دیسکسیون آئورت را به سه دسته تقسیم‌بندی می‌کند – انواع I، II و III. دیسکسیون نوع I، کل آئورت را درگیر می‌سازد، در حالی که دیسکسیون نوع II فقط آئورت صعودی، و دیسکسیون نوع III فقط آئورت نزولی را گرفتار می‌سازد.
در دیسکسیون همراه با گرفتاری آئورت صعودی، میزان مرگ و میر بالا و در طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول 2-1 درصد در هر ساعت می‌باشد.
بیمار معمولاً از درد ناگهانی و شدید قفسه سینه یا پشت شکایت می‌کنند. درد شکمی، سنکوپ، سکته مغزی نیز شایع می‌باشند. انتشار پس گستر (رتروگراد) دیسکسیون می‌تواند باعث تامپوناد قلبی یا دیسکسیون شریان کرونر و انفارکتوس حاد میوکارد شود. دیسکسیون همراه با درگیری دریچه آئورت، نارسایی حاد و شدیدآئورت همراه با ادم حاد ریوی ایجاد می‌شود، صفحهٔ دیسکسیون ممکن است با انتشار پیش گستر (آنته گراد) باعث تضعیف جریان خون شریان‌های کاروتید و ساب کلاوین شده و باعث ایجاد سکته مغزی یا ایسکمی حاد اندام فوقانی شود. بیماران مبتلا به دیسکسیون دیستال آئورت (نوع B) دچار درد ناگهانی پشت یا قفسه سینه همراه با ایسکمی اندام تحتانی و نوروپاتی ایسکمیک می‌شوند. یافته‌های فیزیکی عبارتند از کاهش نبض‌ها، نقایص نورولوژیک، یا یک سوفل دیاستولی مربوط به نارسایی آئورت، با این وجود، نارسایی حاد آئورت و ورود خون به داخل یک بطن فاقد آمادگی، تنها باعث یک سوفل دیاستولی کوتاه و نرم می‌شود که اغلب تشخیص داده نمی‌شود. فشار نبض پهن (widened pulse pressure) و یافته‌های فیزیکی مربوط به نارسایی مزمن آئورت وجود ندارند؛ و تصویر بالینی بیمار شامل یک بیمار بدحال همراه با تاکی‌پنه، تاکیکاردی، و فشار نبض باریک (narrow pulse pressure) می‌باشد. افت فشار خون، اتساع ورید ژوگولار، و نبض متناقض (- passus paradoxus) باید شک به تامپوناد قلبی را ایجاد نماید. اکوکاردیوگرافی ترانس ازوفاژیال، MR آنژیوگرافی، یا CT آنژیوگرافی با نشان دادن یک زبانه. (فلپ) در انتیما که مجرای حقیقی را از مجرای کاذب جدا می‌کند، سبب تأیید تشخیص می‌شوند.
دیسکسیون آئورت نوع A اگر فوراً جراحی نشود همیشه کشنده است. با انجام عمل جراحی، میزان مرگ و میر در عرضی ۲۴ ساعت به ۱۰ و در عرض ۳۰ روز به ۲۰ درصد کاهشمی‌یابد. بیماران مبتلا به دیسکسیون نوع B باید تحت درمان دارویی قرار گیرند زیرا میزان بقای یکساله آنها با درمان دارویی نسبت به جراحی بیشتر است (۷۵ درصد در برابر ۵۰ درصد). اما، در صورتی که دیسکسیون نوع B باعث اختلال در جریان خون پاها، کلیه‌ها، یا سایر احشا شود، انجام عمل جراحی ضروری می‌باشد. کنترل دقیق فشار خون ضروری می‌باشد زیرا آنوریسمآئورت در ۳۰-۵۰ درصد از بیماران مبتلا به دیسکسیون نوع B که برای ۴ سال مطالعه شده‌اند، ایجاد می‌شود.
زخم‌های سوراخ کنندهٔ آئورت (– penetratingaortic ulcers) و هماتوم داخل جداری (intramuralhematomma)
زخم‌های نافذ آئورت و هماتوم داخل جداری باعث درد قفسه سینه می‌شوند که افتراق آن از درد قفسه سینه ناشی از دیسکسیون آئورت غیرممکن است. هر چند، برخلاف دیسکسیون آئورت، این بیماری لوکالیزه (محدود) می‌باشد و هیچ‌گونه فلپی در انتیما و در نتیجه هیچ انسدادی در شاخه‌های عروقی وجود ندارند. از هم گسیختن لایه الاستیک انیما، در آئورت زخم‌هایی ایجاد می‌کند که این زخم‌های سایشی و خورنده به داخل لایه مدیا نفوذ نموده و به داخل ساختمان‌های اطراف برآمده می‌شوند. پاره شدن عروق جداری (وازاوازروم) باعت تشکیل هماتوم موضعی در زیر لایه آدونتیس شده و در نتیجه باعث ضخیم شدگی نامتقارن جدار آئورت می‌شود. بیماران مبتلا به هر یک از دو حالت فوق الذکر معمولاً مسن‌تر از بیماران مبتلا به دیسکسیون آئورت هستند، اندازه آئورت در آنها بزرگ‌تر، و میزان شیوع آنوریسم آئورت شکمی در آنها بیشتر است. پارگی آئورت عارضه اصلی زخم‌های سوراخ کننده و هماتوم‌های داخل جداری است، به ویژه اگر آنوریسم‌ها در آئورت صعودی قرار داشته باشند. تشخیص با آنژیوگرافی تهاجمی، CT آنژیوگرافی یا MR آنژیوگرافی صورت می‌گیرد.
در موارد زیر صرفنظر از محل زخم یا هماتوم باید انجام عمل جراحی را مد نظر قرارداد: زخم‌ها و هماتوم‌های آئورت صعودی، زخم‌های سوراخ کننده عمیق، یا هماتوم‌های شدیداً برجسته، زخم‌ها و هماتوم‌های آئورت نزولی رامی‌توان با موفقیت بابتابلوکرها و کتترل دقیق فشار خون درمان نمود.
