پنومونی یا ناراحتی ریه ناشی از افزایش حساسیت چیست و راه‌های تشخیص و درمان آن، کدام‌ها هستند؟

علت های پنومونی افزایش حساسیت

• التهاب وابسته به ایمنی پارانشیم، دیواره آلوئول‌ها و راه‌های هوایی انتهایی، در اثر تماس مکرر فیبروز مزمن ایجاد می‌شود.
• با نام آلوئولیت آلرژیک برون زاد هم خوانده می‌شود، واکنش غیرآتوپیک، غیرآسمی و وابسته به ایمنی نسبت به آلرژن‌های استنشاقی.

• پروتئینهای حیوانی/ گیاهی: اکتینومایست‌ها (یونجه، غله، سیستم‌های تهویه)، آسپرژیلوس (یونجه، غله) غبار چوب، کارگران پنیرسازی، پستاندارن و پرندگان.
• ترکیبات شیمیایی با وزن مولکولی کم (تولوئن، ایزوسیانیت‌ها)
• داروها (طلا، آمیودارون، NSAID، نیتروفورانتوئین

تشخیص افتراقی پنومونی افزایش حساسیت

• آسم
• آسم شغلی
• CHF
• پنومونی
• COPD
• پنومونی ائوزینوفیلی
• سایر بیماری‌های بینابینی ریه، داروها، پنوموکونیوز، IPF، سارکوئیدوز، بیماری‌های کلاژن واسکولر.
• برونشیت صنعتی: برونشیت مزمن در اثر تماس شغلی
• استنشاق گاز محرک

اپیدمیولوژی پنومونی افزایش حساسیت

• تماس معمولاً شغلی یا در اثر کارهای تفریحی است.
• ریهٔ کشاورزان، ریهٔ نگهدارندگان پرنده و ریه کارگران مراکز شیمیایی شایع‌ترین علل در آمریکاست.
• سیگار خطر بیماری را کم می‌کند.
• به علت عدم گزارش بیماری‌های شغلی شیوع بیماری شناخته شده نیست.
• ریه کشاورزان (Farmers Lung): در ۱% افراد در معرض مواد رخ می‌دهد، ۲ میلیون تماس در سال

علایم و نشانه‌های پنومونی افزایش حساسیت

• حاد

• تب و لرز
• سرفه بدون خلط
• کراکل دو طرفه خشک قاعده‌ای
• تنگی نفس
• عدم وجود ویز

• تحت حاد

• سرفه و تنگی نفس فزاینده
• خستگی
• کاهش وزن
• کراکل خشک منتشر
• امکان پیشرفت به طرف سیانوز

• مزمن: همهٔ علایم تحت حاد را همراه با:

• فیبروز ریه
• هایپوکسمی و کلابینگ

تشخیص پنومونی افزایش حساسیت

• نیازمند علائم بالینی (ریوی یا گوارشی) همراه با تست کلر عرق می‌باشد (بالغین> meq/lit 80)
• آنالیز DNA: برای تشخیص اولیه بکار نمی‌رود (کمتر از ۲۰% جهش‌ها را تشخیص می‌دهد): در ارزش تعیین پیش آگهی پس از تشخیص ارزشمند است و در مواردی که در تشخیص بیماری شک وجود دارد مفید است.
• PFTs: الگوی انسدادی (FVC کاهش، حجم‌های ریوی افزایش یافته است)
• CXR: پرهوایی، ضخامت نواری دور برنش‌ها، برونشکتازی، درگیری بیشتر در لوب فوقانی، لنفادنوپاتی ناف ریه.
• کشت و حساسیت خلط
• ABG: هیپوکسمی، الکالوز متابولیک
• الکترولیت‌ها: الکالوز متابولیک هیپوکلرمیک هیپوناترمیک هایپرگلیسمی در صورت وجود دیابت.

درمان پنومونی افزایش حساسیت

• آنتی‌بیوتیک‌ها
• مزمن: توبرامایسین استنشاقی که عملکرد ریه را افزایش داده و تشدید بیماری را کم می‌کند.
• تشدید و عود: درمان ضد سودوموناس ۲ دارویی عود بیماری را درمان کرده و از مقاومت دارویی پیشگیری می‌کند.
• متحرک‌سازی ترشحات: فیزیوتراپی سینه، برونکودیلاتور استنشاقی، rh DN Aase (پولموزایم)- ترشحات را رقیق و متحرک ساخته و تا ۳/۱ از شدت علائم می‌کاهد.
• تغذیه درمانی: افزایش رژیم چربی، مکمل‌های ویتامین، افزایش پیش نیازهای انرژی‌زا برای کار تنفسی
• کنترل التهاب راه هوایی: واکسیناسیون و استروئیدها (استروئید استنشاقی بطور مزمن بعنوان پروفیلاکسی، استروئید سیستمیک در مواقع تشدید علائم.
• ممکن است ژن درمانی، درمان قطعی باشد.
• پیوند ریه در موارد اختلال عملکرد شدید (FEV₁ کمتر از ۳۰%) نتایج نسبتاً خوبی داشته است (بقای ۲ ساله ۶۰%).

پیش آگهی/ سیر بالینی پنومونی افزایش حساسیت

• ۴% از موارد در دوره بلوغ وجود دارد.
• تظاهرات دوران کودکی، ایلئوس مکونیوم، عفونت‌های مکرر تنفسی، کاشکسی
• تظاهرات دوران بلوغ: عفونت‌های مزمن سینوس‌ها و دستگاه تنفسی
• میانگین بقا امروزه بیش از ۳۰ سال است.
• دورهٔ طولانی با حملات حاد و شدید
• شایعترین عوامل عفونی عبارت است از:

• کودکان: استاف اورئوس، هموفیلوس آنفلونزا
• بالغین: سودوموناس مقاوم، Burkholdia Cepacia (باکتریوم بسیار مقاوم)، آسپرژیلوس

• علت مرگ در اغلب موارد نارسایی تنفسی است.