آرتریت تمپورال چیست و چه نوع سردردی ایجاد می‌کند؟

چه بیماری‌های دیگری شبیه آرتریت تمپورال هستند؟

• میگرن
• سردرد تنشی
• آرتریت مهره‌های گردنی
• سردرد ناشی از توده داخل جمجمه‌ای
• سندروم درد میوفاشیال
• سردرد کلاستر
• انسداد شریان مرکزی رتین
• نوروپاتی بینایی ایسکمیک قدامی
• فیبرومیالژی

چگونگی ایجاد و علت‌های بیماری آرتریت تمپورال

• بیماری التهابی با علت نامعلوم که تمام لایه‌های دیواره شریان‌های اکستراکرانیال و بیشتر از بقیه شریان‌ها، شریان تمپورال را درگیر می‌کند.
• شریان‌های با اندازه متوسط در سرتاسر بدن، اما بیشتر آنهایی را که در محدوده شریان‌های کاروتید اکستراکرانیال قرار دارند درگیر می‌کند.
• به‌طور شایع شریان‌های کوروئیدال خلفی که دیسک بینایی را خون‌رسانی می‌کند درگیر می‌شود.
• شریان‌ها ضخیم و مسدود می‌شوند که روی پوست سر ایجاد ندول‌های ایسکمیک می‌کند.
• ممکن است بتوان ارتشاح‌های لنفوسیتی در دیوارهٔ شریانی، شامل سلول‌های ژانت را با میکروسکوپ مشاهده کرد.
• تظاهر کلاسیک آرتریت تمپورال عبارت است از بیمار سالخورده‌ای که از سردرد جدید یک‌طرفه، از دست‌دادن بینایی، و میالژی شکایت دارد.
• مواردی که درمان نشود می‌توان منجر به کوری شود.
• یکی از سه جزئی است که آرتریت سلول ژانت را تشکیل می‌دهند: پلی‌میالژیا روماتیکا، سندروم قوس آئورت، و آرتریت تمپورال.
• عمدتاً در بیماران مسن‌تر از 60 سال اتفاق می‌افتد.
• زن‌ها بیشتر از مردها درگیر می‌شوند.
• اغلب با درد در نواحی پروگزیمال اندام‌ها (پلی‌میالژیاروماتیکا) همراه است.

علایم و نشانه‌های بالینی آرتریت تمپورال

• سردرد به صورت ضربان‌دار و فشاردهنده است؛ ممکن است در محل شریان ملتهب یا منتشر باشد.
• بروز درد فک تحتانی با جویدن (jaw claudication).
• آرترالژی/ میالژی
• تب درجه‌پایین
• احساس کسالت
• کاهش وزن
• کوری گذرای یک‌چشمی یا از دست‌دادن ناگهانی بینایی در 50-25% بیماران
• درصورتی که بینایی یک چشم از بین برود، بیش از 50% احتمال از دست‌رفتن بینایی در چشم دیگر در طی یک ماه وجود دارد.
• فلج عضلات چشم
• دیسک بینایی رنگ‌پریده
• ضخیم‌شدگی شریان تمپورال

چگونه بیماری آرتریت تمپورال را تشخیص بدهیم؟ روند و شیوه بررسی

• شرح حال و معاینه پزشکی
• ممکن است CBC نشان‌دهنده لکوسیتوز و یا کم‌خونی نرموسیتیک باشد.
• در 90% بیماران ESR افزایش می‌یابد (اغلب بیش از mm/h 80)
• در بیمارانی که کروتیکواستروئید یا آسپیرین مصرف می‌کنند ممکن است ESR به‌طور کاذب پایین باشد.
• پروتئین رآکتیو-C (CRP) نیز افزایش نشان می‌دهد.
• بیوپسی شریان تمپورال سطحی تشخیصی است.
• به‌خاطر وجود مناطق سالم بینابینی، قطعه طویلی از شریان باید در برداشته شود.
• درصورتی که نتیجه بیوپسی منفی باشد اما همچنان شک به آرتریت تمپورال وجود داشته باشد، یک بیوپسی از شریان تمپورال طرف مقابل باید انجام شود.
• راه‌های درمان +++
• به خوبی به دوز بالای کورتیکواستروئید پاسخ می‌دهد.
• در موارد مشکوک، حتی قبل از آنکه بیوپسی انجام شود باید درمان با پردنیزون با دوز بالا (mg/d 80) را شروع کرد.
• درمان با استروئید تا دو هفته تغییری در نتیجهٔ بیوپسی ایجاد نخواهد کرد.
• سعی در پیش‌گیری از عوارض استروئید با تجویز یک روز درمیان آن توصیه نمی‌شود.
• هنگامی که علایم بیمار برطرف گردید و ESR تا حدود mm/h 25 پایین آمد، باید از مقدار استروئید به‌تدریج کاسته شود.
• در بیمارانی که استروئیدها را تحمل نمی‌کنند می‌توان از سیکلوفسفامید و متوترکسات استفاده کرد.
• درمان باید برای 18 ماه تا 2 سال ادامه پیدا کند.

پیش‌آگهی/ عوارض آرتریت تمپورال

• بیماری عموماً به حد کافی به‌وسیله استروئیدها کنترل می‌شود؛ علی‌رغم سن بالای بیماران، کورتیکواستروئیدها معمولاً به‌خوبی تحمل می‌شوند.
• درصورتی که مصرف استروئیدها خیلی زود متوقف شود، عود شایع است.
• درصورت عدم درمان می‌تواند منجر به نابینایی شود: 50% بیماران بینایی یک یا دو چشم خود را از دست می‌دهند.
• نابینایی ایجادشده معمولاً دایمی است، با این حال درصورتی که بعد از کاهش بینایی در یک چشم درمان شروع شود، از چشم دیگر محافظت خواهد شد.
• می‌توان از ESR و CPR جهت پیگیری پاسخ به درمان استفاده کرد.
• بعد از 2 سال درمان، عود نادر است (کمتر از 20% بیماران)