اریتم مولتیفرم چیست و درمان آن کدام است؟

* اریتم مولتیفرم (erythema multiforme;EM)، نوعی راش (دانه) پوستی است که به طور ناگهانی ظاهر می‌شود و معمولا متقارن است.

* ضایعات اولیه بیماری، لکه‌های صورتی متمایل به قرمز و برآمدگی متورمی با مرکز وزیکولار (حاوی اجسام کیسه‌مانند دارای مایع) هستند. ممکن است بیماری به شکل ضایعات بزرگ برجسته و قرمز؛ ضایعات کوچک برجسته و قرمز؛ ضایعات شبیه به کهیر؛ ضایعات قرمز پررنگ؛ ضایعات تاول مانند؛ ضایعات شبیه نشانه تیراندازی (در سطح خارجی به رنگ قرمز و در سطح مرکز، سالم و به رنگ معمولی پوست) تظاهر یابد.

* راش‌ها در ناحیه بازو، ساق پا، کف دست و پا، لب‌ها و دهان ایجاد می‌شوند. ممکن است غشاهای مخاطی دهان، بینی، چشم و ناحیه تناسلی گرفتار شوند.

* اریتم مولتیفرم در اثر عواملی مانند ویروس هرپس سیمپلکس و سایر ویروس‌ها (مانند ویروس اوریون)، دیفتری، عفونت‌های قارچی و انگلی، میکوپلاسما پنومونیه، واکسن کزاز، سل، دیفتری، تب مالت، حاملگی، بیماری‌هایی مانند سارکوئیدوز و بیماری‌های کلاژن عروقی، رادیوتراپی بدخیمی‌ها و مصرف داروهایی مانند ضدالتهاب‌ها، پنی‌سیلین، سولفونامیدها و دیلانتین ایجاد می‌شود.

* معمولا ضایعات اریتم مولتیفرم طی مدت ۳ تا ۶ هفته بهبود می‌یابند و ممکن است به ویژه در نوع حاصل از ویروس هرپس سیمپلکس، عودکننده باشند.

* نوع بسیارشدید بیماری، موسوم به سندرم استیونس-جانسون معمولا با تاول‌های شدید دهان و چشم همراه است و ممکن است به مرگ بیمار بیانجامد.

درمان‌های مرسوم

* پس از تشخیص بیماری که به وسیله پزشک و بر مبنای پاسخ بافت‌شناسی نمونه تهیه شده صورت می‌گیرد، درمان با کورتون آغاز می‌شود ولی شواهد آشکاری برای تأثیر این درمان وجود ندارد.

* در ضایعات دهانی، شربت دیفن هیدرامین ٪۱ مخلوط با کائوپکتات یا دیکلونین ۱٪ به وسیله پزشک تجویز می‌شود.

پرسش و پاسخ

* علایم همراه اریتم مولتیفرم را ذکر کنید.

تب، بی‌حالی، درد عضلانی، گلودرد و سرفه ممکن است قبل از ایجاد دانه‌های پوستی یا همزمان با آنها وجود داشته باشد.

توجه

در صورت مشکوک بودن نسبت به ابتلا به بیماری اریتم مولتیفرم فورا به پزشک مراجعه کنید زیرا به ویژه سندرم استیونس-جانسون می‌تواند کشنده باشد.