توبروس اسکلروزیس چیست؟

مجموعهٔ توبروس اسکلروزیس یک سندرم اتوزوم غالب ژن سرکوبگر نوموز با ناهنجاری‌های شبه توموری یعنی هامارتوم‌ها است که ممکن است در مغز، کلیه‌ها، ریه‌ها، و پوست یافت شوند. مجموعهٔ توبروس اسکلروزیس در اثر جهش غیرفعال‌کننده در یکی از دو ژن TSC-1 روی کروموزوم 9 و TSC-2 روی کروموزوم 16 نزدیک ژن PKD-1 به وجود می‌آید. جهش‌ها منجر به از هم گسیختگی مهاجرت سلولی و تمایز مشتقات ستیغ عصبی می‌شوند.

مجموعهٔ توبروس اسکلروزیس 1 در 6000 از جمعیت را با نفوذ متغیر درگیر می‌سازد. به نظر می‌رسد دو سوم موارد این بیماری ناشی از چهش‌های جدید باشند و جهش‌های جدید در ژن TCS-2 شایع‌تر می‌باشند. تظاهر بالینی بیماری مرتبط به TSC-2 گرایش به شدت بیشتر دارند. ممکن است بیماران دچار تشنج بوده یا عقب‌ماندگی ذهنی یا اوتیسم داشته باشند و ضایعات پوستی و تومور در مغز، شبکیه، کلیه، و قلب شایع است.

درگیری کلیه در مجموعهٔ توبروس اسکلروزیس اغلب با آنژیومیولیپوم‌ها ساختمان‌های هامارتومی متشکل از عروق غیرطبیعی با دیوارهٔ ضخیم، مقادیر متغیری از سلول‌های ماهیچهٔ صاف، و بافت چربی هستند.

آنژیومیولیپوم‌ها در 80% بیماران مبتلا به مجموعهٔ توبروس اسکلروزیس تا سن 10 سالگی دیده می‌شوند و اندازه و فراوانی آنها با افزایش سن بیشتر می‌شود. این تومورها خوش‌خیم هستند و اغلب نیازی به درمان ندارند. با این حال ممکن است این تومورها رشد کرده و تهاچم موضعی پیدا کنند و ممکن است باعث خونریزی، درد و پرفشاری خون شوند. ارزیابی سالانه با سونوگرافی یا توموگرافی کامپیوتری توصیه می‌شود. هورمون‌های جنسی زنانه ممکن است رشد این ضایعات را تسریع کنند و باید به بیماران در مورد استفاده از استروژن‌درمانی و بارداری هشدار داد.

کیست‌های کلیه نسبت به آنژیومیولیپوم‌ها با فراوانی کمتری رخ می‌دهند اما به طور مشابه با افزایش سن اندازه و تعدادشان بیشتر می‌شود. وقوع کیست‌ها و آنژیومیولیپوم‌ها قویاً مطرح‌کنندهٔ مجموعهٔ توبروس اسکلروز می‌باشد. کنترل سفت و سخت فشارخون اساس درمان بیماری کیستی می‌باشد.

در بیماران مبتلا به مجموعهٔ توبروس اسکلروزیس تومورهای خوش‌خیم و بدخیم کلیه می‌توانند رخ دهند. خطر ایجاد بدخیمی کلیه در طول عمر این بیماران 2 تا 3 درصد است. کارسینوم‌های سلول شفاف، انگشتی (پاپیلری)، و رنگ‌گریز. این کارسینوم‌ها اغلب دو طرفه بوده و می‌توانند با فراوانی بیشتر و سن شروع پایین‌تر نسبت به جمعیت عمومی رخ می‌دهند.

بیماری کلیوی مزمن ممکن است رخ دهد اما نادر است. کاهش عملکرد کلیه معمولاً به علت انهدام پارانشیم کلیه توسط آنژیومیولیپوم، بیماری کیستی پیشروندهٔ کلیه، فیبروزبینابینی، و گلومرولواسکلروز کانونی ـ قطعه‌ای است.