بله! شما به احتمال زیاد به «کوری انحنا» مبتلا هستید، این آزمایش ساده این مطلب را اثبات میکند!
همه انسانها کم و بیش مقداری خطای دید دارند و جالب است که این خطای دید را دوست دارند. به همین دلیل، هر فردی جهان را به گونهای میبیند که دیگری قادر به دیدن آن نخواهد بود.
تا کنون، خطاهای دید زیادی توسط دانشمندان و روانشناسان معرفی شده، ولی جدیدترین نوع آن توسط یک روانشناس ژاپنی به نام «کاسکه تاکاهاشی» از دانشگاه چوکیوی ژاپن کشف شد.
این خطای دید به نام «خطای کوری انحنا» curvature blindness illusion نامیده میشود و نشان میدهد نباید خیلی زیاد به چشمان خود اعتماد داشته باشیم.
در تصویر زیر چه چیزهایی مشاهده میکنید؟ خطهای لبهدار یا مستقیم؟ خطوط زیگزاگ یا منحنی؟ به طور کلی یک نوع خطوط را میبینید یا اینکه دو نوع خطوط در تصویر هست؟
غالب افراد در بخش پسزمینه خاکستری تصویر دو نوع خطوط زیگزاگ و منحنی را مشاهده میکنند. اینطور به نظر میرسد که خطوط زیگزاگ چندین سری در بخش پسزمینه خاکستری تصویر تکرار شدند.
اما اگر گوشهای تصویر را مشاهده کنیم؛ بهویژه بخشهای با پسزمینه سفید و سیاه؛ متوجه میشویم تمام خطوط منحنی هستند و دیگر از خطوط زیگزاگ خبری نیست.
تحقیق «کاسکه تاکاهاشی» نشان میدهد غالب مردم خطوط در پسزمینه سفید و سیاه را منحنی میبینند ولی در پسزمینه خاکستری علاوه بر منحنی، خطوط زیگزاگ هم مشاهده میشود.
اما در حقیقت، این تصویر هیچ خطوط زیگزاگی ندارد و تمام با خطوط منحنی پر شده است.
چشم ما گوشهها را دوست دارد
اگر شما هم یکی از این افراد هستید؛ به خطای دید «کوری انحنا» مبتلا هستید. البته، غالب افراد این خطای دید را دارند و روی زندگی روزمره ما هیچگونه تاثیری ندارد که اگر اینطور نبود؛ خیلی پیشتر کشف و برای رفع آن چارهای میشد.
روانشناس ژاپنی میگوید چشمان انسان تمایل دارد اجسام را گوشهدار و زاویهدار ببیند و در دنیای واقعی عادت کرده است همهچیز را انحنادار مشاهده کند.
همیشه یک کشمکش و تقابل دایمی در ذهن انسان سر گوشه و محنی وجود دارد و غالب اوقات گوشهها در سیستم بینایی غالب میشوند.
«کاسکه تاکاهاشی» در مقاله علمی خود توضیح میدهد که چشم انسانها به تدریج و در طول سالیان درازی اینگونه تکامل یافته است که گوشهها را بهتر از انحناها مشاهده کند.
چون تمام محیط اطراف انسانها از کالا و اشیای مصنوعی گوشهدار پر شده است. این کالاها و اشیا گوشههای تیزی دارند و چشم عادت کرده است به طور دایمی دنبال گوشهها باشد یا انتظار دیدن گوشهها را داشته باشد.
در تصویر بالا، پسزمینه خاکستری و استفاده از بخشهای تیره و روشن در خطوط باعث شده است این خطای دید ساده به وجود بیاید که برخی خطوط زیگزاگ هستند. چشم ما این خطوط از قله تا دره را به صورت خط مستقیم شناسایی میکند ولی اینطور نیست و اینها هم منحنی هستند.
فقط کافی است خطوط روشن و تیره در پسزمینه خاکستری جای خود را تغییر دهند تا کل خطوط منحنی به نظر برسند. چون دیگر شما چیزی مثل قله یا دره مشاهده نمیکنید و خطوط همانند موجی در گذر هستند.
البته، اگر این خطوط در ابعاد بزرگتری کشیده شوند؛ خطای دید انسان کمتر میشود چون دیگر امواج کم عمق نیستند یا زاویه انحنای زیادی ندارند.