نگرانی‌ها و امیدهای اینترنت ۳.۰: چرا زیرساخت اینترنت در حال نابودی است؟
در ابتدا، شبکه اینترنت توسط تیمی از محققان ارتش امریکا برای برقراری ارتباط میان چند پایگاه نظامی در هنگام وقوع حملات گسترده و جنگ‌های بزرگ راه‌اندازی شد.
۶۰ سال پس از آن، وب شامل بیش از ۵ میلیارد صفحه است و هر فرد بزرگ‌سال در ایالات متحده روزانه ۱۱ ساعت را صرف تماشای صفحه‌نمایش‌ها می‌کند. وب در دنیای مدرن امروزی مردم نقش بسیار اساسی و زیربنایی دارد ولی خودش از زیرساخت‌های چند دهه پیش استفاده می‌کند و توام با مشکلاتی است.
این وضعیت بهترین فرصت و امکان را برای کارآفرینان و استارتاپ‌ها فراهم می‌کند تا به سوی طراحی معماری اینترنت ۳.۰ بروند. در ادامه، برخی از امیدواری‌ها و نگرانی‌ها درباره زیرساخت فعلی اینترنت را بازگو خواهیم کرد و اشاره می‌کنیم چگونه شرکت‌های باهوش می‌توانند در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند.
دردسرهای مزارع بزرگ داده‌های انسانی
در دنیایی که می‌تواند ۷ روز هفته و ۲۴ ساعت یک روز آنلاین بود و در وب پرسه زد؛ اینترنت دیگر یک بزرگراه ارتباطی صرف نیست؛ بلکه یک مزرعه و زمین بزرگی است که در آن اطلاعات انسانی وجود دارد. این اطلاعات عظیم درباره کاربران اینترنت یک تضاد و تناقض میان حریم خصوصی و منافع تجاری ایجاد می‌کند.
فیسبوک یک سرویس رایگان است و بسیاری از کاربران در آن عضو هستند و استفاده می‌کنند ولی هنگامی که رسوایی کمبریج رخ می‌دهد که اطلاعات بیش از ۵۰ میلیون کاربر جمع‌آوری و مورد استفاده قرار گرفته بدون اینکه از آنها رضایت‌نامه‌ای گرفته شده باشد؛ شاهدیم که کاربران فیسبوک ناراحت و عصبانی میشوند.
استارتاپ‌ها و کارآفرینان باید روش‌های نوین و جدیدی خلق کنند که مردم در عین حالی‌که در اینترنت و وب هستند؛ حریم خصوصی‌شان محفوظ بماند. برخی اپلیکیشن‌های حریم خصوصی، برخی از وی‌پی‌ان‌ها و شبکه‌های مجازی مخفی در سال‌های اخیر توانستند این نیاز کاربران را تا حدودی تامین کنند.
مردم دوست دارند هویت‌شان در اینترنت ناشناس بماند. وقتی به وای‌فای عمومی وصل میشوند؛ قابل شناسایی و ردگیری یا شنود اطلاعاتی نباشند و مورد هدف هکرها قرار نگیرند. سازندگان مرورگرهای وبی مانند گوگل، موزیلا، اپرا، سافاری و غیره باید بیشتر تلاش کنند از جمع‌آوری اطلاعات کاربران توسط شرکت‌های بازاریابی و تبلیغاتی جلوگیری شود یا حداقل کاربران بتوانند نظارتی روی این فعالیت‌ها داشته باشند و خودشان انتخاب کنند کدام سایت و شرکت فعالیت‌های آنلاین او را ردگیری کند.
فرار از تمرکزگرایی
اینترنت از روز نخست برای مبارزه با انحصار و تمرگزگرایی توسعه داده شده است و اکنون در آستانه اینترنت ۳.۰ باید بیش از گذشته با این ویژگی مبارزه کند. بسیاری از فناوری‌های کنونی مانند بلاک‌چین در حال شکل دادن به یک اینترنت مدرن و جدید غیرمتمرکز هستند.
در سراسر اینترنت باید اعتماد به شخص ثالث از بین برود. یک شرکت استارتاپی مستفر در سان‌فرانسیسکو که روی بلاک‌چین کار می‌کند؛ ایده‌ای جاه‌طلبانه دارد. استارتاپ NOIA Network می‌خواهد یک ماموریت حیاتی برای آینده وب و اینترنت انجام دهد: بهینه‌سازی پروتکل‌های مسیریابی اینترنت که دیگر اکنون ناکارآمد شدند.
اینترنت از هزاران کابل و ارتباط فیزیکی شکل گرفته است. هریک از این کابل‌ها و اتصال‌ها در اندازه، ظرفیت، تراکم، مسافت و ساختار متفاوتی هستند و یک موجود کاملا ناهمسان را شکل دادند. استارتاپ NOIA Network می‌گوید نیاز به یک «اینترنت قابل برنامه‌ریزی» داریم که بتواند IPv6 را در سراسر آن گسترش دهد و براساس قطعات داده مسیریابی کند. همین‌طور، به برنامه‌نویسان امکان دهد براساس اطلاعات درون بسته‌ها، مسیریابی را انجام دهند.
سانسور اینترنت
تهدید دیگری که اینترنت را در معرض نابودی قرار می‌دهد؛ حذف و سانسور از سوی سازمان‌های بین‌المللی یا دولت‌های محلی است. اگر قرار باشد هر کشور براساس سیاست‌ها، دموکراسی، شرایط ایدئولوژیک و غیره خودش دست به محدودسازی، حذف و سانسور وب و اینترنت بزند؛ این شبکه بزرگ جهانی از مسیر درست خود خارج می‌شود.
در این صورت، مردم به منابع نادرست دسترسی پیدا می‌کنند و خطر انحراف فکری آنها زیاد است. همین‌طور، سانسور اینترنت مردم را به سکوت وادار می‌کند. به جای اینکه دانش و دیدگاه‌های علمی و معتبر خود را به طور آزادانه در فضای مجازی مطرح و ازشان دفاع کنند؛ ترجیح می‌دهند سکوت کنند و درباره موضوع‌های مرتبط با زندگی مردم موضعی نداشته باشند.
به همین دلیل، برخی از شرکت‌های فناوری در حال توسعه و ساخت دامنه‌هایی غیر قابل فیلتر و سانسور شدن بر پایه بلاک‌چین هستند تا بیشتر به اینترنت آزاد نزدیک شویم. این دامنه‌ها رمزنگاری هستند و دارای رمزعبور و یک سری اطلاعات محرمانه برای دسترسی به آنها خواهند بود.
از سوی دیگر، برخی استارتاپ‌ها دارند روی سیستم‌عامل‌ها و پلتفرم‌های حریم خصوصی غیر قابل کنترل کار می‌کنند. مردم بیشتر دوست دارند ناشناس باشند و همه فعالیت‌های آنها مخفی بماند ولی دولت‌ها تمایل به شفاف‌سازی بیشتر دارند. یک دلیل مخالفت دولت‌ها با پروژه‌هایی مانند پلتفرم‌های حریم خصوصی غیر قابل کنترل یا دامنه‌های خصوصی غیر قابل فیلتر، مبارزه با پول‌شویی و مباحث توسعه تروریسم است.
هم‌اکنون، برخی از این سرویس‌ها و پلتفرم‌ها مشغول به کار هستند که اتفاقا کاربران را کاملا امن و مخفی نگه می‌دارند ولی هم از نظر کاربرپسندی و آموزش بسیار پیچیده هستند و هم منابع سخت‌افزاری زیادی طلب می‌کنند. به این ترتیب، عملا از دسترس کاربران عمومی اینترنت خارج شده و مخصوص یک سطح از کاربران حرفه‌ای وب میشوند.
آینده اینترنت
هرچقدر اینترنت ۳.۰ نیاز به حفظ حریم خصوصی کاربران، برنامه‌ریزی، انعطاف‌پذیری و هوشمندی بیشتر دارد؛ دولت‌ها و نهادهای نظارتی و قانونی به دنبال شفاف‌سازی و مبارزه با فعالیت‌های غیرقانونی یا دور زننده هستند. این، یک فرصت و رویارویی بزرگ برای طراحان اینترنت و فناوری‌های ارتباطی است تا این شبکه بزرگ را به مسیر درستی هدایت کنند.
