نوار عصب و عضله

رپورتاژ

تست نوار عصب و عضله

تست نوار عصب و عضله یک بررسی تشخیصی برای پی بردن به عملکرد عصب های محیطی بدن انسان است. بدن انسان یک مولد الکتریسیته است و هدف از تولید این الکتریسیته انتقال پیام ها بین مغز و دیگر اعضای بدن از جمله اندام هاست. انتقال پیام بصورت حس لمس، درد، فشار، گرما در پوست و دیگر حسهایی مثل دیدن، شنیدن و … از ارگان ها و اندام به مغز از طریق عصب انجام می­شود. همچنین دستورات مغز به اندام ها برای انجام دادن کارهایی مثل حرکت دادن عضو از طریق ارسال پیام بوسیله عصب ها صورت می پذیرد.

نوار عصب و عضله با ثبت و تحلیل این امواج الکتریکی اطلاعات مفیدی را در زمینه عملکرد عصب و آسیب های احتمالی در اختیار پزشک می گذارد. با این تست می توان شدت و محل آسیب عصبی را مشخص کرد و نیز می توان شواهدی از ترمیم عصب را نیز در این تست بررسی کرد.

کاربردهای تشخیصی نوار عصب و عضله

 تعیین شدت آسیب ریشه عصب در بیرون زدگی های دیسک کمر و گردن

تعیین محل گیرافتادگی های عصب های محیطی بدن

تشخیص سندرم تونل کارپال و تعیین شدت آن

تشخیص سندرم تونل کوبیتال و تعیین شدت آن

تشخیص سندرم خروجی قفسه سینه (دنده گردنی)

تشخیص آسیب های عصبی ناشی از بریدگی و له شدگی عصب  و شدت این آسیب ها

بررسی میزان ترمیم عصب بعد از پیوند عصب

تشخیص بیماری ها عضله مثل میوپاتی های ارثی و اکتسابی

تشخیص بیماری هایی موتور نورون مثل ALS

تشخیص بیماری های محل اتصال عصب و عضله مثل میاستنی گراویس

تست نوار عصب و عضله در بیرون زدگی دیسک کمر

نوار عصب یکی از تستهای بسیار کمک کننده در صدمات عصب و تشخیص دردهای ناشی از آسیب و فشار عصبی در دست و پا می باشد. همانطور که اشاره شده تست نوار عصب می تواند محل آسیب عصبی و میزان آسیب عصب را تعیین کند؛ درگیری عصب ناشی از فشار حاصل از بیرون زدگی دیسک روی ریشه های عصبی که اصطلاحا در بیرون زدگی دیسک کمر سیاتیک هم گفته می شود، از این قاعده مستثنی نیست.

علایم دربیرون زدگی دیسک کمر

گاهی با بیمارانی برخورد می کنیم که دارای درد، گزگز، احساس سوزن سوزن شدن و خستگی و گرفتگی در پاها می باشند و انجام تستهای مکرر در آنها از جمله ام آر آی، سی تی اسکن، سونوگرافی و دیگر تست های تشخیصی تصویربرداری و آزمایشگاهی نرمال بوده است اما تست نوار عصب و عضله بیماری و درگیری دیسک یا آرتروز مهره ها و فشار ثانویه آن روی عصب را نشان داده است. گاهی بیرون زدگی دیسک کمر و یا تنگی کانال نخاعی بدون اینکه درد قابل توجهی در ناحیه کمر ایجاد کنند، باعث ایجاد علائم در پاها شده که می توان با انجام نوار عصب و عضله این بیماری را تشخیص داد.

فاکتور های درمانی بیرون زدگی دیسک

همچنین برای تصمیم گیری در مورد درمان بیرون زدگی دیسک چند فاکتور مهم علاوه بر ام آر آی وجود دارد. هر بیرون زدگی دیسک کمر نیاز به جراحی ندارد، حتی اگر بیرون زدگی از نوع شدید یا اکستروژن دیسک باشد. مهمترین فاکتور فشار روی ریشه عصب و نتایج حاصل از این فشار است که در قدم اول معاینه دقیق بیمار و بررسی قدرت عضلات تعیین کننده است و بعد از آن تست نوار عصب و عضله است که اطلاعاتی در مورد حاد یا مزمن بودن و شدت آسیب و از بین رفتن رشته های عصبی احتمالی به پزشک می دهد. اطلاعات حاصل از نوار عصب و عضله به پزشک کمک می کند، تصمیم بگیرد که بیرون زدگی دیسک نیاز به جراحی دارد و یا بهتر است با روش غیرجراحی درمان شود و از بین روش های غیرجراحی درمان دیسک کمر هم مناسب ترین روش برای بیمار انتخاب شود.

گاهی نیز یک دیسک برای بیمار کمردرد و یا درد در پاها ایجاد می کند اما بیمار کاملا بهبود می یابد اما پس از مدتی دوباره علائم بیمار برمی گردد. تعیین این مسئله که آیا درگیری عصبی جدید رخ داده است یا همان مسئله قدیمی باعث درد بیمار شده است، با تست نوار عصب و عضله انجام می شود.

گاهی بیمار تحت عمل جراحی دیسک قرار می گیرد اما بعد از مدتی درد بیمار بهبود نمی یابد یا بدتر می شود و یا پس از مدتی بهبودی درد به همان شکل یا نوع دیگری باز می گردد؛ در این موارد تعیین اینکه آیا بیرون زدگی دیسک دیگری عامل این مشکل است یا چسبندگی حاصل از جراحی باعث علائم بیمار شده است و یا در حین جراحی به اعصاب آسیب وارد شده تست نوار عصب و عضله و مقایسه آن با تست نوار قبل از عمل همراه با ام آر ای با تزریق می تواند کمک کننده باشد.

درمان کمر درد

تست نوار عصب و عضله در گیرافتادگی های عصبی خصوصا سندرم تونل کارپال

یکی دیگر از موارد کاربرد تست نوار عصب و عضله تعیین گیر افتادگی عصب و آسیب حاصل از این گیرافتادگی در مناطق مختلف می باشد. برای تعیین گیرافتادگی های عصب در دست از نوار عصب اندام های فوقانی و برای تعیین گیرافتادگی های عصب در پاها که ناشایع تر از دست هاست از نوار عصب اندام های تحتانی استفاده می شود.

یکی از این بیماری های که در تست نوار عصب و عضله دست می توان تشخیص داد، سندرم تونل کارپ می باشد که در نتیجه فشار و گیرافتادگی عصب مدین در مچ دست به وجود می آید و تا به امروز دقیق ترین و در دسترس ترین راه تشخیص بیماری تونل کارپ یا اصطلاحا CTS نوار عصب و عضله از دست ها است. این بیماری که موجب خواب رفتگی، درد و حس سوزش، گزگز و مورمور و سوزن سوزن شدن در انگشتان دست می شود، از آسیب خفیف رشته های عصبی حسی شروع شده و به آسیب شدید رشته های عصبی حرکتی ختم می شود و نهایتا موجب اختلال حرکت انگشتان خصوصا شست می شود. تشخیص به موقع موارد خفیف بیماری که با نوار عصب و عضله امکان پذیر است و درمان به موقع این بیماری، می تواند از عمل جراحی و اختلال عملکرد دست جلوگیری کند.

علاوه بر عصب مدین ممکن است عصب اولنار هم در آرنج و کمتر در مچ دست، گیر بیفتد و گزگز و خواب رفتگی انگشت کوچک و نیمی از انگشت حلقه را ایجاد کند؛ در این موارد هم تست نوار عصب و عضله می تواند محل گیرافتادن و میزان آسیب عصبی را مشخص کند و در نهایت درمان موثر صورت گیرد.