داروی معجزهآسای جدید برای لاغری و کاهش وزن: سماگلوتید
در زمانه کرونا ما نیاز به راهبردهای تازهتر و به روزتری برای پیشگیری و کنترل چاقی داریم. بر اساس آماری که NHS منتشر کرده حدود یک چهارم زنان و مردان بریتانیایی گرفتار چاقی هستند. به صورت دقیقتر 26 درصد مردان و 29 درصد زنان، شاخص توده بدن بیشتر از 30 دارند. میدانید که اگر این شاخص بیشتر از 25 باشد، اضافه وزن محسوب میشود و بالاتر از 30 یعنی چاقی.
وضعیت چاقی و اضافهوزن با توجه به قرنطینهها و خانهنشینیها زمان کرونا بدتر هم شده است. چرا؟
چون مردم دیگر کمتر به باشگاه میروند یا کلا نمیروند. پیادهروی و دوهای خارج خانهشان کاهش پیدا کرده. از فرط بیکاری یا تاثیر استرسها بیشتر غذا میخورند. تنقلات زیادی هنگام تماشای فیلم مصرف میکنند و به علاوه چون کمتر بیرون میروند، وضعیت فیزیکیشان برایشان کمتر اهمیت پیدا کرده!
وضعیت به قدری بد شده که دانشگاه گلاسکو برآورد کرده که در انگلیس و اسکاتلند چاقی بیشتر از مصرف سیگار، عامل بیماریهای مختلف شده.
اما برای کاهش وزن چه میشود کرد؟
پاسخ اصلی قدیمی و قطعی این است: کمتر بخورید و بیشتر فعالیت کنید. یعنی هرگاه جمع جبری کالری دریافتی شما، کمتر از مصرفی بشود، شما خواه ناخواه وزن کم میکنید و لاغر میشوید.
یک حساب و کتاب از نظر علم تغذیه نشان میدهد که اگر کسی رژیم غذایی بسیار کمکالری، یعنی کمتر از هزار کالری در روز دریافت کند؛ ظرف تنها 12 هفته، بین 10 تا 15 کیلوگرم وزن کم میکند.
اما حتی کمی پرهیز و غذا خوردن آگاهانه هم میتواند در طی یک سال 7 کیلوگرم کاهش وزن برایتان به ارمغان آورد.
اما آیا به جز این نسخه جادوییای نمیشود پچیید؟!
واقعیت این است که تقریبا همه دمنوشها و غذاهای لاغرکن و چربیآبکن، سرابی بیش نیستند.
اما در این بین پزشکان سعی کردهاند داروهایی پیدا کنند که طرق مختلف منجر به لاغری شود. متاسفانه این داروها آثار جانبی مانند افزایش فشار خون و حتی بیاختیاری مدفوعی داشتهاند.
میماند جراحیهای معده و دستگاه گوارش. این روش فقط برای کسانی که چاقی مفرط دارند و دچار عوارض چاقی قابل توجهی مانند دیابت و فشار خون بالا و مشکل قلبی شدهاند، توصیه میشود و گرچه تکنیکهای آنها بسیار بهتر شدهاند، اما خالی از عوارض هم نیستند.
اما مدتی است که توجه دانشمندان و پزشکان روی پپتیدهای مترشحه از روده جلب شده است. این پپتیدها میزان اشتها و مصرف انرژی را کنترل میکنند.
یکی از آنها اسمش پپتید شبیه گلوکاگن یا اختصارا GLP-1 است که از بخشی از روده باریک به نام ایلئوم ترشح میشود.
وقتی غذایی که کربوهیدرات دارد به این بخش از روده باریک میرسد GLP-1 ترشح میشود و منجر به ترشح انسولین و ترشحات پانکراش میشود. همچنین GLP-1 میزان حرکات دستگاه گوارش و ترشح اسید را هم کم میکند.
تا حالا از داروهای شبیه به GLP-1 برای درمان دیابت استفاده میشد. اما به تازگی تحقیقی انجام شده تا ببینند آیا از GLP-1 برای کاهش موثر وزن هم میشود استفاد کرد یا خیر.
نتایج این تخقیق در مجله معتبر NEJM به چاپ رسیده است.
در این تحقیق از دارویی با عملکرد شبیه GLP-1 یعنی سماگلوتید semaglutide استفاده شده است.
این تحقیق روی 1961 نفر انجام شد که 75 درصد آنها زن، 75 درصدشان سفیدپوشت، 13 درصدشان آسیایی و 6 درصد هم سیاهپوست بودند.
متوسط شاخص توده بدن آنها 38 بود.
این اشخاص داوطلب به دو گروه به صورت تصادفی تقسیم شدند. به یک گروه به صورت هفتگی همین داروی سماگلوتید تزریق میشد و به دسته دیگر یک دارونما تزریق میشد. به صورت همزمان آنها مشاوره تغذیه و تغییر سبک زندگی هم شدند.
بعد پژوهشگران متوجه شدهاند که بعد از 68 هفته، آنهایی که سماگلوتید میگرفتند 15.3 کیلوگرم وزن کم کردهاند و دسته دیگر تنها 2.6 کیلوگرم!
این یعنی این داروی اثر شگرفی در کاهش وزن میتواند داشته باشد.
البته هیچ دارویی بدون آثار جانبی نیست. آثار جانبی سماگلوتید هم تهوع و گاهی استفراغ و اسهال و مشکلات گوارشی بود. همچنین استفاده از سماگلوتید احتمال ایجاد سنگ کیسه صفرا و پانکراتیت را بیشتر میکند.