فیلم قدیمی ببینیم: ارتباط فرانسوی The French Connection

عاشقان سینما از دهه 1970 خاطرات زیادی دارند. چون در این دهه دوبله‌های ماندگار زیادی انجام شده و لطف فیلم‌های این دوره را بیشتر کرده.

دنیای خلوت و کم‌دغدغه‌تر آن زمان را هر چند وقت یک بار با همین فیلم‌ها دنبال می‌کنم. دنیای که فیلم‌های رنگی هنوز آن تون و ته‌رنگ دوست‌داشتنی قدیمی را داشتند، مناسبات انسانی‌تر بود و دیالوگ‌ها بیشتر بود. هنوز از تلفن‌های ثابت استفاده می‌شد و اگر استفاده از تلفن‌های رادیویی را در خودروها  در این فیلم‌ها می‌دیدم، یک زمانی در دهه شصت به هیجان می‌آمدیم!

در سال کرونایی که دیگر واقعا فیلم‌های خوب کم بود، مجبور هستیم، هر چند روز یک بار نقبی به گذشته بزنیم. امروز می‌خواهم فیلم خوب ارتباط فرانسوی را به شما پیشنهاد کنم.

کارگردان: ویلیام فرید کین

تهیه‌کننده: فیلیپ دانتونی

فیلمنامه: ارنست تایدی من (از رمان رابین مور)

موسیقی: ‌دان الیس

بازیگران: جین هکمن، روی شایدر، فرناندو ری، تونی لوبیانکو، مارسل بوزوفی، فردریک دو پاسکو آله. ۱۱۶دقیقه

سال ۱۹۷۱ اسکار بهترین فیلم به ارتباط فرانسوی تعلق گرفت، البته شاید سازندگان این فیلم خوش‌شانس بودند، چون آن سال فیلم‌های دیگری هم بودند که شاید شایسته‌تر بودند.

جین هکمن در این فیلم عالی است. جالب است بدانید که او اصولا قرار نبود در این فیلم بازی کند. جیمی برسلین، روزنامه‌نگار معروف نیویورکی، در اصل استخدام شد تا نقش هکمن را بازی کند؛ او حتی سه هفته‌ای نیز مقابل روی شایدر تمرین کرد تا این که کارگردان فیلم -فرید کین- به این نتیجه رسید که برای نقش مناسب نیست و هکمن را استخدام کرد.

ذهنم یاری نمی‌کند که مجسم کند کدام سکانس تعقیب و‌گریز اتومبیل در دهه‌های پیش خیلی خوب از آب درآمده بود، فیلم رونین الان در ذهنم است، اما تعقیب و گریز خودرویی ارتباط فرانسوی در زمانه خودش و با توجه به فناوری‌های آن زمان، واقعا خوب از آب درآمده بود و پنج هفته فیلمبرداری همین سکانس زمان برده بود.

ارتباط فرانسوی حکایت ظاهرا واقعی پلیس نیویورکی نژادپرست و سخت کوشی به نام جیمی «پاپی» دویل (هکمن) است که به کمک همکارش، بادی روسو (شایدر) یک باند بین المللی هروئین را درهم شکستند، که افرادش خیال داشتند ۶۰ کیلو هروئین که بزرگ‌ترین محموله مواد تا آن زمان محسوب می‌شد را وارد آمریکا کنند.

نکته جالب درباره فیلم، تقابل و به رخ کشیدن ثروت اربابان موادمخدر اروپایی و فقر و محرومیت پلیس‌های زحمتکش نیویورکی است!

در ارتباط فرانسوی احتمالا یکی از پیچیده‌ترین کاراگاه‌های پلیس تاریخ هالیوودی را داریم. دویل پلیس فاسدی نیست؛ اگر بود، می‌شد راحت درباره‌اش قضاوت کرد. او خیلی ساده مثل هر آدم دیگری، عیب و نقص دارد. فریدکین و هکمن طوری این شخصیت را خلق کرده‌اند که «همدردی» تماشاگر (و نه «همدلی»‌اش) را بر می‌انگیزد.

«دویل» قهرمان فیلم چهره معمولی و ناآراسته‌ای دارد و از امتیازهای معمول سینما برای پلیس‌های وظیفه‌شناس بهره‌ای نبرده است. اما از آن سو «بدمن» فیلم «شارنیه» است با بازی روی شایدر، کسی که تجارتش را با خون‌سردی و حفظ «آبرو» ادامه می‌دهد.

جالب است که تا همین حالا ادامه این فیلم یعنی ارتباط فرانسوی 2 (جان فرانکن‌هایمر، 1975) را ندیده‌ام و آن طور که گفته می‌شود قابل مقایسه با قسمت اول نیست.