چرا گوشی‌های قدیمی با شبکه‌های سلولی موبایل مدرن کار نمی‌کنند؟

اگر در کشو میز یا کمد خانه‌تان یک گوشی تلفن همراه قدیمی پیدا کردید؛ بعید است که بتواند به شبکه‌های موبایل مدرن امروزی وصل شود؛ چون اصلا سیگنالی پیدا نمی‌کند.

تا سال ۲۰۲۲ یا ۲۰۲۳ همه تلفن‌های همراه قدیمی از جمله آیفون ۴ دیگر کار نمی‌کنند و قابلیت اتصال به هیچ شبکه موبایلی را ندارد اما چرا؟

چرا هنوز تلفن‌های ثابت دکمه‌ای کار می‌کنند؟

اگر یک تلفن دکمه‌ای قدیمی در خانه دارید؛ احتمالا هنوز می‌توانید آن را به خط تلفن ثابت خانه وصل کرده و شماره بگیرید و صحبت کنید. به این دلیل که این تلفن‌ها از سال ۱۹۶۳ دارند از استاندارد فناوری dual-tone multi-frequency یا DTMF استفاده می‌کنند و هنوز هم این استاندارد پابرجا است. حتی مدرن‌ترین تلفن‌های ثابت نیز از این استاندارد ارتباطی تبعیت می‌کنند؛ حتی اگر بی‌سیم شده و دیگری بخری از کلیدهای فشاری روی آن‌ها یا گوشی به معنای واقعی نباشد.

پیش از این استاندارد، برخی تلفن‌های ثابت اولیه و بعدا تلفن‌های دکمه‌ای از فناوری ارتباطی به نام سیگنالینگ شماره‌گیری پالسی (pulse dial signaling) استفاده می‌کردند که دیگر با استاندارد جدید سازگاری ندارند.

استانداردهای تلفن همراه به سرعت در حال تغییر هستند

فناوری تلفن همراه بسیار متفاوت‌تر از تلفن ثابت است. ما دیگر از استانداردی استفاده نمی‌کنیم که قدمت آن به چند دهه قبل برگردد. شرکت‌های فناوری به سرعت در حال ارائه استانداردهای جدید هستند.

5G برای اولین بار در سال ۲۰۱۸ عرضه شد؛ 4G در سال ۲۰۰۹ آمد و 3G در سال ۲۰۰۱ راه‌اندازی شد. 2G در سال ۱۹۹۱ و 1G در سال ۱۹۸۱ مورد استفاده قرار گرفت. G مخفف Generation و عدد کنار آن نشان‌دهنده نسل آن است. 5G نسل پنجم شبکه‌های موبایل است.

هر استاندارد جدید شامل فناوری‌ها، تکنیک‌ها و بهینه‌سازی‌های بسیار زیادی است و پیشرفت‌های مختلفی نسبت به نسل پیش از خود دارد. به طور کلی، استانداردهای جدیدتر، سریع‌تر هستند و سیگنال‌های قوی‌تری ارائه می‌دهند. ما از مرور آهسته وب در آیفون یا بلک‌بری به استریم ویدئوهای با وضوح بالا در تلفن‌های هوشمند مدرن امروزی رسیدیم.

استانداردهای تلفن همراه به مدت زمانی نیاز دارند تا در محصولات ظاهر شوند و به طور گسترده مورد استفاده قرار بگیرند. به عنوان مثال، هر گوشی فروخته شده در سال ۲۰۱۸ به 5G مجهز نیست. آیفون برای اولین بار در سال ۲۰۲۰ از 5G پشتیبانی کرد.

شبکه‌های مدرن از استانداردهای قدیمی پشتیبانی نمی‌کنند

در حالی‌که استانداردهای تلفن همراه به سرعت در حال تغییر هستند؛ این دقیقا تنها دلیل عدم کار کردن تلفن‌های قدیمی در شبکه‌های مدرن نیستند. در واقع، دلیل اصلی این است که سازندگان تلفن‌های همراه، از استانداردهای قدیمی پشتیبانی نمی‌کنند تا راه را برای ورود استانداردهای مدرن و جدید باز کنند.

به عنوان مثال، از اوایل سال ۲۰۲۱ در ایالات متحده، شرکت‌های بزرگ مخابراتی فقط از شبکه‌های 5G و 4G و 3G پشتیبانی می‌کنند و دیگر از شبکه‌های 2G و 1G پشتیبانی نمی‌کنند.

اگر شما یک گوشی آیفون اصلی نسل اول دارید که از شبکه‌های 2G پشتیبانی می‌کند؛ یک تلفن همراه کلاسیک و نوستالژی است ولی دیگر نمی‌توانید از آن در شبکه‌های تلفن همراه مدرن امروزی استفاده کنید. اگر طرفدار اندروید هستید؛ شاید هنوز یک مدل از گوشی‌های کلاسیک HTC Dream یا T-Mobile G1 را برای خود نگهداری کرده باشید ولی این گوشی‌ها حداکثر از 3G پشتیبانی می‌کنند.

گوشی آیفون در نسل دوم خود از شبکه‌های 3G پشتیبانی کرد و هنوز می‌تواند در شبکه‌های سلولی امروزی کار کند؛ البته فقط برای یکی دو سال دیگر!

چرا شبکه‌های جدیدتر از استانداردهای قدیمی پشتیبانی نمی‌کنند

پشتیبانی از شبکه‌های موبایل قدیمی یک معامله است. همان‌طور که اپراتور AT&T در بیانیه مطبوعاتی خود هنگام خاموش کردن 2G در سال ۲۰۱۷ اشاره کرد؛ با حذف تدریجی 2G، طیف‌های فرکانسی بی‌سیم بیشتری آزاد می‌شود که می‌تواند برای استانداردهای جدیدتر استفاده شود؛ به‌ویژه باعث سریع‌تر شدن شبکه‌های 4G می‌شود.

شبکه‌های موبایل هم مانند وای‌فای مبتنی بر امواج رادیویی هستند و باید از طیف‌های فرکانسی مشخص و استانداردی استفاده کنند. وقتی آن‌ها از یک باند رادیویی برای ارائه شبکه 2G استفاده می‌کنند؛ نمی‌توانند روی همان باند رادیویی شبکه‌های 4G را راه‌اندازی کنند. بنابراین، باید 2G خاموش شود تا بخشی از فرکانس‌های رادیویی آزاد شوند و بتوان شبکه‌های سلولی موبایل سریع‌تر و وسیع‌تری ارائه داد.

مردم مرتبا دستگاه‌های خود را ارتقا می‌دهند. هنگامی که اکثریت مردم از دستگاه‌های مدرنی استفاده می‌کنند که مجهز به آخرین استانداردهای شبکه‌های موبایل هستند و فقط تعداد کمی دستگاه قدیمی در دست مردم باقی مانده است؛ دیگر دلیلی ندارد روی استانداردهای قدیمی پافشاری کرد و هنوز آن‌ها را زنده نگه داشت.

یک اپراتور می‌تواند برای آن دسته از کاربرانی که هنوز گوشی قدیمی دارند؛ تخفیف‌ها و آفرهایی برای ارتقای دستگاه خود در نظر بگیرد یا به‌روزرسانی‌های جزئی ارائه بدهد یا اصلا یک گوشی جدید به آن‌ها هدیه بدهد تا اینکه شبکه قدیمی را روشن نگه دارد.

3G در سال ۲۰۲۲ یا ۲۰۲۳ خاموش می‌شود

همه کشورها از جمله ایالات متحده (و البته ایران) خاموش کردن سوئیچ‌های شبکه‌های 3G را در دستور کار خود قرار دادند و به تدریج از سال ۲۰۲۲ شروع به حذف آن و آزادسازی فرکانس‌های 3G می‌کنند.

شرکت‌های مخابراتی در ایالات متحده اعلام کردند شبکه‌های 3G در سال ۲۰۲۲ یا ۲۰۲۳ خاموش می‌شوند. در ایران، اپراتورهای موبایل گفتند از سال ۱۴۰۲ اقدام به حذف تدریج 3G در مناطق شهری و نقاط پرجمعیت دارای 4G می‌کنند.

به این ترتیب، فقط دستگاه‌هایی که از شبکه‌های 4G و 5G پشتیبانی می‌کنند؛ خواهند توانست هنوز تماس بگیرند و پیامک بفرستند.

البته، شاید اپراتورها یکی دو سالی برای خاموش کردن 3G دست نگه دارند ولی در نهایت باید با این استاندارد موبایل هم خداحافظی کرد. ورایزون اعلام کرده بود در سال ۲۰۲۰ شبکه 3G خود را خاموش می‌کند ولی در یک بیانیه اصلاحی هدف جدید او سال ۲۰۲۳ است. اپراتور AT&T هم گفته بود 3G را در سال ۲۰۲۲ خاموش می‌کند و T-Mobile هم از اواخر سال ۲۰۲۱ و اوایل سال ۲۰۲۲ شروع به حذف شبکه‌های 3G می‌کند.

خبر خوب این است که هنوز آیفون ۵ می‌تواند متصل باشد. این مدل آیفون اولین مدلی بود که از 4G پشتیبانی می‌کرد و در سال ۲۰۱۲ عرضه شد. HTC Evo اولین تلفن همراه اندرویدی با پشتیبانی 4G در سال ۲۰۱۰ عرضه شد و هنوز می‌تواند متصبل باشد.