بختک یا بیماری فلج خواب Sleep Paralysis چیست و چرا رخ میدهد؟

تحقیقات دانشگاهی نشان دادهاند که هر کس در عمر خود به طور متوسط، یک بار در خواب، با یکی از وحشتناکترین پدیدههای مربوط به خواب مواجه میشود. این پدیده تقریبا برای همه هم به صورتی یکسان رخ میدهد و معمولاهم آنقدر ناخوشایند است که تا پایان عمر توسط فرد فراموش نخواهد شد. با بختک وجنبههای مختلف آن آشنا شوید.
بیماری فلج خواب (Sleep Paralysis) به دلیل ناشناخته بودن در قدیم به نام موجودی افسانهای به نام «بختک» نامیده شده است. این بیماری ترسآور بیشتر در زمان صبح وهنگام بیدار شدن از خواب اتفاق میافتد. در این حالت شخص، هوشیارو بیدار است، اما قدرت حرکت و تکان دادن اعضای بدن و به ویژه قدرت باز کردن پلک چشم را ندارد.
در این حال فرد بیمار دچار نوعی توهم شنیداری و لمسی و احساس خفگی وسنگینی بر روی سینه میشود. این بیماری و راههای مقابله و مداوای آن امروزه کاملا شناخته شده است. عدم شناخت دلایل علمی این بیماری در گذشته باعث به وجود آمدن افسانه و قصهای ترس آورو وحشتانگیز در بیشتر نواحی دنیا شده بود به نام افسانه بختک. براساس این افسانه، بختک که به نامهای خفتک، برفنجک، درفنجک، خفتو، دماغ گلی یا خمیری و غیره نیز نامیده میشود، هنگام خواب به قصد و نیت خفه کردن انسان با نشستن بر روی سینه افراد، بدن شخص را تحت تسلط خود گرفته و قدرت حرکت و تنفس را از انسان میگیرد.
گفته میشود که بختکها در جنگلهای تاریک و زیردرختان قدیمی زندگی میکنند. حالت خفگی و تنگی نفس که در اثرخوابیدن زیر برخی از درختان و در جنگلهای شرجی اتفاق میافتد، میتواند دلیل آن باشد که محل زندگی بختک را در جنگلها دانستهاند. براساس قصهای عوامانه، بختک کنیز اسکندر بود که از آب حیاتی که اسکندر از ظلمات آورده و بر زمین ریخته بود، مشتی برداشت و خورد. اسکندر از این کار او خشمگین شده باشمشیربینی اوراقطع میکندو کنیز که حالاعمر جاودان یافته بوده باخمیریاگل برای خودبینی درست میکند. این بینی خمیری نقطه ضعف این دیو است.
براساس افسانهها، اگر کسی بینی بختک را بگیرد و او را تهدید به کندن آن کند، بختک محل گنجی بزرگ را به او نشان خواهد داد و آرزوهای او را برآورده میکند.