انواع داروهایی که برای دیابت استفاده میشوند و موارد مصرف، عوارص و منع مصرف هر یک از آنها
آلفا گلوکوزیدازها:
آکاربوز و میگلیتول در این گروه قرار دارند.
کنتراندیکاسیونها
١- مصرف همزمان این داروها با رزینهای اسیدهای صفراوی و آنتی اسیدها کنتراندیکه است.
۲- این داروها در گاستروپارزی، بیماری التهابی روده و در فردی که کراتینین بالای ۲mg/ dL دارد، نباید مصرف شوند.
۳- مهارکنندههای آلفا گلوکوزیداز در مبتلایان به بیماریهای کبدی و کلیوی کنتراندیکه هستند.
تیازولیدین دیونها:
این داروها با افزایش حساسیت به انسولین، قند خون ناشتای پلاسما را کم میکنند. دو داروی این گروه عبارتند از: Pioglitazone و Rosiglitazone. مصرف این داروها در اختلالات کبدی یا نارسایی قلبی (کلاس III و IV) کنتراندیکه است.
بی گوانیدها:
متفورمین سردسته این گروه است و سبب کاهش تولید گلوکز در کبد و افزایش مختصر مصرف آن در بدن میگردد.
عوارض: عارضه اصلی متفورمین اسیدوز لاکتیک است که بسیار نادر بوده و با دقت در انتخاب بیماران میتوان از آن پیشگیری نمود. در حین مصرف متفورمین، سطح ویتامین B12 کاهش مییابد و باید کنترل شود.
کنتراندیکاسیونهای مصرف متفورمین:
مصرف متفورمین در موارد زیر کنتراندیکه است:
1- نارسایی کلیه (GFR کمتر از ۴۵ml/ min )
۲- کراتینین بالا
۳- هر نوع اسیدوز
۴- نارسایی احتقانی قلب ناپایدار
۵- بیماری کبدی
۶- هیپوکسی شدید
به توصیه انستیتو بین المللی سلامت انگلستان میتوان در GFR بالاتر از ml/ min30 از متفورمین استفاده کرد.
در صورتی که GFR کمتر از ml/ min 45 باشد باید دوز آن را کاهش داد.
مهارکنندههای DPP- IV:
مهارکنندههای DPP- IV از تخریب 1-GLP طبیعی جلوگیری کرده و موجب تقویت اثر اینکرتین (Incretin)| میگردند. آنزیم DPP- IV علاوه بر 1-GLP میتواند موجب تخریب بسیاری از پپتیدهای دیگر شود.
انواع: داروهای مهم این گروه عبارتند از ١- سیتاگلیپتین ۲- ساکساگلیپتین ٣- ویلداگلیپتین ۴- لیناگلیپتین
مکانیسم عمل: مهارکنندههای DPP – IVترشح انسولین را بدون ایجاد هیپوگلیسمی یا افزایش وزن، بهبود میبخشند و به نظر میرسد که اثر بیشتری بر روی گلوکز خون بعد از غذا داشته باشند. مهارکنندههای DPP IV به تنهایی یا در ترکیب با سایر داروهای خوراکی در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع ۲ مورد استفاده قرار میگیرند.
در بیمارانی که مبتلا به نارسایی کلیه میباشند، باید دوزهای کاهش یافته مصرف شوند. این داروها دارای عوارض جانبی نسبتا کمی میباشند.