پروژه هیل مری، یک کتب علمی تخیلی جدید و خواندنی از نویسنده کتاب‌های مریخی و آرتمیس: اندی وییر
همه‌اش که نباید در داستان‌های علمی تخیلی آسیموف، بردبری و سی کلارک توقف کنیم. در واقع هر سال کلی داستان کوتاه علمی تخیلی کوتاه و یا رمان کامل نوشته می‌شود که هیچ وقت بختی برای ترجمه در ایران پیدا نمی‌کنند. بسیاری از آنها ایده‌های یکتا و یک نوع جهانبینی و فلسفه خاص دارند که متاسفانه ما از آنها محروم می‌مانیم.
داستان علمی تخیلی مسلما فقط برای تصور درگیری موجودات فضایی بدترکیب اهریمنی با انسان‌ها و پیشرفت‌های فانتزی‌وار فناوری نیست. در بسیاری از داستان‌های علمی تخیلی -دست کم آن نوعی که من دوست دارم- مشکلات قدیمی و جاری تمدن بشر در قالبی نو و به صورت دراماتیک‌شده از یک زاویه دید جدید به صورت تخیلی نمودار می‌شوند و راه حل‌های فناورانه یا انسانی برای برطرف کردن آنها مطرح می‌شوند.
منتها انتخاب آثار برتر -و نه فقط اسمی‌ها- نیاز به ذهن‌های بسیار کتاب‌خوانده دارد، آن هم از همه ژانرها دارد تا آثار برتر و متفاوت را بیرون بکشند. در این قسمت مشکل ما بسیار بیشتر است.
یک زمانی مجله دانشمند در همین قسمت کار بسیار موفق بو و آثاری را برای ترجمه انتخاب انتخاب کرد که ذهنیت و نحوه تفکر عده‌ای را برای همیشه تغییر داد.
امیدوارم زمانی برسد که ما چندین و چند نشریه علمی تخیلی داشته باشیم و ناشران فعال ما هم دقیق‌تر آثار علمی تخیلی را ببینند و انتخاب کنند و به مترجمان کارآزموده بسپارند.
اما کتابی که می‌خواستم در این پست پیشنهاد کنم یک کتاب کاملا تر و تازه است و اسمش پروژه هیل مری Project Hail Mary است. این کتاب نویسنده آشنایی دارد. نویسنده این کتاب اندی وییر است که ما پیش‌تر از او کتاب مریخی و آرتمیس را دیده بودیم.
همان طور که می‌دانید کتاب مریخی در سال 2015 مورد اقتباس سینمایی قرار گرفت و ریدلی اسکات بر اساس آن فیلمی به همین نام The Martian ساخت که مت دیمن ستاره اصلی آن بود. کتاب و فیلم در مورد فضانورد بود که غفلتا بر سطح سیاره مریخ جا می‌ماند و تا زمانی که بتوانند فضاپیمایی را دوباره برای نجات او بفرستند، او باید با امکانات محدود تاب می‌آورد و زنده می‌ماند. خوبی این اثر این بود که بخش‌های متعددی از آن دقیقا منطبق بر اصول و پایه‌های دانش بود و ثابت می‌کرد که یک اثر علمی تخیلی محبور نیست که برای جذاب‌تر شدن برخی از اصول علمی را دور بزند یا منهدم کند!
اما اندی وییر در سال 2017 کتاب آرتمیس را نوشت. این یکی هم قرار است تبدیل به فیلم شود. اما هنوز ظاهرا در مرحله نوشتن فیلمنامه است. داستان این کتاب در دهه 2080 در آرتمیس – نخستین و تنها شهر مسکونی روی سطح ماه- رخ می‌دهد.
اما کتاب سال 2021 اندی وییر همین کتاب پروژه هیل مری است و نویسنده در آن سطح بالاتری از تخیل را ارائه کرده است. داستان این کتاب در آینده نزدیک رخ می‌دهد و ما در آن با یک معلم علوم یک دبیرستان به نام رایلند گریس آشنا می‌شویم که تبدیل به یک فضانورد شده و حالا با فراموشی از حالت کما برمی‌خیزد.
او به تدریج وقایع گذشته را به یاد می‌آورد و به خاطر می‌آورد که به سامانه خورشیدی تاو ستی در فاصله 12 سال نوری زمین، رفته بود تا راهی برای معکوس کردن روند کم‌فروغ شدن خورشید پیدا کند، چیزی که انسان را در آستانه اتقراض قرار داده است.
فلش‌بک‌های قهرمان داستان در ترکیب با حوادث جاری، داستان این کتاب را جلو می‌برند.
رایلند یک زیست‌ناسی مولکولی است و یادش می‌آید که برای چه به آن ماموریت خطیر رفته بود. در واقع یادش می‌آید که آنها ارگانیسم تک سلولی عجیبی در پیرامون زهره به نام آستروفاژ یا ستاره‌خوار پیدا کرده بودند. ارگانیسمی که مقدار زیادی از انرژی خورشید را جذب می‌کرد و مانع رسیدنش به زمین می‌شد. آنها یک ستاره -همان تاو ستی- را پیدا می‌کنند که در مقابل «آلودگی» با ستاره‌خوارها مقاوم بود و سفینه را برای همین فرستاده بودند تا ببینند علت پایداری آن ستاره چه بوده.
بشریت فقط 30 سال تا رفتن به یک عصر یخبندان گسترده دیگر فاصله دارد …
کتاب پروژه هیل مری را کتابسرای تندیس با ترجمه حسین شهرابی در 574 صفحه منتشر کرده است.
جالب است بدانید که مترو گلدوین مایر حق اقتباس سینمایی این اثر را با قیمت 3 میلیون دلار خریده و رایان گاسلینگ یک تهیه کننده این فیلم شده و نیز ایفاگر نقش رایلند گریس. البته تاریخ پخش این فیلم هم مشخص نیست.
رمان جذابی است . شاید بهتر از آرتمیس . اما قیمتش واقعا توی ذوق خواننده می زند در آن حد که از لج ، نسخه انگلیسی اش را خواندم . هرچند برایم فرآیند خواندن را بسیار طولانی تر و سخت می کرد.