فیلم ارواح خبیثه – نقد، بررسی و خلاصه داستان – Poltergeist (1982)
کارگردان : توبی هوپر
فیلمنامهنویس : مایکل گریس، مارک ویکتور و اسپیلبرگ، برمبنای داستانی نوشته اسپیلبرگ.
فیلمبردار : ماتیو ف. لیونتی
آهنگساز(موسیقی متن) : جری گُلداسمیت.
هنرپیشگان : جوبت ویلیامز، کریگ ت. نلسن، بیاتریس استریت، دامینیک ددان، آلیور رابینز، هیتر اورورک و مایکل مکمانوس.
نوع فیلم : رنگی، ۱۱۴ دقیقه.
«خانواده فریلینگ» زندگی آرامی را میگذرانند. تا این که ارواح خبیث گورستان که خانه (وشهر) آنان بر روی آن بنا شده، با دختر پنج سالهشان (اورورک) رابطه برقرار میکنند و او را به دنیای خود میبرند. «فریلینگها» با تلاش فراوان و با کمک یک متخصص ماوراءالطبیعه، دختر را باز میگردانند، اما ارواح دوباره به خانواده آنان حمله میکنند و محل سکونتشان را ویران میسازند. در پایان، چارهای جز گریز از خانه و کاشانه باقی نمیماند.
عامل اصلی عدم موفقیت ارواح خبیثه، ترکیب ناهمگون دو دیدگاه متفاوت (و حتی متضاد) سیاه و بدبینانه هوپرِ کارگردان، و سطحی و به شدت خوشبینانه اسپیلبرگِ نویسنده فیلمنامه و تهیهکننده، در پرداختن به مسئلهای که دلمشغولی هر دوی آنان بوده، یعنی «نهاد خانواده»، است در حالی که هوپر به گواهی آثار قبلیاش (از جمله کشتار با اره برقی در تکزاس، 1974) همواره با دیدگاه عمیقاً انتقادی به این مسئله نگریسته، اسپیلبرگ (از ئی. تی…، 1982 گرفته تا پارک ژوراسیک، 1993) همیشه برخوردی سادهاندیشانه و بابطبع عامه با آن داشته است.
در صحنههای هراس آور پایانی، دیدگاه انتقادی هوپر را در طرح مسائلی مثل مادی گرائی و سودجوئی طراحان شهر (سران جامعه) و رعایت نکردن حرمت در گذشتگان، در حالی میبینیم که به سختی میخواهد خود را از ورای سادهاندیشی و خوشبینی مفرط اسپیلبرگ در نمایش «وحدت» مجدد خانواده، به ما بنمایاند حاصل، موقعیت غمبار فیلمسازی است که برخلاف جوددانته در گرملینها (1984)، نتوانسته با شیوه تولید اسپیلبرگ کنار بیاید و در نهایت بهصورت قربانی «سندروم لوکاس / اسپیلبرگ» ( به تعبیر رابین وود) در آمده است. دنبالهها: ارواح خبیثه 2: سوی دیگر (برایان گیبسن، 1986) و ارواح خبیثه 3 (گاری شرمن، 1988).