ویروس ابولا و ویروس ماربورگ چه بیماری‌هایی ایجاد می‌کنند؟ علائم و تشخیص و درمان
ویروس ابولا Ebola و ویروس ماربورگ Marburg ویروس‌های مرتبطی هستند که ممکن است باعث تب‌های خونریزی دهنده شوند. این‌ها با خونریزی شدید (خونریزی)، نارسایی اندام‌ها و در بسیاری از موارد مرگ مشخص می‌شوند. هر دو ویروس بومی آفریقا هستند، جایی که طغیان‌های پراکنده برای دهه‌ها اتفاق افتاده است.
ویروس ابولا و ویروس ماربورگ در میزبان حیوانات زندگی می‌کنند. انسان‌ها می‌توانند ویروس‌ها را از حیوانات آلوده دریافت کنند. پس از انتقال اولیه، ویروس‌ها می‌توانند از طریق تماس با مایعات بدن یا اقلام ناپاک مانند سوزن‌های آلوده از فردی به فرد دیگر سرایت کنند.
هیچ دارویی برای درمان ویروس ابولا یا ویروس ماربورگ تایید نشده است. افرادی که به ویروس ابولا یا ویروس ماربورگ مبتلا هستند، مراقبت‌های حمایتی و درمان عوارض را دریافت می‌کنند. یک واکسن برای ویروس ابولا تایید شده است. دانشمندان در حال مطالعه واکسن‌های دیگری برای این بیماری‌های کشنده هستند.
علائم
علائم و نشانه‌ها معمولاً طی 5 تا 10 روز پس از ابتلا به ویروس ابولا یا ویروس ماربورگ به طور ناگهانی شروع می‌شوند. علائم و نشانه‌های اولیه عبارتند از:
- تب
- سردرد شدید
- درد مفاصل و عضلات
- لرز
- ضعف
با گذشت زمان، علائم شدیدتر می‌شوند و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تهوع و استفراغ
- اسهال (ممکن است خونی باشد)
- چشم‌های قرمز
- راش برآمده
- درد قفسه سینه و سرفه
- گلو درد
- دل درد
- کاهش وزن شدید
- کبودی
- خونریزی، معمولاً از چشم، و در صورت نزدیک به مرگ، خونریزی احتمالی از گوش، بینی و رکتوم
- خونریزی داخلی
علل
ویروس ابولا در می‌مون‌های آفریقایی، شامپانزه‌ها و دیگر نخستی‌سانان غیرانسانی یافت شده است. سویه خفیف‌تری از ابولا در می‌مون‌ها و خوک‌ها در فیلیپین کشف شده است.
ویروس ماربورگ در می‌مون‌ها، شامپانزه‌ها و خفاش‌های میوه در آفریقا یافت شده است.
انتقال از حیوان به انسان
کارشناسان گمان می‌کنند که هر دو ویروس از طریق مایعات بدن حیوان آلوده به انسان سرایت می‌کنند. مثال‌ها عبارتند از:
- خون کشتن یا خوردن حیوانات آلوده می‌تواند باعث انتشار ویروس شود. دانشمندانی که به عنوان بخشی از تحقیقات خود بر روی حیوانات آلوده عمل کرده‌اند نیز به این ویروس مبتلا شده‌اند.
- ضایعات. گردشگران برخی از غار‌های آفریقا و برخی از کارگران معدن زیرزمینی احتمالاً از طریق تماس با مدفوع یا ادرار خفاش‌های آلوده به ویروس ماربورگ آلوده شده‌اند.
انتقال از فردی به فرد دیگر
افرادی که به ویروس ابولا یا ویروس ماربورگ مبتلا هستند، معمولاً تا زمانی که علائم بیماری را ایجاد نکنند، مسری نمی‌شوند. ویروس‌ها می‌توانند از طریق خون، مایعات بدن یا وسایل آلوده مانند ملافه، لباس یا سوزن پخش شوند. اعضای خانواده می‌توانند در حین مراقبت از بستگان بیمار یا آماده‌سازی مرده برای دفن آلوده شوند.
پرسنل پزشکی در صورت عدم استفاده از تجهیزات حفاظت فردی تخصصی که سر تا پا آنها را می‌پوشاند ممکن است آلوده شوند.
هیچ مدرکی مبنی بر اینکه ویروس ابولا یا ویروس ماربورگ می‌تواند از طریق نیش حشرات منتقل شود وجود ندارد.
عوامل خطر
برای اکثر افراد، خطر ابتلا به ویروس ابولا یا ویروس ماربورگ کم است. خطر افزایش می‌یابد اگر:
- سفر به آفریقا. اگر در مناطقی که ویروس ابولا یا ویروس ماربورگ شیوع پیدا کرده است بازدید کنید یا در آن کار کنید، در معرض خطر بیشتری هستید.
- انجام تحقیقات حیوانی در صورت انجام تحقیقات حیوانی با می‌مون‌های وارداتی از آفریقا یا فیلیپین، احتمال ابتلای افراد به ویروس ابولا یا ویروس ماربورگ بیشتر است.
- مراقبت‌های پزشکی یا شخصی را ارائه دهید. اعضای خانواده اغلب هنگام مراقبت از بستگان بیمار مبتلا می‌شوند. پرسنل پزشکی نیز در صورت عدم استفاده از تجهیزات حفاظت فردی تخصصی که سر تا پا آنها را می‌پوشاند، ممکن است آلوده شوند.
- مردم را برای دفن آماده کنید. اجساد افرادی که بر اثر ویروس ابولا یا ویروس ماربورگ جان خود را از دست داده‌اند هنوز مسری است. کمک به آماده‌سازی این اجساد برای دفن می‌تواند خطر ابتلا به ویروس‌ها را افزایش دهد.
عوارض
هم ویروس ابولا و هم ویروس ماربورگ منجر به مرگ تعداد زیادی از افراد مبتلا می‌شوند. با پیشرفت بیماری، ویروس‌ها می‌توانند باعث ایجاد موارد زیر شوند:
- نارسایی چند عضوی
- خونریزی شدید
- زردی
- هذیان
- تشنج
- کما
- شوکه شدن
یکی از دلایلی که این ویروس‌ها بسیار کشنده هستند این است که با توانایی سیستم ایمنی برای ایجاد دفاع تداخل می‌کنند. اما دانشمندان نمی‌دانند که چرا برخی از افراد از ویروس ابولا و ویروس ماربورگ بهبود می‌یابند و برخی دیگر نمی‌دانند.
برای افرادی که زنده می‌مانند، بهبودی کند است. ممکن است ماه‌ها طول بکشد تا دوباره وزن و قدرت به دست آید و ویروس‌ها هفته‌ها در بدن باقی بمانند. افراد ممکن است تجربه کنند:
- ریزش مو
- تغییرات حسی
- التهاب کبد (هپاتیت)
- ضعف
- خستگی
- سردرد
- التهاب چشم
- التهاب بیضه
جلوگیری
پیشگیری بر اجتناب از تماس با ویروس‌ها متمرکز است. اقدامات احتیاطی زیر می‌تواند به جلوگیری از عفونت و انتشار ویروس ابولا و ویروس ماربورگ کمک کند.
- از مناطقی که همه‌گیری‌های شناخته شده وجود دارد اجتناب کنید. قبل از سفر به آفریقا، با بررسی وب سایت مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، از همه‌گیری‌های فعلی مطلع شوید.
- دست‌های خود را مرتب بشویید. مانند سایر بیماری‌های عفونی، یکی از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه شستن مکرر دست‌ها است. زمانی که آب و صابون در دسترس نیست، از آب و صابون استفاده کنید یا از دستمال‌های الکلی حاوی حداقل 60 درصد الکل استفاده کنید.
- از گوشت بوته پرهیز کنید. در کشور‌های در حال توسعه، از خرید یا خوردن حیوانات وحشی، از جمله نخستی‌های غیر انسانی، که در بازار‌های محلی فروخته می‌شوند، خودداری کنید.
- از تماس با افراد آلوده خودداری کنید. به ویژه، مراقبان باید از تماس با مایعات و بافت‌های بدن فرد آلوده، از جمله خون، مایع منی، ترشحات واژن و بزاق خودداری کنند. همچنین از پوشیدن لباس، ملافه یا سایر وسایلی که ممکن است با او تماس داشته باشد، خودداری کنید. افراد مبتلا به ویروس ابولا یا ویروس ماربورگ در مراحل بعدی بیماری بیشتر مسری هستند.
- روش‌های کنترل عفونت را دنبال کنید. اگر یک کارمند مراقبت‌های بهداشتی هستید، از تجهیزات حفاظت فردی تخصصی استفاده کنید که از سر تا پا شما را بپوشاند. افرادی را که دارای ویروس هستند از دیگران جدا نگه دارید. سوزن‌ها را با خیال راحت دور بیندازید و وسایل دیگر را استریل کنید.
- بقایای آن را کنترل نکنید اجساد افرادی که بر اثر ویروس ابولا یا ویروس ماربورگ جان خود را از دست داده‌اند هنوز مسری است. تیم‌های ویژه سازماندهی شده و آموزش دیده باید بقایای بقایای بدن را با استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب دفن کنند.
تایید واکسن و توسعه تحقیقات
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) اخیرا واکسن ابولا را تایید کرده است. این دارو به صورت یک دوز تجویز می‌شود و مشخص شده است که برای استفاده مؤثر و بی‌خطر است.
یک واکسن دیگر ابولا در جمهوری دموکراتیک کنگو در یک مطالعه تحقیقاتی ساخته و استفاده شده است. این دارو به دو دوز نیاز دارد که با فاصله 56 روز مصرف شود.
دانشمندان به کار بر روی انواع واکسن‌هایی که از مردم در برابر ویروس ابولا و ویروس ماربورگ محافظت می‌کنند، ادامه می‌دهند. تحقیقات ادامه دارد.
تشخیص
تشخیص ویروس ابولا و ویروس ماربورگ دشوار است زیرا علائم و نشانه‌های اولیه شبیه بیماری‌های دیگر مانند حصبه و مالاریا است. اگر پزشکان مشکوک به ابتلا به ویروس ابولا یا ویروس ماربورگ باشند، از آزمایش‌های خون برای شناسایی سریع ویروس استفاده می‌کنند، از جمله:
- سنجش ایمونوسوربنت مرتبط با آنزیم (ELISA)
- واکنش زنجیره‌ای پلیمراز ترانس کریپتاز معکوس (PCR)
درمان
هیچ داروی ضد ویروسی در درمان عفونت با ویروس ابولا یا ویروس ماربورگ مؤثر نبوده است. مراقبت‌های بیمارستانی حمایتی شامل:
- تامین مایعات
- حفظ فشار خون
- تامین اکسیژن در صورت نیاز
- جایگزینی خون از دست رفته
- درمان سایر عفونت‌هایی که ایجاد می‌شوند
آماده شدن برای ویزیت
احتمال ابتلا به ویروس ابولا یا ویروس ماربورگ بسیار کم است مگر اینکه تماس مستقیمی با مایعات بدن یک فرد یا حیوان آلوده به یکی از ویروس‌ها داشته باشید.
اگر فکر می‌کنید که شما یا یکی از اعضای خانواده ممکن است در معرض یکی از ویروس‌ها قرار گرفته‌اید، با پزشک خود تماس بگیرید یا فورا به نزدیکترین اورژانس بروید. اگر به یک متخصص بیماری‌های عفونی ارجاع نمی‌دهید، بخواهید به یک متخصص بیماری‌های عفونی مراجعه کنید.
اگر اهل ایالات متحده هستید و در حال سفر یا کار در خارج از کشور هستید، نزدیکترین سفارت ایالات متحده می‌تواند به شما در یافتن پزشک کمک کند. اگر اهل کشور دیگری هستید، با سفارت کشورتان تماس بگیرید. قبل از مراجعه حتماً به پزشک یا بیمارستان خود در مورد علائم خود بگویید تا اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از انتقال ویروس به دیگران انجام شود.
آنچه شما می‌توانید انجام دهید
قبل از قرار ملاقات، برای کمک به پزشک خود در یافتن علت علائم شما، فهرستی بنویسید که به سوالات زیر پاسخ دهد:
- چه علائمی دارید؟ کی شروع کردند؟
- آیا اخیراً به آفریقا سفر کرده‌اید؟ اگر بله، چه قسمتی؟
- اگر اخیراً در آفریقا بودید، می‌مون‌ها را شکار می‌کردید یا می‌خوردید؟
- آیا اخیراً از غار‌ها یا معادن زیرزمینی آفریقا بازدید کرده‌اید؟
- آیا در آزمایشگاهی کار می‌کنید که از می‌مون‌های آفریقا یا فیلیپین در تحقیقات استفاده می‌کند؟
در صورت امکان، یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود را با خود ببرید. گاهی اوقات به خاطر سپردن تمام اطلاعاتی که در بیمارستان یا در طول یک قرار ملاقات به شما ارائه شده است، دشوار است. کسی که شما را همراهی می‌کند ممکن است چیزی را که از دست داده‌اید یا فراموش کرده‌اید به خاطر بیاورد.
