افتادگی دریچه میترال (پرولاپس) چه علائمی دارد و آیا باید درمان شود یا خیر

افتادگی دریچه میترال یا پرولاپس آن Mitral valve prolapse زمانی اتفاق میافتد که فلپها (برچکهای) دریچه میترال قلب مانند یک چتر نجات در حفره فوقانی چپ قلب (دهلیز چپ) برآمده میشوند (دهلیز چپ).
افتادگی دریچه میترال گاهی منجر به نشت خون به سمت عقب به دهلیز چپ میشود، وضعیتی به نام نارسایی دریچه میترال.
در بیشتر افراد، افتادگی دریچه میترال تهدیدکننده زندگی نیست و نیازی به درمان یا تغییر در شیوه زندگی ندارد. با این حال، برخی از افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال به درمان نیاز دارند.
علائم
اگرچه افتادگی دریچه میترال معمولاً یک اختلال مادام العمر است، بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری هرگز علائمی ندارند. هنگامی که تشخیص داده میشود، ممکن است افراد از اینکه بدانند یک بیماری قلبی دارند شگفتزده شوند.
وقتی علائم و نشانهها ظاهر میشوند، ممکن است به این دلیل باشد که خون از طریق دریچه به عقب نشت میکند. علائم افتادگی دریچه میترال میتواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد. آنها خفیف هستند و به تدریج رشد میکنند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ضربان قلب تند یا نامنظم (آریتمی)
- سرگیجه یا سبکی سر
- دشواری در تنفس یا تنگی نفس، اغلب در حین فعالیت بدنی یا هنگام دراز کشیدن صاف
- خستگی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر فکر میکنید هر یک از علائم بالا را دارید، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید. بسیاری از بیماریهای دیگر همان علائم افتادگی دریچه میترال را ایجاد میکنند، بنابراین تنها مراجعه به پزشک میتواند علت علائم شما را مشخص کند.
اگر درد قفسه سینه دارید و مطمئن نیستید که ممکن است یک حمله قلبی باشد، فوراً به دنبال مراقبتهای پزشکی اورژانسی باشید.
اگر قبلاً پرولاپس دریچه میترال برای شما تشخیص داده شده است، در صورت تشدید علائم به پزشک مراجعه کنید.
علل
دریچه میترال جریان خون را بین حفرههای فوقانی و تحتانی سمت چپ قلب کنترل میکند. هنگامی که قلب شما به درستی کار میکند، دریچه میترال زمانی که قلب پمپاژ میکند به طور کامل بسته میشود و از برگشت خون به اتاق فوقانی سمت چپ (دهلیز چپ) جلوگیری میکند.
اما در برخی از افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال، یک یا هر دو لنگه دریچه میترال دارای بافت اضافی هستند یا بیشتر از حد طبیعی کشیده میشوند که باعث میشود هر بار که قلب منقبض میشود مانند چتر نجات به دهلیز چپ برآمده میشود.
برآمدگی ممکن است از بسته شدن محکم دریچه جلوگیری کند. در برخی موارد، خون ممکن است از طریق دریچه به عقب نشت کند (نارسایی دریچه میترال).
اگر فقط مقدار کمی خون به دهلیز چپ نشت کند، ممکن است مشکلی ایجاد نکند. نارسایی شدیدتر دریچه میترال میتواند علائمی مانند تنگی نفس، خستگی یا سبکی سر ایجاد کند.
نام دیگر پرولاپس دریچه میترال سندرم کلیک سوفل است. هنگامی که پزشک با استفاده از گوشی پزشکی به صدای قلب شما گوش میدهد، ممکن است صدای کلیکی را بشنود که برگههای دریچه به عقب برمی خیزند، و به دنبال آن صدای زوزه (سوفل) ناشی از برگشت خون به دهلیز شنیده میشود.
نامهای دیگر برای توصیف افتادگی دریچه میترال عبارتند از:
- سندرم بارلو
- سندرم دریچه فلاپی
- سندرم دریچه میترال دود
- بیماری دریچه میترال میکسوماتوز
عوامل خطر
افتادگی دریچه میترال میتواند در هر فردی در هر سنی ایجاد شود. علائم جدی پرولاپس دریچه میترال بیشتر در مردان بالای 50 سال رخ میدهد.
افتادگی دریچه میترال میتواند در خانوادهها ایجاد شود و ممکن است با چندین بیماری دیگر مرتبط باشد، مانند:
- سندرم مارفان
- سندرم اهلرز-دانلوس
- ناهنجاری ابشتاین
- دیستروفی عضلانی
- بیماریگریوز
- اسکولیوز
عوارض
اگرچه اکثر افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال هرگز مشکلی ندارند، اما ممکن است عوارضی رخ دهد. آنها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- نارسایی دریچه میترال. شایعترین عارضه وضعیتی است که در آن دریچه خون به دهلیز چپ نشت میکند.
مرد بودن یا داشتن فشار خون بالا خطر نارسایی دریچه میترال را افزایش میدهد.
اگر رگورژیتاسیون شدید باشد، ممکن است برای جلوگیری از نارسایی قلبی نیاز به جراحی برای تعمیر یا تعویض دریچه داشته باشید.
- مشکلات ریتم قلب (آریتمی). ریتمهای نامنظم قلب بیشتر در حفرههای فوقانی قلب رخ میدهد. آنها ممکن است آزاردهنده باشند، اما معمولاً تهدیدکننده زندگی نیستند.
افرادی که دچار نارسایی شدید دریچه میترال یا بدشکلی شدید دریچه میترال خود هستند، بیشتر در معرض خطر مشکلات ریتم هستند که میتواند بر جریان خون در قلب تأثیر بگذارد.
- عفونت دریچه قلب (اندوکاردیت). داخل قلب شما توسط یک غشای نازک به نام اندوکارد پوشیده شده است. اندوکاردیت عفونت این پوشش داخلی است.
دریچه میترال غیرطبیعی شانس ابتلا به اندوکاردیت از باکتری را افزایش میدهد که میتواند به دریچه میترال آسیب بیشتری وارد کند.
تشخیص
پزشکان ممکن است افتادگی دریچه میترال را در هر سنی تشخیص دهند. پزشک شما به احتمال زیاد پرولاپس دریچه میترال را در حین گوش دادن به قلب شما با گوشی پزشکی در طول معاینه فیزیکی تشخیص میدهد.
اگر پرولاپس دریچه میترال دارید، پزشک ممکن است صدای کلیک را بشنود که در این حالت شایع است. پزشک شما همچنین ممکن است سوفل قلبی را تشخیص دهد که به دلیل نشت خون به دهلیز چپ است.
تستها
سایر آزمایشهایی که ممکن است برای ارزیابی قلب شما مورد استفاده قرار گیرند ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اکوکاردیوگرافی. اکوکاردیوگرام یک ارزیابی سونوگرافی غیرتهاجمی قلب شما است. معمولاً برای تأیید تشخیص و تعیین شدت بیماری شما انجام میشود.
این آزمایش از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویری از قلب شما استفاده میکند. این به پزشکان کمک میکند تا جریان خون را از طریق دریچه میترال شما ببینند و میزان نشت خون (نشت خون) را اندازهگیری کنند.
پزشک ممکن است اکوکاردیوگرام ترانس مری را توصیه کند. در این آزمایش، پزشک یک لوله قابل انعطاف را با یک دستگاه کوچک (مبدل) متصل به گلو و پایین به مری – لولهای که پشت دهان شما را به معده شما متصل میکند – وارد میکند. از آنجا، مبدل را میتوان برای به دست آوردن تصاویر دقیقتر از قلب و دریچه میترال قرار داد.
- اشعه ایکس قفسه سینه. اشعه ایکس قفسه سینه تصویری از قلب، ریهها و رگهای خونی شما را نشان میدهد و میتواند به پزشک شما در تشخیص کمک کند. میتواند کمک کند نشان دهد که آیا قلب شما بزرگ شده است یا خیر.
- الکتروکاردیوگرام (ECG). در این آزمایش غیر تهاجمی، یک تکنسین پروبهایی را روی قفسه سینه شما قرار میدهد که تکانههای الکتریکی را که باعث ضربان قلب شما میشود، ثبت میکند.
ECG ثبت این سیگنالهای الکتریکی و میتواند کمک به دکتر خود را شناسایی بینظمی در ریتم قلب خود را.
- سنجش استرس. پزشک ممکن است آزمایش استرس را تجویز کند تا ببیند آیا نارسایی دریچه میترال توانایی شما را برای ورزش محدود میکند یا خیر. در تست استرس، شما ورزش میکنید یا از داروهای خاصی استفاده میکنید تا ضربان قلب خود را افزایش داده و قلب خود را سختتر کار کند.
همچنین اگر پزشک شما در حال تلاش برای تعیین اینکه آیا شما به بیماری دیگری مانند بیماری عروق کرونر مبتلا هستید یا خیر، ممکن است تست استرس انجام دهید.
- آنژیوگرافی عروق کرونر این آزمایش از تصویربرداری اشعه ایکس برای دیدن رگهای خونی قلب شما استفاده میکند. به طور کلی برای تشخیص افتادگی دریچه میترال استفاده نمیشود، اما ممکن است زمانی که برای تشخیص مشکوک دیگری مورد آزمایش قرار میگیرید، وضعیت را نشان دهد.
در برخی موارد، پزشک شما ممکن است برای جمعآوری اطلاعات بیشتر در مورد شدت بیماری، آنژیوگرافی عروق کرونر را توصیه کند.
درمان
اکثر افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال، به ویژه افراد بدون علائم، نیازی به درمان ندارند.
اگر نارسایی دریچه میترال دارید اما علائمی ندارید، پزشک ممکن است بسته به شدت بیماری به شما توصیه کند که مرتباً برای معاینات بعدی برای نظارت بر وضعیت خود مراجعه کنید.
با این حال، اگر علائمی دارید و مقدار قابل توجهی خون از دریچه میترال نشت میکند، پزشک ممکن است داروها یا جراحی را توصیه کند.
داروها
داروها میتوانند ناهنجاریهای ریتم قلب مرتبط با افتادگی دریچه میترال یا سایر عوارض را درمان کنند. برخی از داروهایی که ممکن است برای شما تجویز شود عبارتند از:
- مسدودکنندههای بتا. این داروها به جلوگیری از ضربان نامنظم قلب کمک میکنند و باعث میشوند قلب شما آهستهتر و با نیروی کمتری ضربان داشته باشد که باعث کاهش فشار خون میشود. مسدودکنندههای بتا همچنین به رگهای خونی کمک میکنند تا جریان خون را بهبود بخشند و باز شوند.
- قرصهای آب (ادرارآور). پزشک ممکن است برای تخلیه مایع از ریهها داروهای ادرارآور تجویز کند.
- داروهای ریتم قلب اگر آریتمی دارید، پزشک ممکن است دارویی برای درمان آن تجویز کند، مانند پروپافنون (Rythmol SR)، سوتالول (Betapace، Sorine، Sotylize)، فلکائینید و آمیودارون (Pacerone). این داروها با عادیسازی سیگنالهای الکتریکی در بافت قلب به کنترل ریتم قلب شما کمک میکنند.
- آسپرین. اگر پرولاپس دریچه میترال و سابقه سکته دارید، ممکن است پزشک آسپرین را برای کاهش خطر لخته شدن خون تجویز کند.
- رقیقکنندههای خون. اگر فیبریلاسیون دهلیزی، سابقه نارسایی قلبی یا سابقه سکته دارید، پزشک ممکن است یک رقیقکننده خون برای جلوگیری از لخته شدن خون شما پیشنهاد کند. آنها عبارتند از وارفارین (کومادین، جانتوون)، هپارین، دابیگاتران (پراداکسا)، ریواروکسابان (Xarelto)، آپیکسابان (Eliquis) و ادوکسابان (Savaysa).
رقیقکنندههای خون میتوانند عوارض جانبی خطرناکی داشته باشند، اما باید دقیقاً طبق دستور مصرف شوند.
عمل جراحی
اگر چه بیشتر افراد با پرولاپس دریچه میترال انجام عمل جراحی نیاز نیست، دکتر شما ممکن است درمان جراحی پیشنهاد اگر شما شدید نارسایی دریچه میترال، که آیا شما علائم یا نه.
نارسایی شدید دریچه میترال در نهایت میتواند باعث نارسایی قلبی شود و از پمپاژ موثر خون توسط قلب جلوگیری کند. اگر نارسایی بیش از حد طول بکشد، ممکن است قلب شما برای جراحی بسیار ضعیف باشد.
جراحی شامل ترمیم یا تعویض دریچه میترال است. تعمیر و تعویض دریچه ممکن است با استفاده از جراحی قلب باز یا جراحی کم تهاجمی انجام شود. جراحی کم تهاجمی شامل برشهای کوچکتر است و ممکن است از دست دادن خون کمتر و زمان بهبودی سریعتری داشته باشد.
برای اکثر افراد، ترمیم دریچه میترال بهترین درمان جراحی است. در طول جراحی، جراح شما دریچه خود را اصلاح میکند تا با اتصال مجدد بافت دریچه شل یا با برداشتن بافت اضافی، جریان خون به عقب را متوقف کند. جراح شما همچنین ممکن است حلقه اطراف دریچه قلب را برای جلوگیری از نشت خون به عقب تقویت کند.
اگر ترمیم دریچه میترال ممکن نباشد، جراح شما ممکن است آن را با یک دریچه مصنوعی که ساخته دست انسان (مکانیکی) است یا از بافت انسانی ساخته شده یا از گاو یا خوک گرفته شده است، جایگزین کند.
دریچههای مکانیکی میتوانند مادام العمر دوام بیاورند، اما برای جلوگیری از تشکیل لختههای خون روی دریچه، باید از رقیقکننده خون استفاده کنید. اگر لخته خون آزاد شود، ممکن است باعث سکته شود. به طور کلی نیازی به مصرف رقیقکننده خون با دریچه ساخته شده از بافت انسانی یا حیوانی ندارید، اما این دریچهها تنها حدود 10 سال دوام میآورند.
درمان دریچه ترانس کاتتر
اگر نارسایی شدید دریچه میترال دارید و نمیتوانید جراحی کنید، پزشک ممکن است یک روش کمتر تهاجمی به نام درمان دریچه ترانس کاتتر را توصیه کند. این تکنیک جدید به پزشک شما اجازه میدهد تا با کاشت دستگاهی با استفاده از یک لوله (کاتتر) که در یک رگ خونی در کشاله ران شما قرار داده شده و به قلب شما هدایت میشود، یک دریچه را ترمیم کند.
آنتی بیوتیکها به ندرت توصیه میشود
پزشکان توصیه میکردند که برخی از افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال قبل از انجام برخی اقدامات دندانپزشکی یا پزشکی آنتی بیوتیک مصرف کنند. با این حال، انجمن قلب آمریکا گفته است که آنتی بیوتیک در بیشتر موارد برای افرادی که دچار نارسایی دریچه میترال یا افتادگی دریچه میترال هستند، دیگر ضروری نیست.
اگر در گذشته به شما گفته شده است که قبل از هر اقدامی آنتی بیوتیک مصرف کنید، با پزشک خود در مورد اینکه آیا هنوز لازم است یا خیر مشورت کنید.
شیوه زندگی و درمانهای خانگی
اکثر افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال زندگی طبیعی، سازنده و بدون علامت دارند.
پزشکان معمولاً محدودیتهایی در سبک زندگی یا محدودیتهایی در برنامه ورزشی شخصی یا برنامه غذایی شما توصیه نمیکنند. با این حال، از پزشک خود بپرسید که آیا او تغییراتی در سبک زندگی شما توصیه میکند یا خیر. اگر نارسایی شدید دریچه میترال دارید، پزشک ممکن است محدودیتهای ورزشی خاصی را توصیه کند.
پزشک شما ممکن است ویزیتهای منظم را برای ارزیابی وضعیت شما توصیه کند.