بیماری التهابی لگن یا PID چه علائمی دارد و چطور درمان می‌شود؟

بیماری التهابی لگن یا Pelvic inflammatory disease یا (PID) عفونت اندام‌های تناسلی زنانه است. اغلب زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌های مقاربتی از واژن به رحم، لوله‌های فالوپ یا تخمدان‌ها پخش می‌شوند.

علائم و نشانه‌های بیماری التهابی لگن می‌تواند ظریف یا خفیف باشد. برخی از زنان هیچ علامت یا نشانه‌ای را تجربه نمی‌کنند. در نتیجه، ممکن است تا زمانی که برای باردار شدن مشکلی نداشته باشید یا دچار درد مزمن لگنی نشوید متوجه ابتلا به آن نشوید.

علائم

علائم و نشانه‌های بیماری التهابی لگن ممکن است خفیف و تشخیص آن دشوار باشد. برخی از زنان هیچ علامت یا علامتی ندارند. هنگامی که علائم و نشانه‌های PID وجود دارد، اغلب عبارتند از:

• درد – از خفیف تا شدید – در زیر شکم و لگن شما
• ترشحات غیر طبیعی یا سنگین واژن که ممکن است بوی نامطبوعی داشته باشد
• خونریزی غیرطبیعی رحم، به ویژه در حین یا بعد از مقاربت، یا بین دوره‌های قاعدگی
• درد هنگام مقاربت
• تب، گاهی همراه با لرز
• ادرار دردناک، مکرر یا مشکل

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر تجربه کردید به پزشک مراجعه کنید یا به دنبال مراقبت‌های پزشکی فوری باشید:

• درد شدید در پایین شکم
• حالت تهوع و استفراغ، با ناتوانی در نگه داشتن چیزی
• تب، با دمای بالاتر از 101 فارن‌هایت (38.3 درجه سانتیگراد)
• ترشحات بد واژن

اگر علائم و نشانه‌های PID دارید که شدید نیستند، همچنان در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. ‌ترشحات واژن همراه با بو، ادرار دردناک یا خونریزی بین دوره‌های قاعدگی نیز می‌تواند از علائم عفونت مقاربتی (STI) باشد. در صورت بروز این علائم و نشانه‌ها، رابطه جنسی را متوقف کرده و به زودی به پزشک مراجعه کنید. درمان سریع STI می‌تواند به پیشگیری از PID کمک کند.

علل

بسیاری از انواع باکتری‌ها می‌توانند باعث PID شوند، اما عفونت سوزاک یا کلامیدیا شایع‌ترین آن‌ها هستند. این باکتری‌ها معمولاً در طول رابطه جنسی محافظت نشده به دست می‌آیند.

به ندرت، هر زمان که سد طبیعی ایجاد شده توسط دهانه رحم مختل شود، باکتری‌ها می‌توانند وارد دستگاه تناسلی شما شوند. این می‌تواند در دوران قاعدگی و بعد از زایمان، سقط جنین یا سقط جنین اتفاق بیفتد. به ندرت، باکتری‌ها می‌توانند در حین قرار دادن دستگاه داخل رحمی (IUD) – نوعی کنترل بارداری طولانی‌مدت – یا هر روش پزشکی که شامل قرار دادن ابزار در رحم باشد، وارد دستگاه تناسلی شوند.

عوامل خطر

تعدادی از عوامل ممکن است خطر ابتلا به بیماری التهابی لگن را افزایش دهند، از جمله:

• داشتن یک زن فعال جنسی کمتر از 25 سال
• داشتن شرکای جنسی متعدد
• داشتن رابطه جنسی با فردی که بیش از یک شریک جنسی دارد
• داشتن رابطه جنسی بدون کاندوم
• دوش کردن منظم، که تعادل باکتری‌های خوب و مضر در واژن را به هم می‌زند و ممکن است علائم را پنهان کند.
• داشتن سابقه بیماری التهابی لگن یا عفونت مقاربتی

پس از قرار دادن دستگاه داخل رحمی (IUD) یک افزایش اندک خطر PID وجود دارد. این خطر معمولاً به سه هفته اول پس از تزریق محدود می‌شود.

عوارض

بیماری التهابی لگن درمان نشده ممکن است باعث ایجاد بافت اسکار و پاکت‌های مایع عفونی (آبسه) در دستگاه تناسلی شود. این‌ها می‌توانند باعث آسیب دائمی به اندام‌های تولید مثل شوند.

عوارض ناشی از این آسیب ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• حاملگی خارج رحمی. PID یکی از دلایل اصلی حاملگی لوله‌ای (خارج از رحم) است. بارداری خارج از رحم زمانی رخ می‌دهد که PID درمان نشده باعث ایجاد بافت اسکار در لوله‌های فالوپ شده باشد. بافت اسکار مانع از عبور تخمک بارور شده از طریق لوله فالوپ برای کاشت در رحم می‌شود. در عوض، تخمک در لوله فالوپ کاشته می‌شود. حاملگی خارج از رحم می‌تواند باعث خونریزی شدید و تهدید‌کننده زندگی شود و نیاز به مراقبت‌های فوری پزشکی داشته باشد.
• ناباروری. آسیب به اندام‌های تناسلی شما ممکن است باعث ناباروری شود – ناتوانی در باردار شدن. هر چه تعداد دفعات ابتلا به PID بیشتر باشد، خطر ناباروری در شما بیشتر است. تأخیر در درمان PID نیز به طور چشمگیری خطر ناباروری را افزایش می‌دهد.
• درد مزمن لگن. بیماری التهابی لگن می‌تواند باعث درد لگنی شود که ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد. جای زخم در لوله‌های فالوپ و سایر اندام‌های لگنی می‌تواند باعث درد در هنگام مقاربت و تخمک‌گذاری شود.
• آبسه لوله تخمدان. PID ممکن است باعث ایجاد آبسه – مجموعه‌ای از چرک – در دستگاه تناسلی شما شود. اغلب، آبسه‌ها بر لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها تأثیر می‌گذارند، اما می‌توانند در رحم یا سایر اندام‌های لگنی نیز ایجاد شوند. اگر آبسه درمان نشود، ممکن است یک عفونت تهدید‌کننده زندگی ایجاد شود.

پیشگیری

برای کاهش خطر بیماری التهابی لگن:

• رابطه جنسی ایمن را تمرین کنید. هر بار که رابطه جنسی دارید از کاندوم استفاده کنید، تعداد شرکای خود را محدود کنید و در مورد سابقه جنسی یک شریک بالقوه سوال کنید.
• در مورد پیشگیری از بارداری با پزشک خود صحبت کنید. بسیاری از اشکال پیشگیری از بارداری در برابر ایجاد PID محافظت نمی‌کنند. استفاده از روش‌های بازدارنده مانند کاندوم به کاهش خطر کمک می‌کند. حتی اگر قرص‌های ضدبارداری مصرف می‌کنید، برای محافظت در برابر بیماری‌های مقاربتی، هر بار که با شریک جنسی جدید رابطه جنسی دارید، از کاندوم استفاده کنید.
• تست بزن اگر در معرض خطر ابتلا به STI هستید، برای آزمایش با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید. در صورت نیاز یک برنامه غربالگری منظم با پزشک خود تنظیم کنید. درمان زودهنگام STI بهترین شانس را برای اجتناب از PID به شما می‌دهد.
• از همسرتان بخواهید که آزمایش شود. اگر به بیماری التهابی لگن یا STI مبتلا هستید، به همسر خود توصیه کنید که آزمایش و درمان شود. این می‌تواند از گسترش STI و عود احتمالی PID جلوگیری کند.
• دوش نگیرید دوش باعث برهم خوردن تعادل باکتری‌ها در واژن می‌شود.

تشخیص

معاینه لگنکادر گفتگوی پاپ آپ را باز کنید

هیچ آزمایشی وجود ندارد که بتواند به طور دقیق بیماری التهابی لگن را تشخیص دهد. در عوض، پزشک شما بر ترکیبی از یافته‌های زیر تکیه خواهد کرد:

• سابقه پزشکی شما پزشک شما احتمالاً در مورد عادات جنسی، سابقه عفونت‌های مقاربتی و روش پیشگیری از بارداری سؤال می‌کند.
• علائم و نشانه‌ها. در مورد علائمی که تجربه می‌کنید، حتی اگر خفیف باشند، به پزشک خود بگویید.
• معاینه لگن در طول معاینه، پزشک ناحیه لگن شما را از نظر حساسیت و تورم بررسی می‌کند. پزشک شما همچنین ممکن است از سواب‌های پنبه‌ای برای گرفتن نمونه مایع از واژن و دهانه رحم استفاده کند. نمونه‌ها در آزمایشگاه از نظر علائم عفونت و ارگانیسم‌هایی مانند سوزاک و کلامیدیا مورد آزمایش قرار می‌گیرند.
• آزمایش خون و ادرار. این آزمایش‌ها ممکن است برای آزمایش بارداری، HIV یا سایر عفونت‌های مقاربتی یا اندازه‌گیری تعداد گلبول‌های سفید خون یا سایر نشانگر‌های عفونت یا التهاب مورد استفاده قرار گیرند.
• سونوگرافی. این آزمایش از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از اندام‌های تناسلی شما استفاده می‌کند.

اگر تشخیص هنوز نامشخص است، پزشک ممکن است آزمایش‌های دیگری را توصیه کند، مانند:

• لاپاراسکوپی در طول این روش، پزشک یک ابزار نازک و روشن را از طریق یک برش کوچک در شکم شما وارد می‌کند تا اندام‌های لگن شما را مشاهده کند.
• بیوپسی آندومتر در طول این روش، پزشک یک لوله نازک را به داخل رحم وارد می‌کند تا نمونه کوچکی از بافت آندومتر را خارج کند. بافت برای علائم عفونت و التهاب آزمایش می‌شود.

درمان

درمان سریع با دارو می‌تواند از شر عفونتی که باعث بیماری التهابی لگن می‌شود خلاص شود. اما هیچ راهی برای معکوس کردن هر گونه اسکار یا آسیب به دستگاه تناسلی که ممکن است PID ایجاد کرده باشد وجود ندارد. درمان PID اغلب شامل موارد زیر است:

• آنتی بیوتیک‌ها. پزشک ترکیبی از آنتی بیوتیک‌ها را برای شروع فوری تجویز می‌کند. پس از دریافت نتایج آزمایش آزمایشگاهی، پزشک ممکن است نسخه شما را طوری تنظیم کند که با عامل ایجاد عفونت مطابقت داشته باشد. احتمالاً پس از سه روز با پزشک خود پیگیری خواهید کرد تا مطمئن شوید که درمان مؤثر است. حتماً تمام دارو‌های خود را مصرف کنید، حتی اگر بعد از چند روز احساس بهتری پیدا کردید.
• درمان برای شریک زندگی شما برای جلوگیری از عفونت مجدد با STI، شریک جنسی یا شریک جنسی شما باید معاینه و درمان شوند. شرکای آلوده ممکن است علائم قابل توجهی نداشته باشند.
• پرهیز موقت تا پایان درمان و رفع علائم از رابطه جنسی خودداری کنید.

اگر باردار هستید، به شدت بیمار هستید، مشکوک به آبسه هستید یا به دارو‌های خوراکی پاسخ نداده‌اید، ممکن است نیاز به بستری شدن داشته باشید. ممکن است آنتی بیوتیک‌های داخل وریدی دریافت کنید و به دنبال آن آنتی بیوتیک‌هایی که از راه دهان مصرف می‌کنید.

جراحی به ندرت مورد نیاز است. با این حال، اگر یک آبسه پاره شود یا تهدید به پارگی شود، پزشک ممکن است آن را تخلیه کند. همچنین اگر به درمان آنتی بیوتیکی پاسخ نمی‌دهید یا تشخیص مشکوک دارید، مانند زمانی که یک یا چند مورد از علائم یا نشانه‌های PID وجود ندارد، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.

مقابله و حمایت

بیماری التهابی لگن می‌تواند احساسات سخت یا استرس‌زا را ایجاد کند. ممکن است با تشخیص عفونت مقاربتی، ناباروری احتمالی یا درد مزمن سر و کار داشته باشید. برای کمک به مقابله با فراز و نشیب‌های تشخیص خود، این استراتژی‌ها را در نظر بگیرید:

• درمان شوید. PID اغلب توسط یک عفونت مقاربتی ایجاد می‌شود. فهمیدن اینکه شما یک STI دارید می‌تواند برای شما یا شریک زندگیتان آسیب‌زا باشد. با این وجود، شما و همسرتان باید برای کاهش شدت PID و جلوگیری از عفونت مجدد، به دنبال درمان فوری باشید.
• آماده باشید: اگر بیش از یک دوره بیماری التهابی لگن را تجربه کرده‌اید، در معرض خطر ناباروری قرار دارید. اگر در تلاش برای باردار شدن بدون موفقیت بوده‌اید، برای ارزیابی ناباروری با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید. از پزشک خود بخواهید مراحل آزمایش و درمان ناباروری را توضیح دهد. درک این فرآیند ممکن است به کاهش اضطراب شما کمک کند.
• به دنبال حمایت باشید. اگرچه سلامت جنسی، ناباروری و درد‌های مزمن می‌توانند مسائلی عمیقاً شخصی باشند، اما برای حمایت با شریک زندگی خود، اعضای نزدیک خانواده یا دوستان خود یا یک متخصص تماس بگیرید. بسیاری از گروه‌های پشتیبانی آنلاین به شما این امکان را می‌دهند که در حین بحث درباره نگرانی‌های خود ناشناس باشید.