آلرژی به پنی سیلین چه علائم و عوارضی دارد؟
آلرژی به پنی سیلین واکنش غیر طبیعی سیستم ایمنی بدن به داروی آنتی بیوتیک پنی سیلین است. پنی سیلین برای درمان عفونت‌های باکتریایی مختلف تجویز می‌شود.
علائم و نشانه‌های رایج آلرژی به پنی سیلین شامل کهیر، بثورات پوستی و خارش است. واکنش‌های شدید شامل آنافیلاکسی، یک وضعیت تهدید‌کننده زندگی است که بر سیستم‌های مختلف بدن تأثیر می‌گذارد.
تحقیقات نشان داده است که آلرژی به پنی سیلین ممکن است بیش از حد گزارش شود – مشکلی که می‌تواند منجر به استفاده از درمان‌های آنتی بیوتیکی کمتر مناسب و گران‌تر شود. بنابراین، هنگامی که مشکوک به آلرژی به پنی سیلین باشد، برای اطمینان از بهترین گزینه‌های درمانی در آینده، به تشخیص دقیق نیاز است.
سایر آنتی بیوتیک‌ها، به ویژه آن‌هایی که خواص شیمیایی مشابه پنی سیلین دارند، نیز می‌توانند منجر به واکنش‌های آلرژیک شوند.
علائم
علائم و نشانه‌های حساسیت به پنی سیلین اغلب در عرض یک ساعت پس از مصرف دارو رخ می‌دهد. به ندرت، واکنش‌ها می‌توانند ساعت‌ها، روز‌ها یا هفته‌ها بعد رخ دهند.
علائم و نشانه‌های آلرژی به پنی سیلین ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- بثورات پوستی
- کهیر
- خارش
- تب
- تورم
- تنگی نفس
- خس خس سینه
- آبریزش بینی
- چشم‌های خارش دار و آبریزش
- آنافیلاکسی
آنافیلاکسی
آنافیلاکسی یک واکنش آلرژیک نادر و تهدید‌کننده زندگی است که باعث اختلال در عملکرد سیستم‌های بدن می‌شود. علائم و نشانه‌های آنافیلاکسی عبارتند از:
- تنگ شدن مجاری تنفسی و گلو و ایجاد مشکل در تنفس
- حالت تهوع یا گرفتگی شکم
- استفراغ یا اسهال
- سرگیجه یا سبکی سر
- نبض ضعیف و تند
- افت فشار خون
- تشنج
- از دست دادن هوشیاری
واکنش‌های تاخیری ناشی از حساسیت به پنی سیلین
واکنش‌های کمتر شایع آلرژی به پنی سیلین روز‌ها یا هفته‌ها پس از قرار گرفتن در معرض دارو رخ می‌دهد و ممکن است تا مدتی پس از قطع مصرف آن باقی بماند. این شرایط عبارتند از:
- بیماری سرم: که ممکن است باعث تب، درد مفاصل، بثورات پوستی، تورم و حالت تهوع شود
- کم خونی ناشی از دارو، کاهش گلبول‌های قرمز خون، که می‌تواند باعث خستگی، ضربان قلب نامنظم، تنگی نفس و سایر علائم و نشانه‌ها شود.
- واکنش دارویی با ائوزینوفیلی و علائم سیستمیک (DRESS) که منجر به بثورات پوستی، افزایش تعداد گلبول‌های سفید خون، تورم عمومی، تورم غدد لنفاوی و عود عفونت هپاتیت خفته می‌شود.
- سندرم استیونز جانسون یا نکرولیز اپیدرمی سمی که شامل تاول و لایه‌برداری شدید پوست است.
- التهاب در کلیه‌ها (نفریت)، که می‌تواند باعث تب، خون در ادرار، تورم عمومی، گیجی و سایر علائم و نشانه‌ها شود.
عوارض جانبی که واکنش‌های آلرژیک نیستند
ممکن است عوارض جانبی پنی سیلین را تجربه کنید – مانند سایر دارو‌ها – که واکنش آلرژیک به دارو نیست. بسته به نوع پنی سیلین، عوارض جانبی رایج ممکن است شامل حالت تهوع یا اسهال خفیف، سردرد یا خارش واژن باشد. علائم یا علائم عفونتی که تحت درمان هستید – یا علائم نامرتبط – نیز ممکن است به عنوان یک واکنش آلرژیک دارویی اشتباه گرفته شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت مشاهده علائم یا علائم آلرژی به پنی سیلین، در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه کنید. درک و بحث در مورد اینکه یک واکنش آلرژیک چیست، یک عارضه جانبی معمولی چیست و چه چیزی را می‌توانید در مصرف دارو تحمل کنید، مهم است.
اگر پس از مصرف پنی سیلین علائم واکنش شدید یا مشکوک به آنافیلاکسی را تجربه کردید با 911 تماس بگیرید یا با کمک پزشکی اورژانس تماس بگیرید.
علل
آلرژی به پنی سیلین زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن شما نسبت به دارو حساس می‌شود – به اشتباه به دارو به عنوان یک ماده مضر واکنش نشان می‌دهد، گویی یک عفونت ویروسی یا باکتریایی است.
قبل از اینکه سیستم ایمنی بدن به پنی سیلین حساس شود، باید حداقل یک بار در معرض این دارو قرار بگیرید. اگر و زمانی که سیستم ایمنی بدن شما پنی سیلین را به عنوان یک ماده مضر تشخیص دهد، آنتی بادی برای دارو تولید می‌کند.
دفعه بعد که دارو را مصرف می‌کنید، این آنتی بادی‌های خاص آن را علامت‌گذاری می‌کنند و سیستم ایمنی را مستقیماً به این ماده حمله می‌کند. مواد شیمیایی آزاد شده توسط این فعالیت باعث ایجاد علائم و نشانه‌های مرتبط با یک واکنش آلرژیک می‌شوند.
مواجهه قبلی با پنی سیلین ممکن است واضح نباشد. برخی شواهد نشان می‌دهند که مقادیر کمی از آن در مواد غذایی ممکن است برای سیستم ایمنی بدن کافی باشد تا آنتی‌بادی علیه آن ایجاد کند.
پنی سیلین‌ها و دارو‌های مرتبط
پنی سیلین‌ها متعلق به دسته‌ای از دارو‌های ضد باکتری به نام آنتی بیوتیک‌های بتالاکتام هستند. اگرچه مکانیسم‌های دارو‌ها متفاوت است، اما معمولاً با حمله به دیواره‌های سلول‌های باکتریایی با عفونت‌ها مبارزه می‌کنند. علاوه بر پنی سیلین‌ها، سایر بتالاکتام‌ها که بیشتر با واکنش‌های آلرژیک مرتبط هستند گروهی به نام سفالوسپورین‌ها هستند.
اگر به یک نوع پنی سیلین واکنش آلرژیک داشته‌اید، ممکن است – اما لزوماً – به انواع دیگر پنی سیلین یا برخی سفالوسپورین‌ها حساسیت دارید.
پنی سیلین‌ها عبارتند از:
- آموکسی سیلین
- آمپی سیلین
- دیکلوکساسیلین
- نافسیلین
- اگزاسیلین
- پنی سیلین جی
- پنی سیلین V
- پیپراسیلین
- تیکارسیلین
سفالوسپورین‌ها عبارتند از:
- سفاکلر
- سفادروکسیل
- سفازولین
- سفدینیر
- سفپیم (ماکسیپین)
- سفوتتان
- سفپروزیل
- سفوروکسیم
- سفالکسین (کفلکس)
عوامل خطر
در حالی که هر کسی ممکن است واکنش آلرژیک به پنی سیلین داشته باشد، چند عامل می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد. این شامل:
- سابقه سایر آلرژی‌ها، مانند آلرژی غذایی یا تب یونجه
- واکنش آلرژیک به داروی دیگر
- سابقه خانوادگی آلرژی دارویی
- افزایش قرار گرفتن در معرض پنی سیلین، به دلیل دوز‌های بالا، استفاده مکرر یا استفاده طولانی مدت
- برخی بیماری‌ها که معمولاً با واکنش‌های آلرژیک دارویی مرتبط هستند، مانند عفونت با HIV یا ویروس اپشتین بار.
پیشگیری
اگر آلرژی به پنی سیلین دارید، ساده‌ترین راه پیشگیری اجتناب از مصرف دارو است. اقداماتی که می‌توانید برای محافظت از خود انجام دهید شامل موارد زیر است:
- به کارکنان بهداشت و درمان اطلاع‌رسانی کنید. مطمئن شوید که آلرژی به پنی سیلین یا سایر حساسیت‌های آنتی بیوتیکی شما به وضوح در سوابق پزشکی شما مشخص شده است. به سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی مانند دندانپزشک خود یا هر متخصص پزشکی اطلاع دهید.
- یک دستبند بپوشید. از یک دستبند هشدار پزشکی استفاده کنید که حساسیت دارویی شما را مشخص کند. این اطلاعات می‌تواند درمان مناسب را در مواقع اضطراری تضمین کند.
تشخیص
یک معاینه کامل و تست‌های تشخیصی مناسب برای تشخیص دقیق ضروری است. تشخیص اشتباه آلرژی به پنی سیلین ممکن است منجر به استفاده از آنتی بیوتیک‌های کمتر مناسب یا گران‌تر شود.
پزشک شما یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد، سوالاتی در مورد علائم شما می‌پرسد و آزمایش‌های اضافی را تجویز می‌کند. ممکن است برای انجام این آزمایشات به متخصص آلرژی (متخصص آلرژی) ارجاع داده شوید. این‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد.
تست‌های پوستی
با یک آزمایش پوستی، متخصص آلرژی یا پرستار مقدار کمی از پنی سیلین مشکوک را با یک سوزن کوچک به پوست شما تزریق می‌کند. واکنش مثبت به آزمایش باعث ایجاد برآمدگی قرمز، خارش دار و برجسته می‌شود.
نتیجه مثبت نشان دهنده احتمال بالای آلرژی به پنی سیلین است. نتیجه آزمایش منفی معمولاً به این معنی است که شما در معرض خطر بالای آلرژی به پنی سیلین نیستید. اما تفسیر یک نتیجه منفی دشوارتر است زیرا برخی از انواع واکنش‌های دارویی را نمی‌توان با آزمایش‌های پوستی تشخیص داد.
چالش درجه‌بندی شده
اگر تشخیص آلرژی به پنی سیلین نامشخص باشد، ممکن است یک چالش دارویی درجه‌بندی شده توصیه شود. با این روش، شما تا پنج دوز از پنی سیلین مشکوک را دریافت می‌کنید که با دوز کم شروع می‌شود و تا دوز مورد نظر افزایش می‌یابد. اگر بدون واکنش به دوز درمانی برسید، پزشک به این نتیجه خواهد رسید که به آن نوع پنی سیلین حساسیت ندارید. شما قادر خواهید بود دارو را طبق دستور مصرف کنید.
اگر به یک نوع پنی سیلین حساسیت دارید، پزشک ممکن است یک چالش درجه‌بندی شده با نوعی پنی سیلین یا سفالوسپورین را توصیه کند که احتمال کمتری – به دلیل خواص شیمیایی شناخته شده – برای ایجاد واکنش آلرژیک وجود دارد. این به پزشک شما امکان می‌دهد آنتی بیوتیکی را شناسایی کند که می‌تواند به طور ایمن استفاده شود.
در طول یک چالش دارویی، پزشک شما نظارت دقیقی را ارائه می‌دهد و خدمات مراقبت حمایتی برای درمان یک واکنش نامطلوب در دسترس است.
درمان
مداخلات برای آلرژی به پنی سیلین را می‌توان به دو استراتژی کلی تقسیم کرد:
- درمان علائم آلرژی فعلی
- حساسیت زدایی به پنی سیلین
درمان علائم فعلی
مداخلات زیر ممکن است برای درمان علائم واکنش آلرژیک به پنی سیلین استفاده شود:
- قطع دارو. اگر پزشک تشخیص دهد که شما به پنی سیلین حساسیت دارید – یا احتمالاً آلرژی دارید – قطع دارو اولین قدم در درمان است.
- آنتی هیستامین‌ها پزشک ممکن است یک آنتی هیستامین تجویز کند یا یک آنتی هیستامین بدون نسخه مانند دیفن هیدرامین (بنادریل) را توصیه کند که می‌تواند مواد شیمیایی سیستم ایمنی فعال شده در طی یک واکنش آلرژیک را مسدود کند.
- کورتیکواستروئید‌ها کورتیکواستروئید‌های خوراکی یا تزریقی ممکن است برای درمان التهاب همراه با واکنش‌های جدی‌تر استفاده شوند.
- درمان آنافیلاکسی. آنافیلاکسی نیاز به تزریق فوری اپی نفرین و همچنین مراقبت‌های بیمارستانی برای حفظ فشار خون و حمایت از تنفس دارد.
حساسیت زدایی دارویی
اگر گزینه‌های درمانی آنتی بیوتیکی مناسب دیگری در دسترس نباشد، پزشک شما ممکن است درمانی به نام حساسیت زدایی دارویی را توصیه کند که ممکن است شما را قادر به مصرف یک دوره پنی سیلین برای درمان عفونت کند. با این درمان، دوز بسیار کم و سپس دوز‌های به تدریج بزرگتر را هر 15 تا 30 دقیقه در طول چند ساعت یا چند روز دریافت می‌کنید. اگر بتوانید بدون هیچ واکنشی به دوز مورد نظر برسید، می‌توانید درمان را ادامه دهید.
مهم است که دارو را طبق دستور مصرف کنید تا تحمل خود را در طول دوره درمان حفظ کنید. اگر در آینده به پنی سیلین نیاز دارید، باید درمان حساسیت زدایی را تکرار کنید.
شما در طول مداخله به دقت تحت نظر هستید و مراقبت‌های حمایتی برای درمان واکنش‌ها در دسترس است. حساسیت زدایی همیشه موفقیت‌آمیز نیست و خطر واکنش‌های جدی وجود دارد.
