فیلم هری پاتر و یادگاران مرگ – خلاصه داستان، نقد و بررسی – Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 1 2010

کارگردان: پیتر بیتس بازیگران: دنیل ردکلیف (هری پاتر)، اما واتسون (هرمیون)، روپرتگرینت (ران)، بونی رایت (جینی)، بیلی نایی (وزیر جادو)، رالف فاینس (ولدمورت). 147 دقیقه، درجه نمایشی:. PG-13
((راهی است بیانتها و جانفرسا که از دوزخ میگذرد و به روشنایی منتهی میشود.)) میلتن
از یک نقطه نظر صرفا حرفهای، تصمیمی که ((برادران وارنر)) (شرکت سازندهٔ فیلم هری پاتر و یادگاران مرگ) برای تقسیم کردن این فیلم به دو نیمه گرفتهاند، کاملا صحیح و هوشمندانه بوده است. قسمت اول این فیلم تاکنون قریب ۳۰۰ میلیون دلار فقط در سینماهای آمریکای شمالی فروخته است و به راحتی میتوان مطمئن بود که نیمه دوم هم به همین میزان خواهد فروخت، و اگر قسمت دوم، آنطور که وعده داده شده، به صورت سه بعدی به نمایش درآید، در این صورت، عواید ناشی از فروش قسمت دوم سر به فلک خواهد گذاشت. اما الزاما آنچه برای گیشه و حسابهای بانکی برادران وارنر خوب و دلپذیر است برای مخاطبان و تماشاگران خوب و دلپذیر نیست. یادگاران مرگ قسمت اول، فیلم ناقصی است. داستان فیلم ناتمام باقی مانده و کامل شدن آن موکول شده به هشت ماه بعد که قسمت دوم و نهایی فیلم به روی پرده خواهد آمد، و دقیقا به دلیل ناکامل بودن فیلم، نمیتوان نقد و بررسی کامل و درستی از آن ارائه کرد. ما باید منتظر قسمت دوم بمانیم تا بعدا بتوانیم دربارهٔ کل این فیلم ۵ ساعته نظر بدهیم.
از یادگاران مرگ قسمت اول چنین پیداست که سازندگان فیلم این اندیشه را رها کردهاند هر قسمت از مجموعه فیلمهای هری پاتر بتواند به صورت مستقل و فارغ از قسمتهای قبلی، برای تماشاگران غیر هری پاتری هم جذاب و قابل فهم باشد. این فیلم هری پاتری تازه مطلقا برای کسانی قابل فهم و درک است که کتابهای هری پاتر را خوانده اند. فیلمهای این مجموعه را ظرف تقریبا یک دههٔ گذشته دیدهاند و حتی از این فراتر، با کاراکترها و حوادث این کتابها و فیلمها طی این سالها زندگی کردهاند.
خوشبختانه – خوشبختانه برای برادران وارنر! تعداد این آدمها اصلا کم نیست. در این ده سال گذشته نسل پرشماری از عشاق هری پاتر در آمریکا و دیگر نقاط جهان به عرصه رسیده که اراده و خواست خود را به سازندگان فیلمهای هری پاتر تحمیل کردهاند. این گروه پرشمار، بیش از هر چیز خواهان پایبندی و وفاداری فیلمها به منبع اصلی (کتابهای خانم رولینگز) بودهاند. و بیشترین نمود از پاسخگویی به این خواست را در فیلم حاضر مشاهده میکنیم. و حتی میتوان گفت که جا افتادن استیو کلاوس به عنوان فیلمنامهنویس همهٔ فیلمهای هری پاتر – جز یکی دقیقا به دلیل وسواس این فیلمنامهنویس به وفادار ماندن به خط سیر روایی کتابها و حوادث و کاراکترهای پرشمار آن است. این ویژگی، دنبال کردن حوادث و ماجراهای کاراکترهای فیلم را برای تماشاگر معمولی سینما دشوار میکند. مثلا در همین فیلم یادگاران مرگ، فقط هری پاتریستهای حرفهای میدانند که مودی مدآی (برندان گلیسون) کجا غیباشزده یا کاراکتری که جان هارت نقشاش را بازی میکند از کجا آمده و پیشینهاش چیست. برای پی بردن به برخی صحنهها و مضامین فیلم شما نه تنها باید هری پاتریست باشید بلکه باید حافظهٔ بسیار قوی از فیلمها و کتابهای آغازین این مجموعه داشته باشید.
داستان یادگاران مرگ قسمت اول کوتاه زمانی پس از پایان ماجراهای شاهزادهٔ دوره آغاز میشود. حالا دامبلدور مرده و ولدمورت (رالف فاینس) ارتقای مقام یافته است و هری پاتر (دنیل ردکلیف) به شدت در محظور و تنگنا قرار گرفته. گروهی از دوستان و هم پیمانان هری، که شامل هرمیون (اما واتسون)، رون (روپرتگرینت) و جینی (بونی رایت) میشوند تصمیم میگیرند هری را تحت حمایت خویش بگیرند. با این وجود، هری چندان امن نیست و او هنوز نتوانسته شش ((هورکراکس)) باقیمانده را که وجودشان برای آسیبپذیر ساختن ولدمورت ضروری است پیدا کند. بعد از مرگ ((وزیر جادو)) (بیل نایی)، سلطان تاریکی و مرده خواران و کنترل را به دست گرفتهاند و هری به دشمن شمارهٔ یک آنها بدل شده است. هری، هرمیون و رون باید جستجوهای خود برای یافتن هورکراکسها و ابزارهای لازم برای نابودی آنها را آغاز کنند…
دیوید بیتس، کارگردان انگلیسیای که کارگردانی فیلم قبلی هری پاتر را بر عهده داشت، فیلم حاضر را کارگردانی کرده. قدرت و توان این فیلمساز را میتوان در طراحی هنرمندانهٔ صحنههای اکشن فیلم مشاهده کرد. انرژی حرکتیای که بیتس به فیلم خود داده، در برخی از صحنههای اکشن فیلم، با فیلمهای انگلیسی جیمزباندی برابری میکند. با این حال، برخلاف فیلمهای باند، یادگاران مرگ فضای بسیار تیره و تاری دارد. این شاید تاریکترین فیلم از مجموعهٔ هری پاتر باشد. غالب صحنههای فیلم در زیر نور کم فیلمبرداری شده و چه تصمیم درستی بوده که این فیلم به صورت سه بعدی به نمایش درنیاید زیرا در این صورت صحنههای تاریک فیلم به مراتب تاریکتر میشد و بسیاری از جزئیات صحنهها از نظر دور میماند. طنز در فیلم جایی ندارد، رمانس به ظاهر معصومانهٔ هری و هرمیون رنگی از درد و فقدان به خود گرفته. پیتس دقیقا مسیر کتاب را دنبال میکند و ما را از دنیای ماجراجوییهای سبکسرانهٔ کودکی و جنگلهای پرتشویش دوران نوجوانی عبور میدهد و به دنیای تیره و تار بزرگسالی میبرد.
گام و ضرباهنگ فیلم نامتوازن است. بخشهایی از فیلم کند و بطئی سپری میشود در حالی که صحنههای اکشن از ضرباهنگ بالایی برخوردار است. فیلم یک سکانس انیمیشنی اریژینال دارد که گرچه قصهٔ پشت عنوان فیلم را باز میگوید، اما ظاهرا فقط به دلیل خشنودسازی تماشاگر در فیلم گنجانده شده است. ریتم کند فیلم در صحنههای غیراکشن تا حدی مایههای سوسپانس فیلم را کمرنگ و بیاثر کرده، هر چند که به افزایش نوعی حس ترس اضافه کرده است. این احساس وجود دارد که داستان فیلم به جای پیشرفت به جلو، در یک حلقهٔ بسته دور میزند.
البته هری پاتریستها از فیلم لذت خواهند برد، اما بعید میدانم مخاطبانی خارج از گروه مذکور از این فیلم خوششان بیاید. در یک کلام هری پاتر و یادگاران مرگ قسمت اول به عنوان فیلمی در دل مجموعه فیلمهای هری پاتر فیلم خوبی است اما به عنوان یک فیلم سینمایی مستقل، نه.
منبع: نشریه دنیای تصویر