با کشف یک پروتئین ایمنی، درمان جدید برای آترواسکلروز یعنی سفت و تنگ شدن شریان‌های قلبی در حال توسعه است
بیماری‌های قلبی علت شماره یک مرگ و میر در ایالات متحده است و درمان‌ها هنوز بسیار محدود هستند. بیشتر درمان‌هایی که ما اکنون در دسترس داریم غیرمستقیم هستند به جز چند استثنا مانند درمان کاهش‌دهنده سطح کلسترول با داروهای دسته استاتین‌ها. و ما به صورت غیرمستقیم با پیشگیری از دیابت و فشار خون بالا، یا بهبود رژیم غذایی و ورزش می‌کوشیم بیماری‌های قلبی را کمتر کنیم.
در تحقیقات جدید به رهبری گروهی از محققان دانشگاه میشیگان، یک پروتئین ایمنی پیدا شده که ممکن است یک عامل اصلی در آترواسکلروز، یعنی ضخیم شدن شریان‌های قلب باشد. و این کشف امکان پیدا کردن انواع جدیدی از درمان‌ها را خواهد داد.
سلیم هایک، نویسنده ارشد در مطالعه جدید، توضیح داد: «هدف قرار دادن مؤلفه ایمنی مرکزی برای پیشرفت آترواسکلروز است.»
تحقیقات جدید بر روی پروتئین ایمنی به نام suPAR (گیرنده فعال‌کننده پلاسمینوژن اوروکیناز محلول) متمرکز شده است. این پروتئین توسط مغز استخوان تولید می‌شود و به عنوان یک تنظیم‌کننده کلی فعالیت سیستم ایمنی عمل می‌کند.
برای سال‌ها، محققان suPAR را به‌عنوان یک نشانگر زیستی مؤثر برای فعالیت ایمنی شناخته‌اند. سطوح بالای suPAR با همه چیز از سرطان گرفته تا دیابت مرتبط است، اما اخیراً مشخص شده است که این پروتئین ایمنی نقشی سببی در بیماری کلیوی بازی می‌کند. مطالعات پیش‌بالینی نشان داده‌اند که مهار suPAR می‌تواند از آسیب کلیوی جلوگیری کرده یا حتی آن را معکوس کند، که نشان می‌دهد این پروتئین ممکن است بیشتر از آنچه قبلاً تصور می‌شد با بیماری مرتبط باشد.
اما در مطالعه جدید با استفاده از سه رویکرد مختلف، پتانسیل suPAR را به عنوان یک عامل ایجاد‌کننده در بیماری‌های قلبی عروقی بررسی شد. ابتدا، محققان گروهی متشکل از 5000 نفر که مبتلا به آترواسکلروز بررسی کردند. در اینجا آنها دریافتند که سطوح بالاتر suPAR به طور قابل توجهی با میزان بیشتر حوادث قلبی عروقی مرتبط است.
گام بعدی در این تحقیق، جستجوی گونه‌های ژنتیکی بالقوه‌ای بود که می‌توانست بر سطوح suPAR تأثیر بگذارد. محققان با نگاهی به مجموعه داده‌ای متشکل از 24000 نفر دریافتند که یک نوع خاص در ژنی به نام PLAUR می‌تواند با سطوح بالاتر suPAR خون مرتبط باشد و با ردیابی این نوع ژن در 500000 نفر، محققان دریافتند که می‌تواند با نرخ بالاتر تصلب شرایین مرتبط باشد.
«ما همچنین دریافتیم که شرکت‌کنندگانی که فاقد یک نسخه از ژن PLAUR هستند، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی کمتری دارند.» در مجموع، داده‌های ژنتیکی واقعاً قانع‌کننده هستند که suPAR بالا دلیل آترواسکلروز است.
آخرین قطعه در این پازل، بررسی این موضوع بود که چگونه suPAR می‌تواند آترواسکلروز ایجاد کند برای این کار، محققان سطوح suPAR را در مدل‌های موش آترواسکلروز بیان کردند. آنها دریافتند که پلاک‌ها در شریان‌های حیوانات نسبت به سطوح suPAR به طرز چشمگیری افزایش یافته است. به نظر می‌رسد که suPAR در واقع در فرآیند کلسیفیکاسیون شریان نقش داشته است.
به نظر می‌رسد سطوح بالای suPAR سلول‌های ایمنی را فعال می‌کند و آنها را به واکنش بیش از حد به محیط کلسترول بالا تحریک می‌کند و باعث می‌شود این سلول‌ها وارد دیواره عروق خونی شده و پیشرفت تصلب شرایین را تسریع کنند. حتی قبل از ابتلا به تصلب شرایین، آئورت موش‌های با سطوح بالای suPAR حاوی گلبول‌های سفید التهابی بیشتری بود و سلول‌های ایمنی در حال گردش در خون در حالت فعال یا «حالت حمله» بودند.
در نهایت، این یافته‌های جدید به یک روش کاملاً جدید برای درمان بیماری قلبی می‌تواند منجر شود. مهار suPAR می‌تواند به طور قابل قبولی خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش دهد و درمان‌هایی در این مسیر در حال توسعه هستند.
آنتی‌بادی‌های مونوکلونال و مهارکننده‌های مولکول کوچکی که suPAR را هدف قرار می‌دهند، نتایج امیدوارکننده‌ای را در مطالعات بالینی با تمرکز بر بیماری کلیوی نشان داده‌اند و یک درمان از قبل موجود به نام پلاسمافرزیس هم برای کاهش سطح suPAR و هم تثبیت بیماری جدی کلیوی در بیماران انسانی دیده شده است.
محققان تصور می‌کنند این درمان‌ها را طی سه تا پنج سال آینده به بیماران داده شود و تحولی دردرمان آترواسکلروتیک و بیماری کلیوی ایجاد کنند.
مطالعه جدید در Journal of Clinical Investigation منتشر شده
منبع: دانشگاه بهداشت میشیگان
