برای نخستین بار سلول های بنیادی زن و مرد از یک فرد ایجاد شد
دانشمندان برای اولین بار سلولهای بنیادی زن و مرد را از یک فرد ساختهاند. این پیشرفت به این معنی است که سلولها بهجز کروموزومهای جنسی از نظر ژنتیکی یکسان هستند، که میتواند بستر جدیدی را برای دانشمندان فراهم کند تا بررسی کنند که داروها و بیماریها چگونه بر جنسیتها تأثیر متفاوتی میگذارند.
در بیشتر تاریخ پزشکی، بدن مرد پیش فرض برای بررسی بیماری، زیست شناسی و پاسخ های دارویی در نظر گرفته میشد. به جز مسائل باروری، یافتهها عمدتاً برای مردان و زنان به یکسان در نظر گرفته میشد.
اما تعداد فزایندهای از تحقیقات در دهههای اخیر نشان میدهد که تفاوتها بسیار گستردهتر از آن چیزی است که ما انتظار داریم. به عنوان مثال، به طور کلی زنان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آلزایمر هستند، در حالی که مردان بیشتر مستعد ابتلا به سرطان – یا شدت بیماریهای مختلف هستند – مردان بیشتر احتمال دارد به کرونای حاد شدید مبتلا شوند، در حالی که زنان بیشتر در معرض ابتلا به کرونای مزمن هستند. حتی چیزهایی مانند بهترین زمان برای ورزش یا واکنش به بوی نوزاد در جنسهای مختلف متفاوت است.
اما یک پیشرفت جدید ممکن است در نهایت بستر مناسبی برای بررسی تفاوت های جنسی فراهم کند. محققان در سازمان پزشکی Hadassah موفق به ایجاد سلولهای نر و ماده شدهاند که از نظر ژنتیکی به جز در کروموزومهای جنسی، یکسان هستند.
این پیشرفت به یاری یک مرد مبتلا به سندرم کلاین فلتر، صورت گرفت یک بیماری ژنتیکی که باعث می شود بیمار با یک کروموزوم X اضافی همراه باشد، انجام شد. در نتیجه، خون او حاوی زیرجمعیتهای کوچکی از سلولهای مذکر با کروموزوم XY و سلولهای XX ماده بود.
دانشمندان این سلول های خونی را استخراج کردند و از آنها برای ایجاد سلول های بنیادی پرتوان القایی (iPSCs) از جمله ترکیبی از سلول های مرد و زن استفاده کردند. این iPSCها میتوانند تقریباً به هر سلول انسانی دیگری تمایز پیدا کنند، بنابراین میتوان آزمایشهای همزمان را روی سلولهای زن و مرد از نظر ژنتیکی یکسان انجام داد.
دکتر بنجامین روبینوف، محقق ارشد این تحقیق میگوید: «این یک پیشرفت در زمینه پزشکی جنسیت است. سیستم سلول های بنیادی منحصر به فردی که ما توسعه دادهایم منجر به کشفیات جدیدی در مورد تفاوتهای جنسیتی میشود، میتواند به مقایسه اثربخشی و سمیت داروها کمک کند و میتواند به توسعه داروی بهتری و سازگارتر برای مردان و زنان کمک کند.»
این تحقیق در مجله Stem Cell Report منتشر شده.
این نوشتهها را هم بخوانید