راز 173 ساله معماری سریع “کریستال پالاس” کشف شد

تحقیقات جدید نشان داده که راز سرعت بالای ساخت یکی از شگفتی‌های معماری دوره ویکتوریای بریتانیا، «کریستال پالاس»، استفاده از پیچ و مهره‌های استاندارد بوده است. این دستاورد، در زمان خود تحولی بزرگ به شمار می‌رفت و به سازندگان اجازه داد که این بنا را در زمانی بسیار کوتاه بسازند.

در سال 1851، نمایشگاه بزرگی به نام «نمایشگاه بزرگ» در بریتانیا برگزار شد که توانایی‌های صنعتی این کشور را به نمایش گذاشت. اما چشمگیرترین بخش این نمایشگاه، سازه عظیم «کریستال پالاس» بود که به طول بیش از 1800 فوت (حدود 550 متر) و با استفاده از 3300 ستون آهنی و سقف شیشه‌ای بزرگ ساخته شده بود. برای نزدیک به 175 سال، این پرسش در ذهن مورخان باقی مانده بود که چگونه سازندگان توانستند این ساختمان عظیم را در تنها 190 روز به پایان برسانند؟

پژوهشی که اخیراً در مجله «International Journal for the History of Engineering & Technology» منتشر شده، این راز را فاش کرده است. بر اساس این پژوهش، موفقیت در ساخت سریع «کریستال پالاس» به لطف استفاده از پیچ‌های استانداردی بود که توسط «جوزف ویتورث» (Joseph Whitworth) طراحی شده بود. پیش از استانداردسازی پیچ و مهره‌ها، هر پیچ و مهره‌ای به صورت منحصر به فرد ساخته می‌شد و این بدان معنی بود که در صورت گم شدن یا شکستن یک پیچ یا مهره، پروژه ممکن بود متوقف شود تا جایگزینی ساخته شود.

یکی از نویسندگان این تحقیق به نام «جان گاردنر» (John Gardner)، استاد دانشگاه «آنگلیا راسکین» (Anglia Ruskin University) توضیح داده است که «کریستال پالاس» از پیچ‌هایی استفاده کرده که سال‌ها قبل از تبدیل شدن به استاندارد رسمی، توسط ویتورث طراحی شده بود.

پس از تخریب «کریستال پالاس» در سال 1936 در یک آتش‌سوزی، تنها چند عدد از پیچ‌ها و مهره‌های اصلی باقی مانده بود. یکی از این پیچ‌ها توسط «کن کیس» (Ken Kiss)، که مدیر موزه کریستال پالاس است، از یک ستون اصلی و یک برج آب مجاور کشف شد. کیس این پیچ‌ها را برای بررسی به گاردنر ارائه داد. بررسی‌های او نشان داد که این پیچ‌ها کاملاً با اندازه‌های استاندارد ویتورث مطابقت دارند.

نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که استفاده از این استانداردسازی باعث شده سازندگان بتوانند «کریستال پالاس» را در زمان بسیار کوتاهی به پایان برسانند. همچنین این کشف به توضیح چرایی نادیده گرفتن این جزئیات برای دهه‌ها کمک می‌کند؛ چرا که در زمان ویکتوریا، پیشرفت‌های صنعتی با سرعت بسیار بالایی اتفاق می‌افتاد.

این پیچ‌های استاندارد در نهایت تأثیر بزرگی بر معماری مدرن داشتند و استفاده از آن‌ها در پروژه‌های بزرگ تا دهه‌ها پس از ساخت «کریستال پالاس» ادامه یافت.