معرفی کتاب « انقلاب روسیه »، نوشته جان ام. دان

رویدادهای مهم در انقلاب روسیه

پیشگفتار. وعده‌ای که تحقق نیافت

از سال ۱۹۰۵ تا ۱۹۱۷، نظام سیاسی، اقتصادی و دولتی روسیه به کلی فروپاشید. ویژگی بارز روسیه، نابرابری شدید میان طبقات بالای اجتماع و توده عظیم دهقانان فقیر بود. با قیام یکپارچه دهقانان، کارگران، مردم طبقه متوسط، سربازان و ملوانان علیه دولت ــ دولتی که در برابر قحطی و شرایط هولناک کار از در تساهل وارد شده، کشور را به قعر جنگ‌های خونین و ضدمردمی کشانده و بر فضای سیاسی جوّی استبدادی و مغایر با حقوق بشر تحمیل کرده بود ــ، روند فروپاشی این نظام نیز آغاز شد.

توضیح تصویر: “مردم روسیه طی راهپیمایی انقلابی سال ۱۹۱۷ خواستار اصلاحات سیاسی و اقتصادی شده‌اند. با انقلابی که از پی این تاریخ رخ داد، نخستین دولت کمونیستی یا اتحاد جماهیر شوروی پا گرفت. ”

توضیح تصویر: “لنین، رهبر بلشویک‌ها، با نام اصلی ولادیمیر ایلیچ اولیانوف، در میدان سرخ برای مردم سخنرانی می‌کند. ”

همان گونه که بروس لوکهارت، (۱) کنسول و سردار بریتانیایی در مسکو از سال ۱۹۱۵ تا ۱۹۱۷، خاطرنشان کرده است:

[در روسیه] انقلاب شد چون صبر مردم تحت فشار نظامی که در ناکارآیی و فساد بی‌مانند بود، سر آمد. هیچ ملت دیگری نمی‌توانست مانند ملت روسیه، آن همه محرومیت را در چنان مدت طولانی‌ای تاب آورد. (۱)

به این ترتیب، روس‌ها انقلاب کردند و هزاران هزار تن از آنان کشته شدند تا از صلح، غذا، مالکیت خصوصی، بهبود شرایط کار، افزایش دستمزدها و دولتی پاسخگوتر برخوردار باشند.

متأسفانه، نبرد و مرگ آن‌ها عبث بود. از پی آشوب و خشونت حاصل از انقلاب، نسل جدیدی از حاکمان روسی به نام بلشویک‌ها (۲) سر بر آوردند. بلشویک‌ها تحت رهبری مردی به نام ولادیمیر ایلیچ اولیانوف، (۳) که خود را لنین نامید، طبقات متعدد جامعه روسیه را، که به آن‌ها وعده کمک داده شده بود، وحشتزده و سرکوب کردند. پس از مرگ لنین، دیکتاتوری جدید به نام ژوزف استالین (۴) به قدرت رسید. استالین رهبری خشن و آدمکش بود که در تب و تاب دیوانه‌وار و خودمحورانه‌اش برای سرکوب هرگونه مخالفت با طرح و برنامه‌هایی که داشت، میلیون‌ها تن از شهروندان شوروی را به قتل رساند.

فلسفه جدید طبقه حاکم، کمونیسم نام داشت، نظامی اقتصادی و سیاسی بر اساس ایده‌های کارل مارکس، (۵) فیلسوف سیاسی آلمانی. ظرف سی سال بعد از انقلاب روسیه، ملت روس از سرزمینی عقب افتاده و زراعی به ابرقدرتی صنعتی و رقیب هولناک ایالات متحده تبدیل شد. از آن پس، روسیه بر مسائل بین‌المللی و جهانی نفوذی چشمگیر یافت.

جان رید، (۶) روزنامه‌نگار جوان آمریکایی که در سال ۱۹۱۷ از نزدیک شاهد حوادث روسیه بود، می‌نویسد که انقلاب روسیه «[بی شک]… یکی از بزرگ‌ترین حوادث تاریخ بشر، و به قدرت رسیدن [بلشویک‌ها] نیز پدیده‌ای با ابعاد گسترده جهانی [بود].»(۲)

کتاب انقلاب روسیه
مجموعه تاریخ ۲۶
نویسنده : جان ام. دان
مترجم : سهیل سُمّی
ناشر: گروه انتشاراتی ققنوس
تعداد صفحات: ۱۵۷ صفحه