معرفی چهار کتاب‌ تازه

۱- ادبیات و انقلاب، نویسندگان روس: نخستین کتابی که در این پست معرفی کتاب می‌خواهم به شما معرفی کنم، کتابی ارزشمند به نام ادبیات و انقلاب است که در واقع جلد اول از یک مجموعه سه‌جلدی است.

«ادبیات و انقلاب؛ نویسندگان روس» به سرنوشت ادبیات روس در دوران تسلط لنین، ژدانف و خورشچف می‌پردازد؛ دورانی آشنا و پرفراز و نشیب. نویسنده در این اثر نبوغ و پایان تلخ بلوک، یسنین و مایاکوفسکی را از نظر می‌گذراند و رمان بی‌نظم و مغفول‌مانده‌ گورکی -زندگی کلیم سامگین- را مرور می‌کند. همچنین گزارشی تیزبینانه درباره‌‌ی جنگ داخی و آثار آیساک بابل و شولوخوف است و نشان می‌دهد که شولوخوف چگونه توانست در آنِ واحد هم از زبان ناسیونالسیت‌ها سخن بگوید و هم کمونیست‌ها.

کتاب تفسیری خرد‍‍پسند از طفره‌ها و شهامت‌‌های گه‌گاهی ارنبورگ ارائه می‌کند و با لحنی حماسی شرح می‌دهد که چگونه پاسترناک در «دکتر ژیواگو» صدای روسیه را منعکس می‌کند. در «ادبیات و انقلاب» سرنوشت ادیبانی همچون فادیف و شاعرانی همچون گومیلیوف، ماندلشتام و آخماتووا آمده است و این‌که چگونه نسلی از بهترین نویسندگان روسیه سوختند و صداشان در گلو خفه شد.

مترجم این کتاب «علی اصغر حداد» است که پیش از این ایشان را بیشتر به خاطر ترجمه رمان‌های آلمانی می‌شناختیم. کتاب نوشته یورگن روله -یک منتقد ادبیات و تئاتر- است.

جلد دوم این کتاب به بررسی ادبیات آلمان می‌پردازد و در جلد سوم، رویکرد نویسندگان با گرایشات سوسیالیستی در سراسر جهان مورد بررسی قرار گرفته است. ترجمه جلد دوم کتاب به اتمام رسیده است و باید منتظر انتشارش باشیم.

ادبیات بعد از انقلاب ۱۹۱۷ روسیه را می‌توان به دو دوره تقسیم کرد، دوره‌ای که در آن نویسندگان با جوشش و ندای درونی خود بدون چشمداشت و بدون خط‌دهی آثاری برای مردم می‌نوشتند که گرچه نشان‌های ایدئولوژیک بسیار داشت، اما تصنعی و سفارشی نبود و دوره‌ای که در آن به خاطر دولتی شدن ادبیات و فشار به نویسندگان به خاطر «درخدمت حزب آوردن ادبیات و آثارشان»، رفتار نویسندگان و برخورد حاکمان با ادبیات فرق کرد.

البته همان طور که مترجم این اثر اشاره کرده‌اند، ادبیات واقعی در ذات خود نمی‌تواند با ایدئولوژی جور و همگام باشد، درست است که می‌توان در کتاب‌های برجسته، آثاری از تعهد و سرسپردگی یا علاقه خالقشان به یک ایدئولوژی خاص پیدا کرد، اما ایدئولوژیک بودن صرف یک کتاب، مانعی برای بروز خلاقیت و تخیل و دنبال کردن یک سیر منطقی در اثر می‌شود.

البته در همان دوره اولی که در بالا به آن اشاره شد، نشانه‌های همپوشانی نداشتن نویسندگان با آرای رهبران حاکم روسیه هم به چشم می‌خورد.

در عین حال خواننده زیرک با خواندن کتاب متوجه ترفندها و بازی موش گربه‌ای که نویسندگان و حکومت با هم می‌کردند هم می‌شود، گورکی در جایی از گولاک‌ها تعریف می‌کند و در اثر ناتمامش به خاطر مرگ مشکوکش به نام زندگی کلیم سامگین، چیزهایی می‌نویسد که در تناقض با ایدئولوژی رسمی حاکم هستند.

«نویسندگانی مثل گورکی و شولوخوف با چنگ و دندان از کارهایشان دفاع می‌کردند و ممکن بود در یک عرصه کوتاه بیایند که عرصه دوم را نجات دهند. نمونه این اتفاق شولوخوف است که برای نجات «دن آرام»، «زمین نوآباد» را می‌نویسد که در آن بیش و کم چیزی می‌نویسد که خوشایند استالین است. سپس در پس این حصار امنی که برایش به وجود می‌آید کار اصلی خود یعنی دن آرام را نجات می‌دهد.»

باز از زبان مترجم می‌خوانیم: «پاسترناک -خالق دکتر ژیواگو- برای ۱۰ سال حق نداشت که در مجامع و مراسم حاضر شود و شعر بخواند و در این ۱۰ سال رابطه‌اش با مخاطبانش قطع شده بود تا اینکه در سال ۱۹۴۶ برای نخستین بار اجازه می‌یابد در جمعی عمومی شعر بخواند. وقتی برای شعر خواندن پشت میکروفون قرار می گیرد، در میانه شعر برگی از یادداشت‌ها از دستش به زمین می‌افتد. در همان چند ثانیه‌ای که خم می‌شود تا کاغذ را بردارد و نقطه قبلی را بیابد و ادامه شعر را بخواند، نخست یک نفر و سپس تمام جمعیت حاضر در سالن شعر ناتمام مانده او را تا آخر از حفظ می‌خوانند. این چه چیزی را نشان می‌دهد؟ اینکه این مردم، مردم درگیر تمام آن نداری‌ها، کمبودها، رنج‌ها و زحمت‌ها؛ شعری که حتی رسما چاپ نمی‌شده را نیز حفظ بوده‌اند.»

این کتاب ۳۰۲ صفحه‌ای را نشر نی با قیمت ۸۶۰۰ تومان منتشر کرده است.

۲- در جمع زنان: این کتاب زندگی در ایتالیای پس از جنگ را به تصویر می‌کشد. این کتاب را چزاره پاوزه، نوشته است و در این اثر نگاه او به ایتالیای آن زمان، انتقادی و تلخ است. در عین حال در کتاب، کار و تلاش فردی ستوده می‌شود.

چزاره پاوزه، نویسنده و شاعر ایتالیایی در سال ۱۹۰۸ در پیه‌مونته متولد شد. در دوران اوج گیری فاشیسم قادر به انتشار آثارش نبود و در سال ۱۹۳۵ به زندان افتاد.

او ۲ سال را نیز با پارتیزان‌ها روزگار گذراند و اغلب آثارش را در حد فاصل ۱۹۴۵ تا ۱۹۵۰ (زمان خودکشی‌اش) نوشته است.

این کتاب را  انتشارات ثالث در ۱۹۴ صفحه با ترجمه مجتی ویسی منتشر کرده است. قیمت کتاب شش هزار تومان است.

۳- برج کج: برج کچ را باز «عبد الله ویسی» ترجمه کرده است، این کتاب را کاترین ان پورتر ترجمه کرده است.

مختصری درباره کتاب :

جوانی نقاش در پی سخنان دوستی به برلین آمده است اما با شهر، فرهنگ و جماعتی مواجه می شود که نمی‌تواند با آنها کنار بیاید. شهر بحران‌زده در فقر دست و پا می‌زند و به واسطه شرایط سخت که عاقبتی جز جنگ بر آن متصور نیست، چندان پذیرای مهمانان و مسافران نیست. نویسنده، شخصیت اصلی داستان، چارلز آپتون، را به دو سفر، یکی بیرونی و دیگری درونی، روانه می کند تا شناختی نسبی از خویش و جهان اطراف به دست آورد. در این راه، برای آن که وضعیت روحی و روانی او را بهتر نشان دهد از نماد برج کج به نحوی زیبا بهره می‌جوید.

این کتاب را انتشارات ثالث در ۱۳۲ صفحه با بهای چهار هزار تومان منتشر کرده است.

۴- تمام دسیسه‌چینان: داستان این کتاب، در مورد پسری است به نام فیلیپ، که آرزو دارد از محل کار خود بگریزد و بتواند در برابر مادر ستمکار خود بایستد و به رویای هنرمند شدن خود جامه عمل بپوشاند.

این کتاب را کریستوفر ایشروود نوشته است. این کتاب توصیف‌کننده دوره خاصی از تاریخ جامعه‌ای است که در ان هر کس می‌کوشد با خرد کردن و گذر از دیگری، به هدفش برسد.

این کتاب را آرش طهماسبی برای انتشارات فرهنگ جاوید ترجمه کرده است. کتاب ۲۲۵ صفحه‌ای است و قیمت‌اش  ۶۸۰۰ تومان است.