کمبود بازتاب برداشت‌ها و باورها و دریافت‌های شخصی در شبکه‌های اجتماعی

بله …. واقعا پایینه ….
اما به قول یکی از پست های چند وقت پیش راجع به مقایسه جورج اورول بود .. جهان روز به روز داره به سوی محتوای چرت و پرت پیش میره … اگر میخوایم دنبال محتوا خول و تولودی و اینها باشیم … جاش کتاب و اینهاست نه وایبر و فیس بوک …
خود من به عنوان کسی که زمانی تولید محتوا میکرد .. دیگه انگیزه ای ندارم …
این حرفتون تو پستتون عین این میمونه که بگیم چرا مردم نمیرند توی کنسرت ها نماز بخوانند و دعا کننند و چرا مردم در مسجد به جای شادی کردن دعا میخوانند …

دکتر من بار ها و بارها به این مسئله که نوشتین فکر کردم.
ولی فکر می کنم شما در اینجا از یک چیزی غفلت کردین اونم اینه که:
الآن همه ی مردم (عوام جامعه) در شبکه های اجتماعی حضور دارند و مثل گذشته نیست نخبگان و علاقه مندان به بحث و … باشند که برای دیگران بنویسند.

و متاسفانه به نظر من سطح عمومی مردم مخصوصا تو جانعه ایران خیلی پایین اومده و می شه گفت که اکثر قریب به اتفاق اصلا چیزی برای گفتن و یاد دادن به دیگران ندارند جز تقلید! به قول مولانا:

مر مرا تقلیدشان بر باد داد
ای دوصد لعنت بر آن تقلید باد

تولید در این مملکت مورده دکتر حتی تولید تفکر و خلاقیت!
خیلی اتفاق میافته که ساعت ها در جمع هایی هستم که انسانهای به ظاهر متشخص و فرهیخته ی این مملکت در اون جمع حضور دارند و از ساعتها بحث و صحبتشون هیچ جیزی عاید من نمی شه.

دقیقا به همین دلیلی که اینجا نوشته بودین من ۳ سال پیش از تمام شبکه های اجتماعی اومدم بیرون و به نظر خودم زندگی خیلی بهتری دارم.

وبلاگ شما از معدود جاهاییه در جامعه ی ما که من هر روز روزی چند بار با هدف یادگرفتن چیزهایی جدید بهش سر میزنم و بابت این هم از شما سپاسگذارم.

محمد ۲۵ ساله
(سنمم گفتم که یوقت فکر نکنین یه آدم ۶۰ ساله داره این حرفارو می زنه.
)

چه جالب! این موضوع و نکاتی که لابلای متن مطرح شد دغدغه هایست که من هم بارها به شکل مستقیم یا غیرمستقیم در مطالب فیس بوکی خودم با دوستانم مطرح کرده ام. بارها از کپی پیست کردن مطالب بدون تحقیق در مورد صحت یا مرجع خبر انتقاد (بصورت ملایم و دوستانه!) کرده ام، در مورد معدود نوشته های جالب افراد کلی واکنش مثبت (تا حد امکان طبیعی!) نشان داده ام، در رابطه با فرهنگ سازی و آداب حضور در رسانه ها و فضاهای مجازی اظهار فضل (مثل هم حالا!) کرده ام! اما صادقانه بگویم توفیق خاصی بدست نیاورده ام. نهایت دستاوردم این بوده که چند لایک و کامنت تحسین آمیز دریافت کرده ام.
معتقدم که دلایل مختلف با درجات متفاوتی از اهمیت برای این وضعیت، در همین نظرات ابراز شده درمورد این پست شما ارائه شده. البته دلایل دیگری هم هست که مجال بحث های بیشتر و عمیق تری را می طلبد. برای مثال، تردیدی نیست که محتوای خوب قالب خوب و فضای خوب برای ارائه می خواهد، فیس بوک برای اغلب ایرانیان و فارسی زبانان کارکرد ایجاد این فضای خوب را از دست داده ! دست کم به این دلیل ابتدایی که همه آنهایی که در ایران هستند به نوعی دزدکی در فیس بوک هستند و این یعنی هزار و یک مشکل تابعه دیگر.
معضل بزرگ دیگر (که دکتر عزیز بارها خودتان هم به آن اشاره کرده اید) این است که مطالعه نمی کنیم، تا آگاهی لازم برای تولید محتوا را کسب کنیم. اگر هم مطالعه کنیم، چیزهای خوب، جدید و ناب مطالعه نمی کنیم چون دسترسی به آنها ساده نیست. اگر هم به منابع خوب و ناب دسترسی داشته باشیم، بلد نیستیم چگونه با بهره گرفتن از آنها محتوای خوب تولید کنیم. در همه این زمینه ها نیاز به آموزش دیدن هست. اغلب ماها هم دنبال آموزش گرفتن نیستیم نه وقت و نه حوصله آن را نداریم. کسی هم تشویق مان نمی کند و راه را نشان مان بدهد. اگر هم بلد باشیم و محتوا تولید کنیم کمتر کسی پیدا می شود که محتوای خوب ما را بخواند، ببیند، گوش کند، واکنش نشان دهد، و منعکس کند. خیلی وقتها دوستان تحصیل کرده حوصله خواندن متن بیش از چند خط را هم ندارند چه برسد به تحصیل نکرده ها! در مورد ایجاد محتواهای صوتی و تصویری هم که کار به مراتب وقتگیرتر، سخت تر و اتفاقا محل انتقادات بیشتر است. یک متن طولانی را کسی شاید نخواند اما اگر یک طرحی بکشید یا متنی را با صدای خودتان قرائت کنید، یا … ممکن است به طرق مختلف نقد و تحلیل شوید و حتی شماتت و ملامت شوید. تازه همه این سناریوها برای وقتی است که کارتان از جنبه های قانونی (که دامنه و حدود و ثغور آنها هم برای مان مشخص و معلوم نیست) مشکلی نداشته باشد ….
اما از حق و انصاف نگذریم که سایت شما، دست کم برای من، جای خالی خیلی از آن محتواهای تولید نشده را پر کرده و بخصوص با این سیاستی که اخیرا در مرور مجلات و منابع علمی قدیمی در پیش گرفته اید، سر زدن به وب سایت تان کم کم همان حس و حال خریدن مجلات دانستینها، دانشمند، گنجینه و سایر مجلات خوب دهه شصت را برایم تداعی می کند.
موفق باشید

مسئله به نظرم یک کمی پیچیده‌تره. فقط اظهار نظرهای شخصی نیست که در شبکه‌های اجتماعی کمه؛ بدتر، حتا لایک یا کامنت‌های کوتاهِ تأیید هم داره به شدت کم می‌شه. الان بخش قابل توجهی از اعضای شبکه‌های اجتماعی، ناظر صرف هستن. به همین دلیله که به من فکر می‌کنم “شبکه‌ی اجتماعی” اسم غلط اندازیه. “جامعه‌ی مجازی” که رسماً دروغه. و صفت “تعاملی” در مورد وب واقعیت نداره. اون چیزی که امیدوار بودیم اتفاق بیفته، در عمل شکست خورده. فیس‌بوک و توئیتر و وایبر و واتس‌اپ، فرق چندانی با سایر رسانه‌ها ندارند. اون‌ها “رسانه” هستند، همون‌طور که نیویورک تایمز و فاکس نیوز. فقط یک قدم مدرن‌تر و روزآمدتر شده‌ن.
دلیل؟ شاید بیش از هر چیز، زمینه‌ای که رسانه‌های قدیمی‌تر برای ما ساختن.
اولین روزهایی که رادیو شروع به کار کرد، فقط مقاله‌ها و خبرهای نوشته شده رو می‌خوندن، و حتا جالبه بدونید که بعضی از رادیوها طرحِ یک کارتون رو تعریف می‌کردن. یعنی رادیو در آغاز یک روزنامه‌ی صدادار بود. زمان لازم بود تا رادیو هویت مستقل پیدا کنه. تلویزیون هم در آغاز رادیوی تصویری بود و زمان لازم داشت برای کسب هویت.
حالا مسئله‌ی اساسی اینه که اینترنت، به دلیل محدودیت‌های فنی، در آغاز راهش، یک تلویزیونِ پیشرفته نبود، بلکه یک روزنامه‌ی پیشرفته/ سریع/ مستقل بود. ما داشتیم یاد می‌گرفتیم که از روزنامه‌ی اینترنتی تبدیل شیم به یه رسانه‌ی با هویت مستقل، که پیشرفت فنی، اینترنت رو به رادیوی پیشرفته بدل کرد. داشتیم یاد می‌گرفتیم چطور هویت مستقل به این رادیو بدیم، که شد تلویزیون پیشرفته/ تعاملی/ مستقل.
رادیو و تلویزیون به اندازه‌ی کافی فرصت داشتند تا هویت مستقلی کسب کنند، اما اینترنت این فرصت رو به کاربرانش نداده؛ مدام پیشرفت کرده، و امکانات جدیدی به وجود آورده، بدون این که فرصت نهادینه شدن داشته باشه.
آجرِ اول و دوم فرصت داشتند تا ملات‌شون سفت شه، اما آجرهای بعدی این فرصت رو نداشتن. ملات شُله. نگران فروریختن دیوار هم نباید بود، چون، من شخصاً فکر می‌کنم که همین الانش هم فرو ریخته.
وب تعاملی شکست خورده، چون تمایل به تعامل جا نیفتاده. رسانه همون رسانه است، فقط تعدادش چند صد برابر شده. کامنت‌گذارها، معادلِ همون‌هایی هستند که توی مسابقات رادیویی یا مصاحبه‌های تلویزیونی شرکت می‌کنند؛ لایک‌زن‌ها همون‌هایی هستند که زنگ می‌زنن به شبکه و تشکر می‌کنن، اشتراک‌گذارها همون‌هایی هستند که تلفنی به رفقاشون خبر می‌دن که صبح جمعه با شما رو یادشون نره… و واقعیت اینه که این‌جا هم، مثل رسانه‌ی سنتی دیگه‌ای، بخش عمده‌ی مخاطبان فقط مخاطب هستند: همون‌طوری که یک آمریکاییِ کلاسیک دهه‌ی نود، صبح، به محض بیداری، تلویزیون رو روشن می‌کنه، ما هم به محض بیداری، پای اینترنتیم: فیس‌بوک و وایبر و…، و همون‌طور که یک آمریکایی کلاسیک دهه‌ی نود، بی‌هدف فقط به صفحه چشم دوخته بود، ما هم بی‌هدف، نوشته‌ها رو اسکرول می‌کنیم.
ببخشید اگه نوشته‌م نامنظم بود، و یه جاهایی به وادی تکرار افتادم. مسئله‌ای بود که دغدغه‌ی قدیمی من بوده، اما الان فرصت بازنگری و بازنویسی نداشتم.
ممنون که باب بحث رو باز کردید.

سلام ،هم مقاله خیلی خوب هم نظراته بقیه!
من به عنوان یک جوون که هم سن و سالای من غرق در این شبکه ها هستند می گم که واقعا فیسبوک برام هیچ فایده ای نداشت و فقط وقتممو می گرفت!
الان یک دونه از اون جک هایی رو که چند هزار تا لایک می خورد تو ذهنم نیست!
به نظر من به دلیل افزایش محدودیت ها تو جامعه مردم در اولین فرصت به مقابله با این محدودیت ها می پردازند!
از پیج مسخره آزادی های یواشکی گرفته تا تمام اون گروه های که کارشون فقط ارتباط جنس مخالف هست با هم!
و یا اینکه به باد انتقاد گرفتن و توهین کردن به هرجه که در حالت عادی و دنیای واقعی قادر به آن نیستند!

با سلام
آقای دکتر،روز پزشک را به شما تبریک عرض می کنم.امیدوارم موفق همواره موفق باشید.
علی
zeiton.blog.ir

خیلی خوب بود آقای دکتر ممنون یه چیز دیگه هم هست از وقتی نظرهای بقیه رو هم میخونم متوجه شدم یه قشر خاص با ذهنیت متفاوت نسبت به جامعه مطالب شما رو میخونن اما متاسفانه بعضی اوقات نظرها اینقدر زیاده که من علیرغم میلم بخاطر وقت کمی که دارم مجبورم فقط کامنت بزارم و رد شم اینکه اگه نظرها رو هم همراه مطالب ایمیل بشه خیلی خوبه بازم ممنون

دکتر عزیز روزتان مبارک