سیستم هدایت الکتریکی قلب چگونه است؟ گره سینوسی – دهلیزی چه میکند؟
پیام الکتریکی که باعث شروع انقباضات قلبی می گردد از گره سینوسی – دهلیزی (SA) منشأ می گیرد. این گره در واقع از مجموعه ای سلولهای ضربان ساز تخصصی عمل یافته به طول ۱-۲cm تشکیل شده است و در قسمت فوقانی دهلیز راست بین ورید اجوف فوقانی و زائده دهلیز راست واقع شده است. سپس این ایمپالس الکتریکی در میان بافت دهلیزی انتشار یافته و به طور ارجح از طریق راه های بین گرهی به گره AV می رسد. این ساختار، شبکه ای از سلولها است که مابین سینوسی کرونر ولت سپتال دریچه تریکوسپید در قسمت تحتانی دهلیز راست قرار گرفته اند.
تنها ارتباط الکتریکی طبیعی بین دهلیزها و بطنها توسط گره AV تأمین میشود. پس از رسیدن موج الکتریکی به گره AV، موقتاً سرعت هدایت کاهش می یابد و سپس از طریق سیستم هیسی – پورکنژ به طرف جلو به بطنها هدایت میشود. دسته ی هیسی از گره AV به میان دیواره غشایی بین بطنی فرود میآیند و سپس در داخل قسمت عضلانی دیواره، به شاخه های راست و چپ ” تقسیم می شوند. شاخه راست ازدته هیسی، ساختمان متمایزی است که در امتداد دیواره بین بطنی گسترش می یابد و سپس در طول مسیر خود به طرف بخش قدامی – جانبی عضله ی پاپیلاری بطن راست وارد ناوار تعدیل کننده می شود. شاخه چپ از دسته هیس متشکل از الیاف کمتر تمایزیافته است؛ این دسته شامل یک سری رشته های شعاعی می گردد که فاسیکول قدامی را می سازند و به قسمت قدامی – جانبی عضله ی پاپیلاری بطن چاپ پیش می روند، و نیز شامل فاسیکول خلفی است که از سمت خلف سپتوم ( دیوارهای بین دو بطن) به قسمت خلفی – داخلی عضله ی پاپیلاری می رسد. هر دو شاخه راست و چپ از دسته هایسی به سلولهای پورکنژ سلولهای بزرگ ویژه ارتباطات بین سلولی که جریان الکتریکی را به سرعت منتقل میکنند – منتهی شده و سرانجام این سلولهای ایمپالس سازمستقیماً میوسیتها را تحریک می کنند.
بلوکهای قلبی، یک نوع آریتمی قلبی هستند که ممکن است براثر مشکلات داخل سیستم هدایتی یا در اثر اختلال خونرسانی به سیستم هدایتی (بیماری عروق کرونر)، ایجاد گردند. خونرسانی گره سینوسی – دهلیزی (SA) توسط شریان گرهای SA تأمین می گردد که در حدود ٪۶۰ جمعیت، شاخهای از RCA و در ۴۰٪ بقیه شاخهای از LCX می باشد. خونرسانی گره دهلیزی – بطنی (AV) توسط شریان گرهای AV انجام می پذیرد که در حدود ۹۰٪ افراد شاخهای از شریان RCA و در ۱۰٪ باقی مانده شاخه ای از LCX است. شاخه راست از دسته هیسی قسمت اعظم خون خود را از عروق خونی سوراخ کننده سپتوم دریافت میکند که شاخه های LAD محسوب می گردد.
همچنین ممکن است عروق خونی جانبی ( کولترال) از RCA یا LCX نیز وجود داشته باشند. خونرسانی فاسیکول قدامی چپ توسط عروق سوراخ کننده ی سیتوم، شاخه های LAD تأمین می گردد که این عروق به طور ویژه نسبت به ایسکمی و انفارکتوس حساس هستند. قسمت پروگزیمال فاسیکول خلفی چپ توسط شریان گره ای AV و نیز عروق سوراخ کننده ی سپتوم منشعب از LAD، مشروب میگردد. قسمت دیستال فاسیکول خلفی یک خونرسانی دوگانه از عروق سوراخ کننده ی سپتوم قدامی و خلفی (یعنی ، LAD و PDA) دارد.