رادیوگرافی یا عکس اشعه ایکس قفسه سینه چه کمکی به تشخیص بیماریهای قلبی میتواند بکند؟

رادیوگرافی قفسه سینه از قسمتهای اساسی بررسی قلب و عروقی است که اطلاعات مهمی در مورد ساختار و عملکرد قلب، ریهها و عروق بزرگ به دست میدهد. بررسی معمولاً شامل عکسبرداری خلفی- قدامی و نیم رخ (جانبی) میباشد (شکل ۱-۵).
اگر در نمای خلفی- قدامی قطر سایه قلب بیش از نصف عرض سایه قفسه سینه باشد احتمالاً اندازه قلب افزایش یافته است. ممکن است قلب به طور کاذب بزرگتر از اندازهای که هست جلوه کند، مثلاً اتساع ناقص ریهها به علت دم ناکافی باعث جابجایی افقی قلب میشود، یا در صورت عکسبرداری قدامی- خلفی قفسه سینه، سایه قلب بزرگتر به نظر میرسد. در صورت صاف شدن لبه چپ قلب یا برجستگی به سمت چپ، احتمال بزرگی دهلیز چپ وجود دارد. به علاوه ممکن است به علت فاصله زیاد دو شاخه برونش اصلی یک کدورت حلقوی یا تیرگی دو لایه (double density) در داخل سایه قلب دیده شود. در صورت برجستگی لبه راست قلب احتمال بزرگی دهلیز راست وجود دارد. اگر آپکس به سمت پائین و پهلو جابجا شود نشانه بزرگی بطن چپ است. گرد شدن نوک آپکس در این حال نشانه هیپرتروفی بطن است. برای تشخیص بزرگی بطن راست بهتر است از عکس جانبی قلب استفاده کرد که در این حال لبه بطن راست بیش از یک سوم از فضای پشت جناغی بین دیافراگم و آپکس سینه را اشغال میکند.
در آترواسکلروز شدید، فشار خون طولانی مدت و دیسکسیون آئورت ممکن است قوس آئورت و آئورت سینهای، متسع و پیچ در پیچ شوند. در صورت افزایش فشار ریوی و افزایش مقاومت عروق ریوی ممکن است قسمت ابتدایی شریانهای ریوی متسع شود. در بیماریهایی چون نقص دیواره دهلیزی یا بطنی که جریان خون ریوی افزایش یافته و مقاومت عروقی طبیعی است نیز ممکن است شریانهای پروگزیمال و دیستال ریه متسع شوند.
احتقان وریدهای ریوی که ثانویه به افزایش فشارهای قلب چپ میباشد، باعث تغییر در الگوی توزیع جریان خون ریهها و برجستگی عروق آپیکال میشود. ورود مایع ترانسودا به داخل فضای بینابینی باعث تجمع مایع درون شیارها و در امتداد لبههای افقی مناطق تحتانی ریهها میشود (خطوط کرلیB) (Kerley’s Blines) با افزایش باز هم بیشتر فشار وریدی، مایع در داخل فضای آلوئولی و نخست در دوسوم تحتانی ریهها جمع میشود و نمای مشخصه پروانهای به آن میدهد.
در فلوئوروسکوپی یا رادیوگرافی ساده، میتوان کلسیفیه شدن غیر طبیعی پریکارد، شریانهای کرونر، آئورت و دریچهها را مشاهده نمود.
بعلاوه، فلوئوروسکوپی میتواند برای ارزیابی عملکرد دریچههای مکانیکی مصنوعی به کار رود.
نشانههای رادیوگرافیک اختصاصی بیماریهای مادرزادی و دریچهای در بخشهای مربوط مورد بحث قرار میگیرند.