آمی تریپتیلین در کدام مشکلات روانپزشکی استفاده می‌شود و چه عوارض جانبی دارد؟

آمی تریپتیلین Amitriptyline (HCL)

Amitri/Elavil/Endep/Enovil/Domical/Novotripty/Mevaril

طبقه‌بندی فارماکولوژیک: TCA

طبقه‌بندی درمانی: ضدافسردگی

طبقه‌بندی مصرف در حاملگی:D

اشکال دارویی Coated Tab: 10,25mg

Scored coated Tab:100mg

Scored FC Tab:50mg

فارماکوکینتیک، دینامیک و مکانسیم اثر آمی تریپتیلین

راه مصرف این دارو خوراکی است شروع اثرش 3-2 هفته و پیک اثر آن 6-2 هفته می‌باشد.

پیک غلظت پلاسمائی، چند ساعت پس از مصرف خوراکی است. به راحتی از GI جذب می‌شود.

نیمه عمر این دارو طولانی است. از طریق ادرار دفع می‌شود.

اندیکاسیون‌ها، راه مصرف و دوزاژ آمی تریپتیلین

• افسردگی

بالغین: 75-100mg خوراکی روزانه در سه دوز منقسم یا تک دوز قبل از خواب.

حداکثر دوز 300mg روزانه است.

تنظیم دوز در افراد مسن و نوجوانان: 10mg خوراکی 3 بار در روز و 20mg قبل از خواب.

• درمان درد نوروژنیک

25mg خوراکی چهار بار روزانه.

• شب ادراری، ADHD

در درمان شب ادراری دوز اولیه 25mg، روزانه است در نوجوانان می‌توان تا 75mg/d، تجویز کرد. (درمان شب ادراری اطفال باید بعد از رد علل عضوی صورت بگیرد.)

اطفال: بزرگ‌تر از 6 سال: 1mg/kg/d

در بچه‌های 10-6 سال، 10-20mg هنگام خواب.

در بچه‌های بالای 10 سال، 25-50mg هنگام خواب.

• پروفیلاکسی میگرن.

بالغین: 175-10 میلی گرم، روزانه خوراکی.

• مصارف دیگر: اضطراب، افسردگی بعد از بهبود حمله اسکیزوفرنی، سکسکه مقاوم، بی‌اختیاری ادراری.

کنترااندیکاسیون‌ها و موارد احتیاط آمی تریپتیلین

حساسیت مفرط

در دوره نقاهت MI حاد/ کسانی که داروی MAOI مصرف می‌کنند/ دپرسیون ریوی/ کودکان زیر 12 سال.

احتیاط: هیپرتروفی پروستات/ احتباس ادراری/ یبوست مزمن/ گلوکوم زاویه بسته/ سابقه صرع/ بیماری قلبی عروقی/ DM/ هیپرتیروئیدی/ اختلال کبدی/ پارکینسون.

تداخلات آمی تریپتیلین

در مصرف همزمان با MAOI، تاکی کاردی و هیپوتانسیون ایجاد می‌شود.

اثر تضعیف‌کنندگی CNS این دارو بامصرف همزمان آنتی هیستامین‌ها/ مخدرها/ آرام‌بخش‌ها/ خواب‌آورها شدت می‌یابد.

این داروف اثر داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون را تشدید می‌کند.

OCP باعث افزایش غلظت پلاسمایی این دارو می‌شود.

تداخلات آزمایشگاهی آمی تریپتیلین

ممکن است یافته‌های EKG (صاف شدن امواج T) و سطح قند خون را تغییر دهد.

عوارض جانبی و ناخواسته آمی تریپتیلین

CNS: خواب آلودگی/ سرگیحه/ سردرد/ خستگی/ ترمور/ تشنج/ عصبانیت/ اضطراب/ گیجی

CN: هیپوتانسیون ارتوستاتیک/ دیس ریتمی‌ها/ شوک/بلوک قلبی/ طپش قلب/ هیپرتانسیون/ تغییرات EKG

GI: اسهال/ یبوست/ تهوع/ استفراغ/ بی‌اشتهایی/ یرقان/ کرامپ شکم/ خشکی دهان

GU: احتباس ادرار/ کاهش میل جنسی

EENT: خشکی هان و چشم/ تاری دید/ میدرباز

Other: افزایش عرق/ افزایش حساسیت/ حساسیت به نور

مصرف در شیردهی

بهتر است تجویز نشود. فواید نسبت به مضرات باید سنجیده شود.

اقدامات پرستاری آمی تریپتیلین

1-هر 4 ساعت BP را در وضعیت‌های خوابیده و ایستاده کنترل کنید در صورتی که فشار سیستولیک 20 میلیمتر جیوه افت داشت دارو را متوقف سازید و به پزشک اطلاع دهید. کنترل V/S باید در بیمارانی که مبتلا به امراض قلبی 0 عروقی هستند هر 4 ساعت چک گردند.

2- در صورتی که بیمار تحت درمان طولانی مدت قرار دارد تست‌های خونی نظیر CBC diff، الکترولیت‌ها و آنزیم‌های قلبی را انجام دهید.

3-تست‌های کبدی نظیر ALT,AST و بیلی روبین را چک نمایید.

4-هر هفته وزن را کنترل نمایید. با مصرف دارو ممکن است اشتها افزایش یابد.

5-ECG بیمار را از نظر موارد زیر در بیماران قلبی بررسی کنید: موج T صاف، طولانی شدن فاصله QT، بلوک شاخه‌ای، بلوک AV و دیس ریتمی.

6-در افراد سالمند EPS را بررسی کرده، آن‌ها را از نظر سفتی عضلات، دیس تونی و آکاتزی مدنظر قرار دهید.

7-وضعیت ذهنی افراد از قبیل خلق و خو، عاطفه و میل به خودکشی را بررسی کنید، نشانه‌های روان پزشکی ممکن است افزایش پیدا کنند نظیر: افسردگی و پانیک.

8-احتباس ادرار و یبوست غالباً در اطفال و سالمندان ایجاد می‌شود از این نظر آنها را بررسی نمایید.

9-نشانه‌های قطع مصرف دارو عبارتند از سردرد، تهوع، استفراغ، درد عضلانی و ضعف. این موارد پدید نمی‌آیند مگر آنکه دارو ناگهانی قطع شود.

10-در صورتی که الکل مصرف می‌نمایید استفاده از دارو را به صبح موکول نمایید.

تجویز آمی تریپتیلین

راه خوراکی:

1-در صورتی که یبوست به وجود آمد، مصرف مایعات و دریافت مواد حجیم در مواد غذایی را افزایش دهید. احتمال احتباس ادرار خصوصاً در سالمندان مدنظر قرار گیرد.

2-به منظور کاهش نشانه‌های گوارشی دارو را می‌توان با غذا یا شیر مصرف نمود.

3-اگر بیمار قادر به بلع دارو به صورت کامل نبود می‌توانید آن را نصف کنید

4-در صورتی که در طول روز بیمار خواب‌آلودگی بیش از حد داشت، دارو را به هنگام خواب مصرف نمایید. میزان این دوز ممکن است زیاد شود و افراد سالمند آن را تحمل نکنند.

توصیه‌ها

1-دارو را در درجه حرارت اتاق نگهداری نموده و آن را منجمد نکنید.

2-در ابتدای درمان برای حرکت به بیمار کمک برسانید. کمک‌رسانی را تا زمانی که گیجی و خواب‌آلودگی وجود دارد ادامه دهید.

3-برای برطرف کردن دهان خشک از آدامس، آب نبات و یا مقادیر کم آب استفاده کنید.

ارزیابی تأثیر مصرف دارو

پاسخ درمانی عبارت است از کاهش میزان افسردگی و تفکر خودکشی.

آموزش به بیمار و خانواده در مورد داروی آمی تریپتیلین

1-دارو را دقیقاً مطابق با تجویز پزشک مصرف کنید. به هیچ عنوان دوز آن را دو برابر نسازید. اثرات درمانی 3-2 هفته بعد از شروع دارو آغاز می‌شوند.

2-به خاطر تاری دید، خواب‌آلودگی، گیجی که از اثرات این داروست، با احتیاط رانندگی کنید و از تغییر وضعیت ناگهانی از نشسته به ایستاده خودداری نکنید. خصوصاً این موارد باید در سالمندان رعایت شوند.

3-به دلیل عوارض CNS این دارو از مصرف الکل اجتناب ورزید.

4-بعد از استفاده طولانی مدت دارو را ناگهانی قطع نکنید، می‌تواند سبب تهوع، سردرد و احساس ناخوشی شود.

5-تا زمانی که حساسیت پوست نسبت به نور وجود دارد، از پوست در مقابل نور آفتاب و حرارت بالا به وسیله ضدآفتاب محافظت نمایید.

6-یبوست از مسائلی است که در طول درمان با آن روبرو می‌شوید.

درمان مصرف بیش از حد داروی آمی تریپتیلین

کنترل ECG، لاواژ، تجویز ضدتشنج، استفاده از محلول بی کربنات سدیم.