شیوه کنترل فشار خون مقاومی که به داروهای متعدد فشار خون پاسخ نمیدهد
هیپرتانسیون مقاوم به درمان resistant hypertension
تعریف هیپرتانسیون مقاوم به درمان عبارت است از BP بالای 140 روی 90 میلی متر جیوه علیرغم درمان با دوز کاملی از سه یا تعداد بیشتری از انواع مختلف داروهای ضد فشار خون که شامل یک دیورتیک نیز میباشد.
هیپرتانسیون مقاوم شایعترین علت ارجاع بیماران به متخصص درمان فشار خون میباشد. در عمل، مشکل موجود معمولاً در یکی از چهار دسته زیر قرار میگیرد:
(۱) مقاومت کاذب،
(2) رژیم درمانی ناقص،
(۳) عدم پذیرش و تحمل بیمار، یا مصرف موارد بالا برنده فشار خون (pressur substances) یا
(۴) هیپرتانسیون ثانویه. هیپرتانسیون مقاوم کاذب عبارت است از فشار خون مزمنی که به خوبی با درمان دارویی در خارج از مطب کنترل میشود ولی با دیدن روپوش سفید پزشک بدتر میشود.
شایعترین علت مقاومت دارویی، فقدان درمان مناسب فشار خون با دیورتیک میباشد. ممکن است در بیمار با کراتینین mg/dL1.4 –1.2 یا حتی کمتر، به ویژه در افراد مسن با توده عضلانی کم، اختلال قابل توجهی در عملکرد کلیه وجود داشته باشد. برای جلوگیری از این امر، محاسبه GFR از طریق فرمولی که براساس کراتینین سرم، سن، و وزن بیمار و اندازهگیری نسبت آلبومین به کراتینین در نمونه ادراری صبحگاهی است باید جزیی از ارزیابی معمول هر بیمار مبتلا به هیپرتانسیون باشد.
سایر نقاط ضعف شایع رژیمهای درمانی شامل تکیه بر درمان تک دارویی و کافی نبودن دوز دارو میباشند. تعدادی از علل شایع هیپرتانسیون مقاوم به درمان در ارتباط با رفتار بیمار میباشند؛ عدم پذیرش و تحمل دارو از سوی بیمار، بازگشت بیمار به شیوهٔ قبلی زندگی (نظیر چاقی، رژیم غذایی پرنمک، مصرف مقادیر زیاد الکل)، یا مصرف عادتی مواد بالا برنده فشار خون نظیر مقلدهای سمپاتیک (مثلاً مصرف سیگار، کوکائین، مت آمفتامین، داروهای سرماخوردگی حاوی فنیل آفرین، داروهای گیاهی)، یا داروهای ضد التهابی غیراستروییدی (NSAIDS) که این داروهای اخیر باعث احتباس کلیوی سدیم میشوند.
پس از رد کردن احتمال وجود این فاکتورهای رفتاری باید به دنبال علل هیپرتانسیون ثانویه گشت. شایعترین فاکتورهای تشخیص داده نشده عبارتند از بیماری مزمن کلیه و آلدوسترونیسم اولیه.
شواهد رو به افزایش نشان میدهند که اسپرینولاکتون به عنوان یک درمان فوق العاده مؤثر در بیماران با فشار خون مقاوم، حتی در غیاب آلدوترونیسم، عمل میکند. بنابراین، این دارو باید بخشی از رژیم ضد فشار خون باشد مگر آنکه منع مصرف (کنتراانیکاسیون) داشته باشد.