برونشکتازی چه بیماری‌ای است؟ توضیح علایم و شیوه تشخیص و درمان برونشکتازی
علت های برونشکتازی
- اتساع غیرطبیعی و برگشت‌ناپذیر راههای هوایی متوسط
- عامل التهابی (معمولاً عفونت) منجر به آسیب و فیبروز در راههای هوایی متسع و درهم ریخته می‌شود.
- راه هوایی متسع و تغییر شکل‌یافته نمی‌تواند ترشحات را به درستی پاک کند.
- باعث عفونت مکرر، التهاب و آسیب بیشتر می‌شود.
- ممکن است ثانویه به یک عامل منفرد به طور لوکالیزه ایجاد شود (مانند پنومونی لوبار) یا به طور منتشر ریه را درگیر کند.
تشخیص افتراقی برونشکتازی
- پنومونی
- COPD
- بیماری آنترستیشیال ریه
- آسپیراسیون مزمن
- BOOP
- آسم
- ضایعات محرک
- عفونت (پنومونی، TB، سرخک، سیاه سرفه)
- التهاب (آسپیراسیون، آسیب استنشاقی)
- مادرزادی (کمبود آلفا یک آنتی تریپسین، سیستیک فیبروز، دیسکنیزی مژکها)
- اسکار (COPD، فیبروز ریه)- انسداد (نئوپلاسم، جسم خارجی)
اپیدمیولوژی برونشکتازی
- زنان بیش از مردان مبتلا می‌شوند.
- سن ۲۰ تا ۶۰ سالگی
- در افراد غیرسیگار و زنان سفیدپوست افزایش یافته است.
علایم و نشانه‌های برونشکتازی ![برونشکتازی]()
- تریاد کلاسیک
- سرفه خط‌دار پایدار
- خلط چرکی فراوان
- هموپتیزی، ممکن است خفیف باشد در اثر التهاب راه هوایی یا شدید باشد در اثر هایپرتروفی شریانهای برونشیال هایپر تروفیه شده
- پنومونی عودکننده
- تنگی نفس
- تب
- کاهش وزن
- کراکل، رونکای، ویز
- درد قفسه سینه پلورتیک
- ممکن است کلابینگ، افزایش فشارخون ریوی و Cor Pulmonale ایجاد شود.
تشخیص برونشکتازی
- CT استاندارد طلایی تشخیص است
- راههای هوایی متسع- «tram tracks»: (راههای هوایی متسع که در اثر کلاپس آلوئول‌های بین خود موازی با هم قرار گرفته‌اند) برونشیول‌های متسع «Signet ring» (برونش متسع-رینگ- با یک شریان ریوی مربوط که قابل رویت است- نگین)
- CXR: شاید نرمال باشد- حساسیت آن فقط ۵۰% است.
- نواحی سیستیک با سطح مایع، ضخیم‌شدگی اطراف برونش‌ها، tram tracks، آتلکتازی
- خلط: نوتروفیل‌های زیاد، میکروارگانیسم‌های کلونیزه یا عفونت‌زا مخصوصاً سودوموناس
- برونکوسکوپی: در صورت شک به تومور یا جسم خارجی.
- PFT: الگوی محدودکننده یا محدودکننده انسدادی مختلط
- تست کلر عروق برای سیستیک فیبروزیس، ارزیابی دیسکنزی مژکها، ایمونوگلوبولین‌های سرم، فاکتور روماتوئید.
درمان برونشکتازی
- درمان علت‌زمینه‌ای
- تسهیل پاکسازی ترشحات
- برونکو دیلاتورهای استنشاقی
- درناژ وضعیتی
- فیزیوتراپی قفسه سینه
- کنترل عفونت
- واکنسیناسیون
- پروفیلاکسی آنتی‌بیوتیکی بلند مدت: هم داروهای خوراکی یا آمینولیکوزیدهای استنشاقی.
- آنتی بیوتیک برای حملات حاد از جمله پوشش ضد سودوموناس
- رزکسیون جراحی در موارد لوکالیزه بیماری (نادر)
- پیوند ریه بعنوان آخرین راه حل
پیش آگهی/ سیر بالینی برونشکتازی
- بروز بیماری در سال‌های اخیر با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها کاهش‌یافته است با این حال برونشکتازی ندولر به علت مایکوباکتریوم آتیپیک رو به افزایش است.
- سیر مزمن: پیشرفت بیماری بستگی به علت اولیه و کفایت کنترل بیماری دارد.
- سیر بیماری با عفونتهای مکرر و حملات حاد آن مشخص می‌شود.
- عملکرد ریه ممکن است پایدار باشد و یا کاهش آرام و ثابتی را علی رغم کنترل و درمان مناسب نشان بدهد.
- برونشکتازی یک ضایعهٔ انتهایی ریوی است. ممکن است در صورتی که عامل محرک آن از بین نرود باعث نارسایی تنفسی شود.