کار لوزالمعده یا پانکراس در بدن چیست؟

لوزالمعده عضو مهمی در بدن است که در پشت معده قرار دارد و در بدن انسان‌ها و حیوانات مهره‌دار دیده می‌شود. لوزالمعده در انسان در حدود ۲۰۱۵ سانتی‌متر طول، 8 / 3 سانتی‌متر عرض و 5 / 2 سانتی‌متر ضخامت دارد. انتهای باریک این عضو نزدیک طحال و انتهای دیگر آن در قوس دوازدهه قرار می‌گیرد. آیا می‌دانید عمل لوزالمعده در بدن چیست؟

لوزالمعده در حقیقت مجموعه‌ای از غدد خوشه ای و دارای ترشح داخلی و ترشح خارجی می‌باشد. ترشح داخلی آن در حقیقت همان شیره لوزالمعده است که در عمل گوارش نقش دارد و ترشح خارجی لوزالمعده شامل تولید هورمون‌های انسولین و گلوکا گن می‌باشد.

شیره لوزالمعده توسط غدد کیسه ای شکل و بی‌شماری ترشح می‌شود. این ترشحات وارد مجرای اصلی لوزالمعده شده و سپس همراه مجاری صفراوی در داخل دوازدهه می‌ریزد. شیره لوزالمعده حاوی آنزیم ها و نمک‌هایی است که در گوارش و هضم پروتئین‌ها، نشاسته‌ها، قندها و چربی‌ها در روده کوچک کمک می‌کند. وقتی غذا وارد دهان می‌شود، غدد چشایی امواجی را به مغز می‌فرستند که در نهایت سبب تحریک عصب واگ و لوزالمعده شده و شیره لوزالمعده ترشح می‌شود. شیره لوزالمعده حاوی پنج آنزیم اصلی است که سه تا از آن‌ها در گوارش پروتئین‌ها و دو تای دیگر یعنی آنزیم‌های آمیلاز و لیپاز در گوارش کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها نقش دارند. آنزیم‌های مهم برای گوارش پروتئین‌ها، تریپسین نامیده می‌شود. هم‌چنین این شیره شامل ترکیباتی از بیکربنات سدیم می‌باشد که در خنثی کردن اسید کمک می‌کنند.

تولید هورمون‌های لوزالمعده یعنی انسولین و گلوکاگن از گروهی از سلول‌ها بنام جزایر لانگرهانس می‌باشد. این جزایر به‌صورت توده روشنی لابه لای حباب های لوزه المعده قرار دارند. تعداد این جزایر در دم لوزه المعده بیشتر از سر آن می‌باشد. اندازه جزیره ها نیز متفاوت است. گاهی به بزرگی چند سلول و زمانی به قطر ۳ میلیمتر می‌باشد. هورمون گلوکاگن، گلیکوژن را به گلوکز تبدیل می‌کند و سبب می‌شود که قند خون در یک سطح مشخص نگه داشته شود. هورمون انسولین نیز در مواقع ازدیاد قند خون، سبب تبدیل گلوکز به گلیکوژن شده و مقدار قند خون را کاهش می‌دهد. بنابراین هماهنگی این دو هورمون سبب نگه داشته شدن قند خون در یک اندازه مشخص می‌شود و نیاز انرژی بدن تأمین می‌شود.