گسترش کف دریا به چه معنی است و چه کسی آن را کشف کرد؟
سال اکتشاف:1957
این کشف چه می‌گوید؟
کف اقیانوس‌ها به آهستگی حرکت می‌کند و گسترش پیدا می‌کند و قاره‌ها را نیز با خود جابه‌جا می‌کنند.
چه کسی آن را کشف کرد؟
هری هس Harry Hess
می‌دانیم که قاره‌های زمین حرکت می‌کنند در طی صدها میلیون سال آنها روی پوستهٔ زمین جابه‌جا شده‌اند. احتمالاً تصویر زمین در 500 میلیون سال قبل را دیده‌اید، اما تا 60 سال قبل کسی تصور نمی‌کرد که قاره‌های غول آسا بتوانند جابه‌جا شوند. کسی فکر نمی‌کرد نیرویی وجود داشته باشد که بتواند قاره‌هایی را که میلیاردها تن وزن دارند جابه‌جا کند.
بعد هری هس نظریهٔ گسترش کف دریاها را کشف کرد. این کشف، به ناگاه، نه تنها نظریهٔ جابه‌جایی قاره‌ها را قابل تأمل کرد، بلکه آن را به یک حقیقت مبدل نمود. کشف هس شاهدی بود بر نظریهٔ جابه‌جایی قاره‌ها که وگنر ارایه کرده بود. کار هس مطالعه بر روی صفحات تکتونیک را ممکن ساخت و به درک بهتر تاریخ و مکانیک قشر زمین کمک کرد.
در سال 1957 فرمانده هری هس بر عرشهٔ کشتی حفاری در میان اقیانوس اطلس ایستاده بود و شاهد عملیات حفاری در کف اقیانوس بود. این اولین بار بود که کشتی می‌توانست
نمونه‌های از ژرفای 4000 متری کف اقیانوس به دست آورد. هس این عملیات را طراحی و مدیریت کرده بود اما آزمایش‌های متعدد نشان داد که کف اقیانوس‌ها عمری کمتر از 50 میلیون سال دارد و نظریه‌های هری هس را نفی می‌کرد.
هس، قبل از آن که به نیروی دریایی ملحق شود استاد رشتهٔ زمین شناسی بود. او با استفاده از سامانهٔ سونار نخستین نقشه از کف اقیانوس اطلس را ظرف دو سال تهیه کرد. او حدود 100 پشتهٔ دریایی در ژرفای 1000 تا 2000 متری پیدا کرد که احتمال می‌داد زمانی «جزایر باستانی غرق شده» بوده‌اند و عمر آنها را به 800 میلیون سال قبل تخمین زد و نام آنها را گایوت گذاشت. (به افتخار زمین شناس معروف آرنولد گایوت) او اعتقاد داشت انباشت رسوبات در کف دریاها باعث برخاستن کف دریاها شده است.
در 1956 سنگواره‌هایی با عمر 100 میلیون سال در گایوت‌ها پیدا شد و هس نظریه خود را تغییر داد و گفت گایوت‌ها آتشفشان‌هایی بوده‌اند که سایش امواج آنها را تغییر داده است. اما محاسبهٔ مقدار فرسایش در طی میلیون‌ها سال باعث شد نظر خود را عوض کند.
در 1957 بررسی نمونه‌های کف اقیانوس نشان داد که کف اقیانوس اطلس جوانتر از قاره‌هاست و نسبت رسوب‌نشینی بسیار کندتر از آنی است که قبلاً تصور می‌شد. هس دوباره ناچار شد نظریهٔ جدیدی ارایه دهد.
بعدها او متوجه شد کف دریاها ثابت و بیحرکت نیست و گویی بر روی کمربندی غول آسا قرار دارد و دایم در حال و گسترش و حرکت است. او استدلال کرد که گدازه‌های درون زمین از شکاف‌های کف اقیانوس خارج می‌شود و بطور عرضی در کف اقیانوس‌ها پخش می‌شود. هنگامی که ماگما سرد می‌شود پوستهٔ جدیدی را تشکیل می‌دهد. او تخمین زد کف اقیانوس‌ها سالانه حدود 3 تا 5 سانتیمتر جابه جا می‌شود.
کشف او به نام گسترش کف دریا معروف شد و مبنای دگرگونی صفحات تکتونیک گردید.
کف اقیانوس آرام به آرامی در حال جمع شدن است و امریکا به سمت غرب جابه‌جا می‌شود. دویست میلیون سال قبل، اقیانوس اطلس وجود نداشت. امریکای جنوبی و افریقا به هم متصل بودند و امریکای شمالی و اروپا. اقیانوس اطلس هنوز در حال بزرگ شدن است. بنابراین دریای سرخ، 150 میلیون سال بعد مبدل به اقیانوسی بزرگ خواهد شد.
