بازتاب فقر اجتماعی در محیط آنلاین و آگهی‌های سایت دیوار

حدود هشت سال پیش، در وب‌گردی‌هایم به یک سایت فرنگی برخوردم که کارش کمک به قرض دادن و قرض گرفتن بود.

کارکرد این سایت بیشتر مهیا کردن شرایط قرض دادن وسایلی بود که ممکن است یک نفر نیاز نداشته باشد، اما در همان بازه زمانی می‌تواند به درد یک شخص دیگر بخورد. مثلا وسایل باغبانی و کتاب و دوچرخه و ابزارآلات. من در این مورد پستی منتشر کردم.

اما جالب است بدانید که در این چند ساله، افراد زیادی از طریق سرچ در گوگل، این پست سایت را باز می‌کردند و بی‌توجه به مفهوم پست، تقاضای قرض می‌کردند.

باید بگویم که کامنت‌های حزن‌انگیزی دریافت می‌کردم و چون کار خاصی از دستم برنمی‌آمد، مجبور شدن که قسمت کامنت این پست را غیرفعال کنم که تا وقت دیگران هم گرفته نشود و بی‌جهت امیدوار نشوند.

محیط اینترنت، محیط عجیبی است و هر چند گاهی جلوه‌های مختلف اجتماعی را با غلو بیان می‌کند، با این همه می‌تواند مشتی از خروار واقعیت‌ها باشد.

در اینستاگرام ما معمولا دوستان و آشنایان را همیشه در حال شادی و مسافرت و رستوران‌گردی و با چهره‌های بشاش می‌بینیم. در تلگرام انبوه مطالب بامزه آنها برای ما فوروارد می‌شود و در توییتر شاهد بحث‌های سیاسی آنها هستیم.

اما واقعیت این است که بسیاری از مردم در جامعه اینچنین شاد و سرخوش نیستند. دغدغه آنها پیدا کردن یک رستوران تازه، کیفیت عکس سلفی یا گوشی پرچم‌دار نیست. بلکه دغدغه آنها زیست با شرایط حداقلی و پیدا کردن یک سرپناه است.

بازتاب فقر توسعه‌یافته و سقوط لایه‌های زیادی از قشر سابقا متوسط به زیر خط فقر را می‌توانید در دیوار بیابید.

اگر در سایت دیوار خوب بگردید و کلیدواژه‌های خاصی را جستجو کنید به آگهی‌های زیادی برمی‌خورید که تقاضای کمک و دریافت وام قرض الحسنه هستند و خواندن متن برخی از این آگهی‌ها واقعا دردناک است.

روزنامه شرق در این مورد می‌نویسد:

«بچه کوچک دارم شیر خشک می‌خوره همسرم بی‌کاره قادر به تهیه نیستم»، «مایحتاج آشپزخانه رب، روغن، چای، قند، ماکارونی، حبوبات، سیب‌زمینی و پیاز»، «کمک مالی نیاز دارم هرچقدر در توانتون بود مشکل من با 200 تومن درست میشه تورو خدا بهم کمک کنید»، «پدرم فوت شد، خرج خودم و خواهر و مادرم رو به زور درمیارم هرچقدر می‌تونین کمک کنین حتی 1000 تومان» و… . اینها تنها بخشی از آگهی‌هایی است که روی یک سایت خدماتی منعکس شده است. شتاب فقر آن‌قدر بالاست که فضای واقعی جامعه را درنوردیده و راهی شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های خدماتی شده است.

?اگر به بخشی از آگهی‌هایی که روی سایت دیوار (نیازمندی‌های رایگان، آگهی‌های خرید، فروش نو و دست‌دوم و کارکرده) منعکس شده، نگاه کنید، سرفصلی با عنوان «خیریه و کمک‌رسانی» در بخش اجتماعی به آن افزوده شده که در آن افراد یا برای طلب کمک و تکدی‌گری آنلاین مراجعه می‌کنند یا خود برای کمک‌رسانی وارد عمل می‌شوند. مشخص نیست که کدام بخش از این آگهی‌ها مستقیما به نیازهای واقعی افراد درخواست‌کننده برمی‌گردد و چه بخش‌هایی تکدی‌گری آنلاین را نمایندگی می‌کند، اما آنچه کاملا واضح است نفوذ فقر به سایت‌های خدماتی است. در بخشی از این آگهی‌ها حتی به خرید مایحتاج آشپزخانه مثل سیب‌زمینی، پیاز، رب، برنج و… اشاره شده و گاهی حتی کسی که خواهان جهیزیه است هم به آن بخش مراجعه می‌کند.

?برخی افرادی که از اجاره‌خانه هم درمانده‌اند یا افرادی که بدهی دارند هم در این بخش از مردم تقاضای کمک کرده‌اند. حتی گاهی افراد برای هزار تومان هم دست یاری دراز می‌کنند و برای حفظ آبرو (واقعی یا ریا) سعی در کتمان هویت خود دارند. برخی مراکز خیریه هم در این بخش فعال شده و به کمک‌رسانی مشغول هستند.

اما آیا به جز ابراز تاسف کاری دیگری هم در قبال این نوع نیازمندی‌ها می‌توان انجام داد؟