تعریف الیگوهیدرآمنیوس چیست؟ – منظور از اندکس در سونوگرافی
در الیگوهیدرآمنیوس (Oligohydramnios) اندکس سونوگرافیک مایع آمنیوتیک ۲ سانتی‌متر یا کمتر است. برخی علل الیگوهیدرآمنیوس عبارتند از:
- نشت مایع آمنیوتیک (PROM)
- آژنزی دوطرفه کلیه‌های جنین
- سندرم انتقال خون بین دوقلوها
- کاهش خون‌رسانی جفت (در همراهی با IUGR)
پارگی زودرس غشاها (PROM) شایع‌ترین علت الیگوهیدرآمنیوس است.
آژنزی دوطرفه کلیه‌های جنین موجب الیگوهیدرآمنیوس شدید می‌شود، بنابراین رحم بر روی جنین فشار می‌دهد و موجب پاچنبری (Club foot)، صورت فرورفته (Compressed face)، گوش‌های پایین قرار گرفته ( Low- set ears) و کاهش اندازه قفس سینه می‌شود. به دلیل فقدان کلیه‌ها شکم فرورفته (Scaphoid) است و کاهش اندازه قفس سینه موجب هیپوپلازی ریه می‌شود. به این ویژگی‌ها سندرم Potter می‌گویند.
هیپوپلازی ریه موجب نارسایی تنفسی و پنوموتوراکس می‌شود و علت اصلی مرگ این نوزادان است.
توجه داشته باشید که علت اصلی مرگ نوزادان مبتلا به آژنزی دوطرفه کلیه، نارسایی تنفسی (نه نارسایی کلیوی) است.
در نوزادی که بلافاصله پس از تولد دچار دیسترس تنفسی شده و شکم اسکافویید دارد، تشخیص‌های زیر مطرح است:
- آژنزی دوطرفه کلیه‌ها
- فتق دیافراگماتیک
مادرزادی الیگوهیدرآمنیوس، کوچک بودن قفس سینه و ظاهر سندرم پاتر مطرح کننده آژنزی دوطرفه کلیه‌ها است. گاهی فتق دیافراگماتیک مادرزادی موجب پلی هیدرآمنیوس می‌شود. در سندرم انتقال خون بین دوقلوها (twin – to – twin transfusion) معمولاً قل دهنده دچار الیگوهیدرآمنیوس و قل گیرنده دچار پلی هیدرآمنیوس می‌شود. الیگوهیدرآمنیوس به دو دلیل فشار بر روی بندناف و دفع مکونیوم موجب دیسترس جنینی در هنگام زایمان می‌شود. فشار رحم بر روی بندناف موجب Variable deceleration در ضربان قلب جنین می‌گردد. تزریق سالین به داخل فضای آمنیوتیک ، دیسترس جنینی هنگام زایمان را کاهش می‌دهد.