معرفی فیلم گذری به هند A Passage to India 1984

آیا گذری به هند به لحاظ شخصیت پردازی هم تراز لورنس عربستان است؟ نه. اما آیا در سیر روایت با دکتر ژیواگو رقابت نمی‌کند؟ باز هم نه. ولی آیا مانند پل رودخانه کوای نمی‌توان گفت یک فیلم تمام و کمال است؟ قطعا نه. با این حال گذری به هند فیلم خوبی است و فیلم خوبی که آخرین اثر کارگردانش باشد احتمالا مشمول قانون مزرعه حیوانات می‌شود که «همه فیلم‌های خوب با هم برابرند اما آخری‌ها برابرترند.» آخرین فیلم دیوید لین حتی اگر در سطح بهترین آثارش نباشد باز هم چشم نواز و تماشایش وجد آور است، به خصوص فیلمی که در هندوستان بگذرد و دست استاد پرداخت صحنه‌های شلوغ و لانگ شات‌های موقر را باز بگذارد.

دیوید لین بعد از چهارده سال فیلم نساختن بالاخره توانست گذری به هند را بر اساس رمان مشهور ای. ام. فورستر بسازد و در شرایطی که فیلم قبلی‌اش، دختر رایان، با واکنش منفی منتقدان روبه رو شده بود، یک بار دیگر سیل تحسین‌ها را به سوی خود و عوامل فیلم جدیدش بکشاند. یازده نامزدی اسکار برای گذری به هند نشان دهنده شور و شوق سینماگران آن زمان از دیدن آخرین دست‌پخت دیوید لین است. گذری به هند در اکثر رشته‌های اصلی نامزد جایزه بود و در نهایت اسکار نقش مکمل زن را نصیب پگی اَش‌کرافت ۷۷ ساله و اسکار بهترین موسیقی متن را نصیب موریس ژار کرد. راجر ایبرت گذری به هند را یکی از بهترین اقتباس‌های سینمایی می‌دانست و اکثر منتقدان هم نظر بودند که این فیلم یادآور دوران اوج کارنامه لین در انتهای دهه پنجاه تا اواسط دهه شصت میلادی است. دریغ آنکه گذری به هند به آخرین فیلم دیوید لین تبدیل شد و خوش آنکه آخرین فیلم او در کنار بهترین فیلم‌های کارنامه‌اش، در آن قفسه بالایی فیلم‌خانه حماسه‌های سینما و در انتهای ردیفی قرار گرفت که پر است از قصه و شخصیت و کشور؛ از آمریکا و انگلستان و اسکاتلند تا تایلند و عربستان و روسیه. سفر ماجراجوی سینما از ایالات متحده شروع و در هندوستان تمام شد و چه پایانی بهتر از این؟