انسان‌ها چگونه سه بعدی می‌بینند؟

هنگامی‌که به یک دشت می نگریم، چگونه می‌توانیم تشخیص دهیم که یک شئی در دوردست، از دیگری بزرگ‌تر است و یکی در ورای دیگری قرار دارد؟ چرا بجای اینکه همه چیز را مسطح ببینیم آن‌ها را با ارتباطی متناسب با یکدیگر و در سه بعد می‌بینیم؟ حقیقت این است که اشیا را نه تنها با چشمها، بلکه با مغز نیز می‌بینیم. مغز ما براساس تجربیات خاص به ما کمک می‌کند تا آنچه را که می‌بینیم تفسیرکنیم، و چنانچه مغز، کلیدهای لازم را برای تفسیر و توضیح آنچه می‌بینیم در اختیار نداشت، مطمئنا دچار گیجی و سردرگمی می شدیم.

برای نمونه: تجربه معیاری در مورد اندازه اشیاء به ما میدهد. شخصی که درون قایق و دور از ساحل است بسیار کوچکتر از فردی که در ساحل است، دیده می‌شود، ولی نمی گوئید یکی از آن دو نفر بسیار بزرگ است و دیگری خیلی کوچک! بلکه به خود می گوئید: یکی از آن دو نزدیک و دیگری دور است.

مغز شما چه نتیجه گیریهای دیگری را بکار می‌برد؟ یکی از آن‌ها: پرسپکتیو می‌باشد. شما می دانید که وقتی به خطوط راه آهن نگاه می کنید، گویی آن‌ها بهم نزدیک می‌شوند. بدین ترتیب پنهای خطوط ریل را در نظر گرفته و فاصله را حدس می زنید. تجربه به شما می گوید که اشیاء بسیار واضح و اشیاء دورتر بنظر مبهم آمده و وضوح کمتری دارند.

از طریق تجربه می آموزید تا سایه ها را حدس بزنید. سایه ها شما را در جهت تشخیص شکل و ارتباط میان اشیاء راهنمایی می‌کنند. اغلب اشیاء نزدیک، قسمتی از اشیاء دورتر را می پوشاند از اینرو قادرید که دوری و نزدیکی اجسام را حدس بزنید. با تکان سر نیز می‌توان تشخیص داد که یک درخت با یک دیرک در دور دست قرار دارد یا نه. یک چشم خود را ببندید و سر خود را حرکت دهید، اشیایی که در دور دست قرار دارند گویی با شما حرکت می‌کنند، درحالی‌که اشیاء نزدیکتر در جهت عکس در حرکتند. حتی متمرکز کردن چشمها و تطابق عدسی چشم ما را در تعیین فاصله اشیاء کمک می‌کنند.

زمانی که چشمهای خود را به اشیاء نزدیک خیره می سازید، فشار بیشتری بر آن‌ها وارد می‌شود تا زمانی که به اشیاء دورتر نگاه می کنید.

و سرانجام فعالیت هر دو چشم باهم راهنمای مهمی برای شما می‌باشند. هنگامی‌که اشیاء به شما نزدیکتر می‌شوند و سعی می کنید که آن‌ها را نگاه کنید، دید چشمانتان در یک نقطه به هم می‌رسند و به عضلات چشم فشار وارد شده و منقبض می‌شوند که وسیله ای برای درک مسافت و تشخیص فاصله می‌باشد. راهنمای دیگر از این حقیقت برمی خیزد که هر چشم تصویر را با اندکی اختلاف می‌گیرد. اختلاف در دید بشما در ادراک صحیح، از مسافت کمک می نماید. تمام توضیحات فوق، بیانگر این مطلب است که چگونگی رؤیت به‌صورت سه بعدی تا حد زیادی، وابسته به تجربیات قبلی است که مغز باید آن‌ها را تأویل و تفسیر کند.