سندرم آسپیراسیون مکونیوم چیست و چه علائمی دارد؟
آلودگی مایع آمنیوتیک به مکونیوم در ۱۵ درصد وضع حمل‌های ترم و پست ترم دیده می‌شود.
آلودگی مایع آمنیوتیک به مکونیوم نشانه‌ای از دیسترس جنینی همراه با آسفیکسی، هیپوکسی و اسیدوز است. دفع مکونیوم در نوزادان با پرزانتاسیون بریچ شایع‌تر است.
گرچه آسپیراسیون مکونیوم ممکن است به دلیل تنفس‌های gasping در جنین دچار دیسترس روی دهد، ولی در بیشتر موارد بلافاصله پس از تولد ایجاد می‌شود.
مکونیوم نه تنها موجب انسداد مکانیکی راه‌های هوایی می‌شود، بلکه موجب غیرفعال شدن سورفاکتانت و پنومونی شیمیایی می‌گردد.
تظاهرات آسپیراسیون مکونیوم عبارتند از:
- تاکی پنه
- هیپوکسی
- هیپر کاپنی
- احتباس هوا، اتساع ریه و نشت هوا به خارج آلوئول‌ها به دلیل انسداد یک طرفه راه‌های هوایی کوچک
- آتلکتازی به دلیل انسداد کامل راه‌های هوایی کوچک
- پنومونی شیمیایی پس از ۲۴ تا ۴۸ ساعت
PPHN در بسیاری از نوزادان دچار آسپیراسیون مکونیوم روی می‌دهد و شنت راست به چپ به دلیل افزایش مقاومت عروقی شایع است.
در رادیوگرافی قفس سینه یافته‌های زیر مشاهده می‌شود:
- انفیلتراسیون‌های تکه‌ای Patchy infiltrates
- اتساع بیش‌ازحد overdistension
- مسطح شدن دیافراگم
- افزایش قطر قدامی خلفی
- پنومومدیاستن
- پنوموتوراکس
آسپیراسیون مکونیوم به کمک مراقبت‌های حمایتی عمومی و تهویه کمکی درمان می‌شود.
نوزادان دارای تظاهرات PPHN باید درمان PPHN را دریافت کنند.
جهت درمان هیپوکسی شدید اقدامات زیر توصیه می‌شود:
تهویه معمولی یا تهویه با فرکانس بالا
درمان با سورفاکتانت
درمان با اکسید نیتریک استنشاقی
اکسیژن‌رسانی غشایی خارج بدنی ECMO در موارد مقاوم به اقدامات درمانی بالا
مونیتورینگ جنین برای جلوگیری از آسفیکسی به پیشگیری از سندرم آسپیراسیون مکونیوم کمک می‌کند. اگر هنگام زایمان مایع آمنیوتیک آلوده به مکونیوم باشد، پس از خروج سر نوزاد و پیش از خروج سایر قسمت‌های بدن اوروفارنکس ساکشن می‌شود.
اگر نوزاد پس از تولد، بی‌حال و دارای تون عضلانی کم، تلاش تنفسی ناچیز و سیانوز است، اوروفارنکس دوباره ساکشن می‌شود، تارهای صوتی مشاهده می‌گردد و زیر تارهای صوتی ساکشن می‌شود تا مکونیوم داخل تراشه خارج گردد.
انفوزیون داخل رحمیسالین به داخل مایع آمنیوتیک saline intrauterine amnioinfusion در هنگام زایمان ممکن است میزان بروز آسپیراسیون و پنومونی را کاهش دهد.
