لوسمی لنفوسیتی حاد یا ALL چیست؟ چه علائمی دارد و شیوه تشخیص آن

لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) نوعی سرطان خون و مغز استخوان است – بافت اسفنجی داخل استخوان که سلولهای خونی در آن ساخته میشوند.
کلمه “حاد” در لوسمی لنفوسیتی حاد از این واقعیت ناشی میشود که این بیماری به سرعت پیشرفت میکند و سلولهای خونی نابالغ را ایجاد میکند، نه سلولهای بالغ. کلمه “لنفوسیتیک” در لوسمی لنفوسیتی حاد به گلبولهای سفید خون موسوم به لنفوسیتها اشاره دارد که ALL بر آن تأثیر میگذارد. لوسمی لنفوسیتی حاد به لوسمی لنفوبلاستیک حاد نیز معروف است.
لوسمی لنفوسیتی حاد شایعترین نوع سرطان در کودکان است و درمانها شانس خوبی برای درمان دارند. لوسمی لنفوسیتی حاد نیز میتواند در بزرگسالان رخ دهد، اگرچه شانس درمان بسیار کاهش مییابد.
علائم لوسمی لنفوسیتی حاد یا ALL
علائم و نشانههای لوسمی لنفوسیتی حاد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-------
علت و عوارض مشکل پزشکی از چیست؟
- خونریزی از لثه
- درد استخوان
- تب
- عفونتهای مکرر
- خونریزیهای مکرر یا شدید بینی
- تودههای ناشی از تورم غدد لنفاوی در داخل و اطراف گردن، زیر بغل، شکم یا کشاله ران
- پوست رنگپریده
- تنگی نفس
- ضعف، خستگی یا کاهش کلی انرژی
زمان مراجعه به پزشک در لوسمی لنفوسیتی حاد یا ALL
در صورت مشاهده علائم و نشانههای مداوم که به شما مربوط میشود، با پزشک یا پزشک فرزند خود قرار ملاقات بگذارید.
بسیاری از علائم و نشانههای لوسمی لنفوسیتی حاد از علائم آنفولانزا تقلید میکند. با این حال، علائم و نشانههای آنفولانزا در نهایت بهبود مییابد. اگر علائم و نشانهها مطابق انتظار بهبود نیافت، با پزشک خود وقت بگیرید.
علل لوسمی لنفوسیتی حاد یا ALL
لوسمی لنفوسیتی حاد زمانی رخ میدهد که یک سلول مغز استخوان دچار تغییر (جهش) در ماده ژنتیکی یا DNA آن میشود. DNA سلول حاوی دستورالعملهایی است که به سلول میگوید چه کاری انجام دهد. به طور معمول، DNA به سلول میگوید که با سرعت معینی رشد کرده و در یک زمان معین بمیرد. در لوسمی لنفوسیتی حاد، جهشها به سلولهای مغز استخوان میگویند که به رشد و تقسیم خود ادامه دهند.
هنگامی که این اتفاق میافتد، تولید سلولهای خونی از کنترل خارج میشود. مغز استخوان سلولهای نارس تولید میکند که به گلبولهای سفید خون لوسمیک موسوم به لنفوبلاست تبدیل میشود. این سلولهای غیر طبیعی قادر به عملکرد صحیح نیستند و میتوانند سلولهای سالم را ایجاد کرده و از بین ببرند.
هنوز مشخص نیست جهشهای DNA چه عواملی را میتواند منجر به لوسمی لنفوسیتی حاد شود.
عوامل خطر لوسمی لنفوسیتی حاد یا ALL
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد را افزایش دهند عبارتند از:
- درمان قبلی سرطان کودکان و بزرگسالانی که انواع خاصی از شیمی درمانی و پرتودرمانی را برای انواع دیگر سرطان انجام دادهاند، ممکن است خطر ابتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد را افزایش دهند.
- قرار گرفتن در معرض تابش. افرادی که در معرض سطوح بسیار بالای تشعشع قرار دارند، مانند بازماندگان حادثه راکتور هستهای، در معرض افزایش خطر ابتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد هستند.
- اختلالات ژنتیکی برخی از اختلالات ژنتیکی مانند سندرم داون با افزایش خطر ابتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد همراه است.
تشخیص لوسمی لنفوسیتی حاد یا ALL
آزمایش مغز استخوان کادر محاورهای بازشو را باز کنید
ضربه نخاعی (سوراخ کمری) کادر محاورهای بازشو را باز کنید
آزمایشات و روشهای مورد استفاده برای تشخیص لوسمی لنفوسیتی حاد عبارتند از:
- آزمایش خون. آزمایش خون ممکن است تعداد زیاد یا بسیار کم گلبولهای سفید خون، گلبولهای قرمز کافی و پلاکتهای کافی را نشان ندهد. آزمایش خون همچنین ممکن است وجود سلولهای بلاست را نشان دهد – سلولهای نارس که به طور معمول در مغز استخوان یافت میشوند.
- آزمایش مغز استخوان. در طول آسپیراسیون و بیوپسی مغز استخوان، از سوزن برای برداشتن نمونهای از مغز استخوان لگن یا سینه استفاده میشود. نمونه برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده میشود تا سلولهای لوسمی را جستجو کند.
پزشکان در آزمایشگاه سلولهای خونی را بر اساس اندازه، شکل و سایر ویژگیهای ژنتیکی یا مولکولی آنها به انواع خاصی طبقهبندی میکنند. آنها همچنین به دنبال تغییرات خاصی در سلولهای سرطانی هستند و تعیین میکنند که آیا سلولهای لوسمی از لنفوسیتهای B شروع شده یا لنفوسیتهای T. این اطلاعات به پزشک شما کمک میکند تا یک برنامه درمانی تهیه کند.
- آزمایشات تصویربرداری آزمایشهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس، اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) یا سونوگرافی ممکن است به تعیین اینکه آیا سرطان به مغز و نخاع یا سایر قسمتهای بدن گسترش یافته است کمک کند.
- آزمایش مایع نخاعی. آزمایش سوراخ کمری، که به آن ضربه نخاعی نیز گفته میشود، ممکن است برای جمعآوری نمونهای از مایع نخاعی – مایعی که مغز و نخاع را احاطه کرده است، استفاده شود. نمونه مورد آزمایش قرار میگیرد تا ببیند آیا سلولهای سرطانی به مایع نخاعی گسترش یافتهاند یا خیر.
تعیین پیش آگهی شما در لوسمی لنفوسیتی حاد یا ALL
پزشک از اطلاعات جمعآوری شده از این آزمایشها و روشها برای تعیین پیش آگهی شما و تصمیمگیری در مورد گزینههای درمانی شما استفاده میکند. انواع دیگر سرطان از مراحل عددی برای نشان دادن میزان گسترش سرطان استفاده میکنند، اما هیچ مرحلهای از لوسمی لنفوسیتی حاد وجود ندارد.
در عوض، جدی بودن وضعیت شما با موارد زیر تعیین میشود:
- نوع لنفوسیتهای درگیر – سلولهای B یا سلولهای T
- تغییرات ژنتیکی خاصی که در سلولهای لوسمی وجود دارد
- سن شما
- نتایج آزمایشات آزمایشگاهی، مانند تعداد گلبولهای سفید خون تشخیص داده شده در نمونه خون
درمان لوسمی لنفوسیتی حاد یا ALL
به طور کلی، درمان لوسمی لنفوسیتی حاد به مراحل جداگانه تقسیم میشود:
- درمان القایی. هدف از مرحله اول درمان، از بین بردن بیشتر سلولهای لوسمی در خون و مغز استخوان و بازگرداندن تولید طبیعی سلولهای خونی است.
- درمان تثبیت. این مرحله از درمان که پس از بهبودی نیز نامیده میشود، با هدف از بین بردن لوسمی باقی مانده در بدن انجام میشود.
- درمان نگهدارنده. مرحله سوم درمان از رشد مجدد سلولهای لوسمی جلوگیری میکند. درمانهای مورد استفاده در این مرحله معمولاً با دوزهای بسیار پایینتر در مدت زمان طولانی، اغلب سالها انجام میشود.
- درمان پیشگیرانه نخاع. در طول هر مرحله از درمان، افراد مبتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد ممکن است درمان اضافی برای از بین بردن سلولهای لوسمی واقع در سیستم عصبی مرکزی دریافت کنند. در این نوع درمان، داروهای شیمی درمانی اغلب مستقیماً به مایع پوشاننده نخاع تزریق میشود.
بسته به وضعیت شما، مراحل درمان سرطان خون حاد لنفوسیتی میتواند دو تا سه سال طول بکشد.
درمانها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- شیمی درمانی شیمی درمانی، که از داروها برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند، معمولاً به عنوان یک درمان القایی برای کودکان و بزرگسالان مبتلا به لوسمی لنفوسیتی حاد استفاده میشود. از داروهای شیمی درمانی نیز میتوان در مراحل تثبیت و نگهداری استفاده کرد.
- درمان هدفمند. درمانهای دارویی هدفمند بر ناهنجاریهای خاص موجود در سلولهای سرطانی تمرکز میکنند. با جلوگیری از این ناهنجاریها، درمان دارویی هدفمند میتواند باعث مرگ سلولهای سرطانی شود. سلولهای لوسمی شما آزمایش میشوند تا ببینند آیا درمان هدفمند میتواند برای شما مفید باشد یا خیر. درمان هدفمند میتواند به تنهایی یا همراه با شیمی درمانی برای درمان القایی، تثبیت درمان یا درمان نگهدارنده استفاده شود.
- پرتو درمانی. پرتودرمانی از پرتوهای پرقدرت مانند اشعه ایکس یا پروتون برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. اگر سلولهای سرطانی به سیستم عصبی مرکزی گسترش یافته باشند، پزشک ممکن است پرتودرمانی را توصیه کند.
- پیوند مغز استخوان. پیوند مغز استخوان، که به عنوان پیوند سلولهای بنیادی نیز شناخته میشود، ممکن است به عنوان درمان تثبیت یا درمان عود در صورت وقوع مورد استفاده قرار گیرد. این روش به فرد مبتلا به سرطان خون اجازه میدهد تا مغز استخوان سالم را با جایگزینی مغز استخوان لوسمیک با مغز بدون لوسمی از یک فرد سالم بازسازی کند.
پیوند مغز استخوان با دوزهای زیاد شیمی درمانی یا پرتودرمانی آغاز میشود تا مغز استخوان تولیدکننده سرطان خون را از بین ببرد. سپس مغز استخوان از یک اهداکننده سازگار (پیوند آلوژنیک) جایگزین میشود.
- مهندسی سلولهای ایمنی برای مبارزه با سرطان خون. درمان تخصصی موسوم به گیرنده آنتی ژن کایمریک (CAR)-سلول درمانی T سلولهای T مبارزهکننده با میکروب بدن شما را میگیرد، آنها را برای مبارزه با سرطان مهندسی میکند و دوباره به بدن شما تزریق میکند.
سلول درمانی CAR -T ممکن است برای کودکان و بزرگسالان یک گزینه باشد. ممکن است برای تثبیت درمان یا درمان عود استفاده شود.
- آزمایشات بالینی. آزمایشات بالینی آزمایشهایی برای آزمایش درمانهای جدید سرطان و روشهای جدید استفاده از درمانهای موجود است. در حالی که آزمایشات بالینی به شما یا فرزند شما فرصتی میدهد تا جدیدترین درمان سرطان را امتحان کنید، مزایا و خطرات درمان ممکن است نامشخص باشد. مزایا و خطرات آزمایشات بالینی را با پزشک خود در میان بگذارید.
درمان برای افراد مسن
افراد مسن، مانند افراد بالای 65 سال، عوارض بیشتری از درمان را تجربه میکنند. و افراد مسن به طور کلی پیش آگهی بدتری نسبت به کودکانی دارند که تحت درمان لوسمی لنفوسیتی حاد قرار میگیرند.
گزینههای خود را با پزشک خود در میان بگذارید. با توجه به سلامت کلی و اهداف و ترجیحات خود، ممکن است تصمیم بگیرید تحت درمان سرطان خون قرار بگیرید.
برخی از افراد ممکن است تصمیم بگیرند که درمان سرطان را کنار بگذارند، در عوض بر درمانهایی تمرکز میکنند که علائم آنها را بهبود میبخشد و به آنها کمک میکند از بیشترین زمان باقی مانده بیشترین استفاده را ببرند.
پزشکی جایگزین در لوسمی لنفوسیتی حاد یا ALL
هیچ درمان جایگزینی برای درمان لوسمی لنفوسیتی حاد ثابت نشده است. اما برخی از درمانهای جایگزین ممکن است به کاهش عوارض جانبی درمان سرطان کمک کند و شما یا فرزندتان را راحتتر کند. گزینههای خود را با پزشک خود در میان بگذارید، زیرا برخی از درمانهای جایگزین میتواند در درمان سرطان مانند شیمی درمانی اختلال ایجاد کند.
درمانهای جایگزین که ممکن است علائم را کاهش دهد عبارتند از:
- طب سوزنی
- ورزش
- ماساژ دادن
- مراقبه
- فعالیتهای آرامش بخش، از جمله یوگا و تای چی
مقابله و پشتیبانی در لوسمی لنفوسیتی حاد یا ALL
درمان لوسمی لنفوسیتی حاد میتواند راه طولانی باشد. درمان اغلب دو تا سه سال طول میکشد، اگرچه ماههای اول شدیدترین آنها هستند.
در طول مراحل نگهداری، کودکان معمولاً میتوانند زندگی نسبتاً عادی داشته باشند و به مدرسه بازگردند. و بزرگسالان ممکن است بتوانند به کار خود ادامه دهند. برای کمک به مقابله، سعی کنید:
- در مورد سرطان خون به اندازه کافی اطلاعات کسب کنید تا در تصمیمگیری در مورد درمان احساس راحتی کنید. از پزشک خود بخواهید تا آنجا که ممکن است اطلاعات بیشتری در مورد بیماری خاص شما بنویسد. سپس بر این اساس جستجوی اطلاعات خود را محدود کنید.
سوالاتی را که میخواهید قبل از هر ملاقات از پزشک بپرسید بنویسید و در کتابخانه محلی خود و در اینترنت به دنبال اطلاعات باشید. منابع خوب شامل موسسه ملی سرطان، انجمن سرطان آمریکا و انجمن لوسمی و لنفوم است.
- به کل تیم مراقبتهای بهداشتی خود تکیه کنید. در مراکز مهم پزشکی و مراکز سرطان کودکان، تیم مراقبتهای بهداشتی شما ممکن است شامل روانشناسان، روانپزشکان، درمانگران تفریحی، کارگران زندگی کودکان، معلمان، متخصصان رژیم، روحانیون و مددکاران اجتماعی باشد. این متخصصان میتوانند در مورد بسیاری از مسائل، از جمله توضیح روشها برای کودکان، یافتن کمکهای مالی و ترتیب مسکن در طول درمان، کمک کنند. در تکیه بر تخصص آنها دریغ نکنید.
- برنامههایی را برای کودکان مبتلا به سرطان کشف کنید. مراکز مهم پزشکی و گروههای غیر انتفاعی فعالیتها و خدمات متعددی را به طور خاص برای کودکان مبتلا به سرطان و خانوادههای آنها ارائه میدهند. به عنوان مثال میتوان به اردوهای تابستانی، گروههای حمایتی برای خواهر و برادرها و برنامههای برآورده کردن آرزوها اشاره کرد. از تیم مراقبتهای بهداشتی خود در مورد برنامههای منطقه خود سوال کنید.
- به خانواده و دوستان خود کمک کنید تا وضعیت شما را درک کنند. در وب سایت غیرانتفاعی CaringBridge یک صفحه وب رایگان و شخصیسازی کنید. این به شما این امکان را میدهد که به خانواده بگویید در مورد قرارها، درمانها، شکستها و دلایل جشن – بدون استرس تماس با همه افراد در هر زمان برای گزارش جدید.
آماده شدن برای ویزیت پزشکی در لوسمی لنفوسیتی حاد یا ALL
اگر شما یا فرزندتان علائم و نشانههایی دارید که شما را نگران میکند، با پزشک خانواده خود قرار ملاقات بگذارید. اگر پزشک شما به سرطان خون حاد لنفوسیتی مشکوک باشد، به احتمال زیاد به پزشک متخصص در درمان بیماریها و شرایط خون و مغز استخوان (هماتولوژیست) ارجاع داده میشوید.
از آنجا که قرار ملاقاتها میتواند مختصر باشد، و از آنجا که اغلب اطلاعات زیادی برای بحث وجود دارد، ایده خوبی است که آماده باشید. در اینجا اطلاعاتی وجود دارد که به شما کمک میکند تا آماده شوید و از پزشک چه انتظاری دارید.
آنچه شما میتوانید انجام دهید
- از هرگونه محدودیت قبل از قرار اطلاع داشته باشید. در زمان قرار ملاقات، حتماً از خود بپرسید که آیا لازم است کاری را از قبل انجام دهید، مانند محدود کردن رژیم غذایی خود.
- هرگونه علائمی را که تجربه میکنید بنویسید، از جمله علائمی که ممکن است به دلایلی که قرار ملاقات را تعیین کردهاید بیربط به نظر برسد.
- اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله هرگونه استرس عمده یا تغییرات اخیر زندگی را بنویسید.
- لیستی از تمام داروها، ویتامینها یا مکملهایی که مصرف میکنید تهیه کنید.
- همراه خانواده یا دوست خود باشید. گاهی اوقات به خاطر سپردن تمام اطلاعات ارائه شده در طول قرار ملاقات دشوار است. کسی که شما را همراهی میکند ممکن است چیزی را که فراموش کردهاید یا فراموش کردهاید به خاطر بیاورد.
- سوالاتی را که میخواهید از پزشک خود بپرسید بنویسید.
زمان شما با پزشک شما محدود است، بنابراین تهیه لیستی از سوالات میتواند به شما کمک کند از وقت خود بیشتر استفاده کنید. در صورت اتمام زمان سوالات خود را از مهمترین تا کم اهمیتتر ذکر کنید. در مورد لوسمی لنفوسیتی حاد، برخی از سوالات اساسی که باید از پزشک بپرسید عبارتند از:
- چه چیزی به احتمال زیاد باعث ایجاد این علائم میشود؟
- علل احتمالی دیگر این علائم چیست؟
- چه نوع آزمایشاتی لازم است؟
- آیا این حالت احتمالاً موقتی است یا مزمن؟
- بهترین روش عمل چیست؟
- جایگزین روش اولیهای که پیشنهاد میکنید چیست؟
- چگونه میتوان سایر شرایط بهداشتی موجود را با ALL به بهترین نحو مدیریت کرد؟
- آیا محدودیتهایی وجود دارد که باید رعایت شود؟
- آیا مراجعه به متخصص ضروری است؟ هزینه آن چقدر است و آیا بیمه من آن را پوشش میدهد؟
- آیا جایگزینی کلی برای دارویی که برای من تجویز میکنید وجود دارد؟
- آیا بروشور یا سایر مواد چاپی وجود دارد که بتوانم با خود ببرم؟ چه وب سایتهایی را توصیه میکنید؟
- چه چیزی تعیین میکند که آیا باید برای ملاقات بعدی برنامهریزی کنم؟
علاوه بر سوالاتی که آماده کردهاید تا از پزشک خود بپرسید، از پرسیدن سوالات دیگر دریغ نکنید.
چه انتظاری از پزشک داشته باشیم
به احتمال زیاد پزشک تعدادی سوال از شما میپرسد. آمادگی برای پاسخگویی به آنها ممکن است به شما اجازه دهد تا سایر نکاتی را که میخواهید به آنها بپردازید، پوشش دهید. ممکن است پزشک شما بپرسد:
- علائم از چه زمانی شروع شد؟
- آیا این علائم مداوم بوده یا گاه به گاه؟
- شدت این علائم چقدر است؟
- به نظر میرسد چه چیزی باعث بهبود این علائم میشود؟
- به نظر میرسد چه چیزی باعث بدتر شدن این علائم میشود؟
آنچه میتوانید در این بین انجام دهید
از فعالیتهایی که به نظر میرسد علائم و نشانهها را بدتر میکند خودداری کنید. به عنوان مثال، اگر شما یا فرزندتان احساس خستگی میکنید، به استراحت بیشتری بپردازید. تعیین کنید که کدام یک از فعالیتهای روز از اهمیت بیشتری برخوردار است و بر انجام آن وظایف تمرکز کنید.