آدنومیوز چیست و چه علائمی دارد؟ شیوه تشخیص و درمان آن
آدنومیوز Adenomyosis زمانی اتفاق می‌افتد که بافتی پوششی داخل رحم (بافت آندومتر) به سمت دیواره عضلانی رحم رشد می‌کند. بافت جابجا شده به طور معمول – ضخیم شده و زیرش و خونریزی آن – در طول هر چرخه قاعدگی ادامه می‌دهد. این مسئله به بزرگ شدن رحم و پریود‌های دردناک و سنگین می‌تواند منجر شود.
پزشکان مطمئن نیستند که علت آدنومیوز چیست، اما این بیماری معمولاً پس از یائسگی برطرف می‌شود. برای زنانی که از آدنومیوز ناراحتی شدید دارند، درمان هورمونی می‌تواند کمک‌کننده باشد. برداشتن رحم (هیسترکتومی) آدنومیوز را درمان می‌کند
علائم
گاهی اوقات، آدنومیوز هیچ علامت یا نشانه‌ای ایجاد نمی‌کند یا فقط ناراحتی خفیف ایجاد می‌کند. با این حال، آدنومیوز می‌تواند باعث موارد زیر شود:
- خونریزی شدید یا طولانی مدت قاعدگی
- گرفتگی شدید یا درد شدید لگن در دوران قاعدگی (دیسمنوره)
- درد مزمن لگن
- مقاربت دردناک (دیسپارونیا)
رحم شما ممکن است بزرگتر شود اگرچه ممکن است ندانید رحم شما بزرگتر است، اما ممکن است متوجه حساسیت یا فشار در قسمت تحتانی شکم خود شوید.
زمان مراجعه به پزشک
اگر در طول قاعدگی دچار خونریزی طولانی مدت، گرفتگی شدید یا گرفتگی شدید شده‌اید که فعالیت‌های معمول شما را مختل می‌کند، برای ملاقات با پزشک خود وقت بگیرید.
علل
علت آدنومیوز مشخص نیست. نظریه‌های زیادی ارائه شده است، از جمله:
- رشد بافت تهاجمی. برخی از متخصصان معتقدند که سلول‌های آندومتر از پوشش داخلی رحم به ماهیچه‌ای که دیواره‌های رحم را تشکیل می‌دهد، حمله می‌کنند. برش‌های رحمی که در حین عمل مانند سزارین (سزارین) ایجاد می‌شوند ممکن است باعث تهاجم مستقیم سلول‌های آندومتر به دیواره رحم شوند.
- ریشه‌های توسعه‌ای متخصصان دیگر گمان می‌کنند که بافت آندومتر در ماهیچه رحم در هنگام تشکیل رحم در جنین رسوب می‌کند.
- التهاب رحم مربوط به زایمان. نظریه دیگری ارتباط بین آدنومیوز و زایمان را نشان می‌دهد. التهاب مخاط رحم در دوران پس از زایمان ممکن است باعث شکسته شدن مرز طبیعی سلول‌های پوشاننده رحم شود.
- منشاء سلول‌های بنیادی یک نظریه اخیر پیشنهاد می‌کند که سلول‌های بنیادی مغز استخوان ممکن است به عضله رحم حمله کرده و باعث ایجاد آدنومیوز شوند.
صرف نظر از چگونگی پیشرفت آدنومیوز، رشد آن بستگی به استروژن در گردش بدن دارد.
عوامل خطر
عوامل خطر آدنومیوز عبارتند از:
- جراحی قبل از رحم، مانند سزارین، برداشتن فیبروم یا اتساع و کورتاژ (D&C)
- زایمان
- میانسالگی
بیشتر موارد آدنومیوز – که به استروژن بستگی دارد – در زنان 40 تا 50 ساله مشاهده می‌شود. آدنومیوز در این زنان می‌تواند در مقایسه با زنان جوانتر در معرض استروژن طولانی مدت قرار گیرد. با این حال، تحقیقات فعلی نشان می‌دهد که این بیماری ممکن است در زنان جوان نیز رایج باشد.
عوارض
اگر خونریزی‌های طولانی مدت و شدید در طول قاعدگی دارید، ممکن است دچار کم خونی مزمن شوید که باعث خستگی و سایر مشکلات سلامتی می‌شود.
اگرچه مضر نیست، درد و خونریزی بیش از حد مرتبط با آدنومیوز می‌تواند شیوه زندگی شما را مختل کند. شما ممکن است از فعالیت‌هایی که در گذشته از آنها لذت برده‌اید به دلیل درد، اجتناب کنید یا نگران باشید که ممکن است خونریزی خود را شروع کنید.
تشخیص
برخی دیگر از بیماری‌های رحمی می‌توانند علائم و نشانه‌هایی مشابه علائم آدنومیوز ایجاد کنند و تشخیص آدنومیوز را دشوار می‌کند. این شرایط شامل تومور‌های فیبروئید (لیومیوم)، سلول‌های رحم در خارج از رحم (اندومتریوز) و رشد در پوشش رحم (پولیپ‌های آندومتر) است.
پزشک شما ممکن است به این نتیجه برسد که شما فقط پس از رد سایر علل احتمالی علائم و نشانه‌های خود به آدنومیوز مبتلا شده‌اید.
پزشک ممکن است بر اساس موارد زیر به آدنومیوز مشکوک شود:
- علائم و نشانه‌ها
- معاینه لگنی که بزرگ شدن رحم را نشان می‌دهد
- تصویربرداری سونوگرافی از رحم
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) رحم
در برخی موارد، پزشک ممکن است نمونه‌ای از بافت رحم را برای آزمایش (بیوپسی آندومتر) جمع‌آوری کند تا مطمئن شود بیماری جدی‌تری ندارید. اما بیوپسی آندومتر به پزشک شما در تایید تشخیص آدنومیوز کمک نمی‌کند.
تصویربرداری لگن مانند سونوگرافی و MRI می‌تواند علائم آدنومیوز را تشخیص دهد، اما تنها راه تأیید آن بررسی رحم پس از هیسترکتومی است.
درمان
آدنومیوز اغلب پس از یائسگی از بین می‌رود، بنابراین درمان ممکن است بستگی به میزان نزدیکی شما به آن مرحله از زندگی داشته باشد.
گزینه‌های درمانی آدنومیوز عبارتند از:
- دارو‌های ضد التهابی. پزشک شما ممکن است دارو‌های ضد التهابی مانند ایبوپروفن را برای کنترل درد توصیه کند. با شروع یک داروی ضد التهابی یک تا دو روز قبل از شروع قاعدگی و مصرف آن در دوران قاعدگی، می‌توانید جریان خون قاعدگی را کاهش داده و به تسکین درد کمک کنید.
- دارو‌های هورمونی. قرص‌های ضد بارداری ترکیبی استروژن-پروژستین یا تکه‌های حاوی هورمون یا حلقه‌های واژن ممکن است خونریزی شدید و درد ناشی از آدنومیوز را کاهش دهد. پیشگیری از بارداری فقط با پروژستین، مانند دستگاه داخل رحمی، یا قرص‌های ضد بارداری با استفاده مداوم اغلب باعث آمنوره-عدم وجود دوره‌های قاعدگی-می‌شود که ممکن است تا حدی تسکین دهنده باشد.
- هیسترکتومی اگر درد شما شدید است و هیچ درمان دیگری م workedثر واقع نشده است، پزشک ممکن است جراحی را برای برداشتن رحم شما پیشنهاد کند. برداشتن تخمدان‌ها برای کنترل آدنومیوز ضروری نیست.
شیوه زندگی و دارو‌های خانگی
برای تسکین درد لگن و گرفتگی ناشی از آدنومیوز، این نکات را امتحان کنید:
- در حمام گرم خیس کنید.
- از یک پد گرمکن روی شکم خود استفاده کنید.
- از دارو‌های ضد التهابی بدون نسخه مانند ایبوپروفن استفاده کنید.
آماده شدن برای ویزیت پزشکی
اولین ملاقات شما با ارائه دهنده مراقبت‌های اولیه یا متخصص زنان شما خواهد بود.
آنچه شما می‌توانید انجام دهید
لیستی از موارد زیر تهیه کنید:
- علائم و نشانه‌های شما و زمان شروع آنها
- تمام دارو‌ها، ویتامین‌ها و سایر مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، از جمله دوز‌های مصرفی
- اطلاعات پزشکی، از جمله سابقه قاعدگی و زایمان
- سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید
در مورد آدنومیوز، سوالاتی اساسی که باید از پزشک بپرسید عبارتند از:
- آیا دارو‌هایی وجود دارد که بتوانم برای بهبود علائمم مصرف کنم؟
- تحت چه شرایطی جراحی را توصیه می‌کنید؟
- آیا وضعیت من می‌تواند بر توانایی من برای باردار شدن تأثیر بگذارد؟
چه انتظاری از پزشک خود داشته باشید
ممکن است پزشک از شما بپرسد:
- علائم معمولاً چه زمانی ظاهر می‌شوند؟
- علائم شما چقدر شدید است؟
- آخرین قاعدگی شما کی بود؟
- ممکنه باردار باشی؟
- آیا از روش پیشگیری از بارداری استفاده می‌کنید؟ اگر چنین است، کدام یک؟
- آیا به نظر می‌رسد علائم شما مربوط به چرخه قاعدگی شما باشد؟
- آیا به نظر می‌رسد چیزی علائم شما را بهبود می‌بخشد؟
- آیا چیزی علائم شما را بدتر می‌کند
