فیلم نجات سرباز رایان – خلاصه داستان، نقد و بررسی – Saving Private Ryan (1998)
سال تولید : ۱۹۹۸
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : گاری لوینسون، مارک گوردون، ایان برایس و استیون اسپیلبرگ
کارگردان : اسپیلبرگ
فیلمنامه‌نویس : رابرت رودات
فیلمبردار : یانوش کامینسکی
آهنگساز(موسیقی متن) : جان ویلیامز
هنرپیشگان : تام هنکس، ادوارد برنز، تام سایزمور، جرمی دیویس، وین دیزل، آدام گلدبرگ، باری پیر، جووانی ریبیزی، مت دیمن و هاروه پرسنل.
نوع فیلم : رنگی، ۱۷۰ دقیقه.
ششم ژوئن ۱۹۴۴. نیروهای آمریکائی در زیر آتش سنگین دشمن، وارد ساحل نورماندی شده و متحمل تلفات سنگینی می‌شوند. وقتی به فرماندهٔ ارتش زمینی، ̎ژنرال جرج مارشال̎ (پرسنل) اطلاع می‌دهند که از خانوادهٔ ̎رایان̎ طی فقط یک هفته، سه برادر سرباز کشته شده‌اند، دستور می‌دهد برادر باقی مانده، ̎سرباز جیمز رایان̎ (دیمن) را پیدا و از خدمت در جنگ مرخص و به آمریکا باز گردانده شود.
̎سروان میلر̎ (هنکس) مأمور پیدا کردن ̎سرباز رایان̎ می‌شود و در این مأموریت یک مترجم، ̎گروهبان یوفام̎ (دیویس) که کارشناس زبان است اما در جنگیدن مهارتی ندارد، ̎گروهبان هوارت̎ (سایزمور) و ̎سرباز ملیش̎ (گلدبرگ) و ̎سرباز مدیک وید̎ (ریبیزی)، و سرباز غرغروئی به‌نام ̎رای‌بن̎ (برنز) از بروکلین، سربازی ایتالیائی ـ آمریکائی به‌نام ̎کاپاراتسو̎ (دیزل) و بالاخره سربازی مذهبی اهل جنوب به‌نام ̎جکسن̎ (پپر) که تجربهٔ نبرد در ایتالیا و شمال آفریقا را دارند از مناطقی عبور می‌کنند که مملو از سربازان آلمانی است. پس از آن‌که یکی از آنان طی یک درگیری در یک دهکده بمباران شده، کشته می‌شود، بقیه از خود می‌پرسند آیا این منطقی است که برای نجات یک سرباز، سربازهای دیگری هم کشته شوند؟…
اسپیلبرگ، اوج مهارت فنی فیلم‌سازی‌اش را این‌بار در خدمت یک موضوع تاریخی و جنگی قرار می‌دهد. سبک شبه مستند فیلم، به‌خصوص در سکانس حملهٔ متفقین به نورماندی که عمیقاً تحت تأثیر عکس‌های رابرت کاپا است، حاصل هم‌فکری خلاقهٔ کارگردن ـ فیلمبردار است. بازیگران فیلم برای تناسب با فضای مستندگونهٔ فیلم، از هفته‌ها پیش از شروع فیلم‌برداری در یک اردوگاه نظامی، مشابه شرایط سربازان جنگ جهانی دوم زیسته بودند.
به همین دلیل چهره‌های تکیده و زجرکشیده‌شان، پیش از آن‌که حاصل طراحی گریم باشد، زیر بار فشار آموزش نظامی به این روز افتاده است! با این حال لحن میهن‌پرستانهٔ فیمل که گاه به مرز ساده‌لوحی نیز نزدیک می‌شود، آب یخی می‌ریزد روی تصویر آتشین مخوف و معذبی که اسپیلبرگ در صحنه‌های جنگی فیلم، از مصائب تحمل‌ناپذیر جنگ ارائه می‌دهد. موفقیت تجاری ـ انتقادی فیلم باعث شد ژانر جنگی پس از نزدیک به یک و نیم دهه، بار دیگر احیا شود.
