پلی هیدرآمنیوس هیست و چه عوارضی دارد و چطور درمان میشود؟

پلی هیدرآمنیوس Polyhydramnios تجمع بیش از حد مایع آمنیوتیک است – مایعی که در دوران بارداری کودک را در رحم احاطه کرده است. پلی هیدرآمنیوس در حدود 1 تا 2 درصد از بارداریها رخ میدهد.
بیشتر موارد پلی هیدرآمنیوس خفیف است و ناشی از تجمع تدریجی مایع آمنیوتیک در نیمه دوم بارداری است. پلی هیدرآمنیوس شدید ممکن است باعث تنگی نفس، زایمان زودرس یا سایر علائم و نشانهها شود.
اگر پلی هیدرآمنیوس در شما تشخیص داده شود، ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی شما به دقت بارداری شما را کنترل میکند تا از عوارض جلوگیری کند. درمان بستگی به شدت بیماری دارد. پلی هیدرآمنیوس خفیف ممکن است خود به خود از بین برود. پلی هیدرآمنیوس شدید ممکن است نیاز به نظارت دقیقتری داشته باشد.
علائم پلی هیدرآمنیوس
علائم پلی هیدرآمنیوس ناشی از فشاری است که در داخل رحم و اندامهای مجاور وارد میشود.
پلی هیدرآمنیوس خفیف ممکن است علائم یا نشانههای کمی – در صورت وجود – ایجاد کند. پلی هیدرآمنیوس شدید ممکن است باعث موارد زیر شود:
- تنگی نفس یا ناتوانی در تنفس
- تورم در اندام تحتانی و دیواره شکم
- ناراحتی یا انقباضات رحمی
- وضعیت نامناسب جنین، مانند ظاهر بریچ
اگر رحم شما بیش از حد بزرگ شده باشد و او در احساس نوزاد مشکل داشته باشد، ممکن است پزشک شما به پلی هیدرآمنیوس مشکوک شود.
علل پلی هیدرآمنیوس
برخی از علل شناخته شده پلی هیدرآمنیوس عبارتند از:
- یک نقص مادرزادی که بر دستگاه گوارش یا سیستم عصبی مرکزی کودک تأثیر میگذارد
- دیابت مادر
- انتقال خون دوقلو – یک عارضه احتمالی بارداری دوقلوهای همسان که در آن یکی از دوقلوها خون زیادی و دیگری بسیار کم دریافت میکند.
- کمبود گلبولهای قرمز در نوزاد (کم خونی جنینی)
- ناسازگاری خون مادر و نوزاد
- عفونت در دوران بارداری
با این حال، اغلب علت پلی هیدرآمنیوس مشخص نیست.
عوارض پلی هیدرآمنیوس
پلی هیدرآمنیوس با موارد زیر مرتبط است:
- تولد زودرس
- پارگی زودرس غشاها – زمانی که آب شما زود میشکند
- جدا شدن جفت – زمانی که جفت قبل از زایمان از دیواره داخلی رحم جدا میشود.
- افتادگیبند ناف – زمانی کهبند ناف قبل از نوزاد به داخل واژن میافتد
- زایمان سزارین
- مرده زایی
- خونریزی شدید به دلیل فقدان تون عضلات رحم پس از زایمان
هرچه پلی هیدرآمنیوس در بارداری زودتر اتفاق بیفتد و مقدار مایع آمنیوتیک اضافی بیشتر باشد، خطر عوارض بیشتر میشود.
تشخیص پلی هیدرآمنیوس
اگر پزشک شما به پلی هیدرآمنیوس مشکوک باشد، سونوگرافی جنین انجام میدهد. این تست از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تولید تصاویری از کودک شما بر روی مانیتور استفاده میکند.
اگر سونوگرافی اولیه شواهدی از پلی هیدرآمنیوس را نشان دهد، ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی شما ممکن است سونوگرافی دقیقتری انجام دهد. او حجم مایع آمنیوتیک (AFV) را با اندازهگیری بزرگترین و عمیقترین محفظه مایع اطراف کودک شما تخمین میزند. مقدار AFV 8 سانتی متر یا بیشتر نشان دهنده پلی هیدرآمنیوس است.
یک راه جایگزین برای اندازهگیری مایع آمنیوتیک، اندازهگیری بزرگترین پاکت در چهار قسمت خاص رحم است. مجموع این اندازهگیریها شاخص مایع آمنیوتیک (AFI) است. AFI 25 سانتی متر یا بیشتر نشان دهنده پلی هیدرآمنیوس است. ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی شما همچنین از یک سونوگرافی دقیق برای تشخیص یا رد نقایص مادرزادی و سایر عوارض استفاده میکند.
اگر تشخیص پلی هیدرآمنیوس دارید، ممکن است ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی شما آزمایشات بیشتری را ارائه دهد. آزمایش بر اساس عوامل خطر، قرار گرفتن در معرض عفونتها و ارزیابیهای قبلی کودک شما انجام میشود. آزمایشات اضافی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایشات خون ممکن است آزمایش خون برای بیماریهای عفونی مرتبط با پلی هیدرآمنیوس ارائه شود.
- آمنیوسنتز آمنیوسنتز روشی است که در آن نمونهای از مایع آمنیوتیک – که حاوی سلولهای جنینی و مواد شیمیایی مختلف تولید شده توسط نوزاد است – برای آزمایش از رحم خارج میشود. آزمایش ممکن است شامل تجزیه و تحلیل کاریوتایپ باشد که برای غربالگری کروموزومهای نوزاد از نظر ناهنجاری استفاده میشود.
اگر پلی هیدرآمنیوس در شما تشخیص داده شود، ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی شما به دقت بارداری شما را زیر نظر خواهد گرفت. نظارت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تست بدون استرس این آزمایش نحوه واکنش ضربان قلب کودک را در هنگام حرکت بررسی میکند. در طول آزمایش، دستگاه مخصوصی را روی شکم خود میگذارید تا ضربان قلب نوزاد را اندازهگیری کنید. ممکن است از شما خواسته شود چیزی بخورید یا بنوشید تا کودک فعال شود. همچنین ممکن است برای بیدار کردن نوزاد و تشویق به حرکت از یک دستگاه زنگ مانند استفاده شود.
- مشخصات بیوفیزیکی این آزمایش از سونوگرافی برای ارائه اطلاعات بیشتر در مورد تنفس، لحن و حرکت کودک و همچنین حجم مایع آمنیوتیک در رحم شما استفاده میکند. ممکن است با یک تست بدون استرس ترکیب شود.
درمان پلی هیدرآمنیوس
موارد خفیف پلی هیدرآمنیوس به ندرت نیاز به درمان دارند و ممکن است خود به خود از بین بروند. حتی مواردی که باعث ناراحتی میشوند معمولاً بدون مداخله قابل مدیریت هستند.
در موارد دیگر، درمان یک بیماری زمینهای – مانند دیابت – ممکن است به رفع پلی هیدرآمنیوس کمک کند.
اگر زایمان زودرس، تنگی نفس یا درد شکم را تجربه کردید، ممکن است به درمان نیاز داشته باشید – احتمالاً در بیمارستان. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تخلیه مایع آمنیوتیک اضافی. ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی شما ممکن است از آمنیوسنتز برای تخلیه مایع آمنیوتیک اضافی از رحم شما استفاده کند. این روش با خطر کمی از عوارض، از جمله زایمان زودرس، جدا شدن جفت و پارگی زودرس غشاها همراه است.
- دارو. ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی شما ممکن است داروی خوراکی ایندومتاسین (ایندوسین) را برای کمک به کاهش تولید ادرار جنین و حجم مایع آمنیوتیک تجویز کند. ایندومتاسین بیش از هفته 31 بارداری توصیه نمیشود. به دلیل خطر ابتلا به مشکلات قلبی جنین، ممکن است لازم باشد قلب جنین با اکوکاردیوگرام جنین و سونوگرافی داپلر کنترل شود. سایر عوارض جانبی ممکن است شامل تهوع، استفراغ، رفلاکس اسید و التهاب پوشش داخلی معده (گاستریت) باشد.
پس از درمان، پزشک همچنان میخواهد سطح مایع آمنیوتیک شما را تقریباً هر یک تا سه هفته یکبار کنترل کند.
اگر پلی هیدرآمنیوس خفیف تا متوسط دارید، احتمالاً میتوانید نوزاد خود را تا پایان ترم حمل کنید و در هفته 39 یا 40 زایمان کنید. اگر پلی هیدرآمنیوس شدید دارید، ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی شما در مورد زمان مناسب زایمان صحبت میکند تا از عوارضی برای شما و کودکتان جلوگیری کند.
پلی هیدرآمنیوس میتواند یک یافته نگرانکننده در دوران بارداری باشد. با ارائه دهنده مراقبتهای بارداری خود کار کنید تا مطمئن شوید که شما و نوزادتان بهترین مراقبت ممکن را دریافت میکنید.
آماده شدن برای ویزیت
شما احتمالاً با صحبت با ارائه دهنده مراقبتهای بارداری خود شروع کنید. در اینجا اطلاعاتی وجود دارد که به شما کمک میکند تا برای قرار ملاقات خود آماده شوید و چه انتظاراتی از پزشک خود دارید.
آنچه شما میتوانید انجام دهید
قبل از قرار ملاقات شما:
- علائمی را که تجربه میکنید، از جمله زمانی که برای اولین بار شروع شدهاند و اینکه چگونه در طول زمان تغییر کردهاند، یادداشت کنید.
- اطلاعات شخصی کلیدی را یادداشت کنید، از جمله سایر شرایط پزشکی که تحت درمان هستید.
- فهرستی از تمام داروها، ویتامینها یا مکملهایی که مصرف میکنید تهیه کنید.
- از یکی از دوستان یا اعضای خانواده بخواهید که در صورت امکان، شما را در قرار ملاقاتتان همراهی کنند. داشتن شخص دیگری در آنجا ممکن است به شما کمک کند چیزی را که فراموش کردهاید یا از دست دادهاید به خاطر بسپارید.
- سوالاتی را بنویسید تا از پزشک خود بپرسید.
تهیه لیستی از سوالات به شما کمک میکند تا از زمان خود با پزشک خود نهایت استفاده را ببرید. برای پلی هیدرآمنیوس، برخی از سوالات اساسی که باید بپرسید عبارتند از:
- چه نوع آزمایشاتی نیاز دارم؟ چقدر زود باید آزمایش بدهم؟
- چه روش درمانی را توصیه میکنید؟
- آیا باید از محدودیتهای فعالیت پیروی کنم؟
- چه علائم و نشانههای اورژانسی را باید در خانه رعایت کنم؟
- این وضعیت چگونه میتواند بر کودک من تأثیر بگذارد؟
- اگر دوباره باردار شوم این اتفاق دوباره میافتد؟
- آیا اطلاعات چاپی دارید که بتوانم با خودم ببرم؟ برای اطلاعات بیشتر چه وب سایتهایی را پیشنهاد میکنید؟
از پزشک خود چه انتظاری دارید
پزشک شما احتمالاً یک معاینه فیزیکی انجام میدهد و آزمایشهایی از جمله معاینه اولتراسوند را انجام میدهد. او همچنین ممکن است تعدادی سوال از شما بپرسد، مانند:
- اولین بار چه زمانی علائم را تجربه کردید؟
- آیا علائم شما مداوم بوده است یا گاه به گاه؟
- تنگی نفس داری؟
- آیا احساس سبکی سر یا سرگیجه دارید؟
- آیا متوجه افزایش تورم شدهاید؟ آیا به نظر میرسد بیشتر از حد معمول مایعات را در خود نگه میدارید؟
- به نظر میرسد چه چیزی علائم شما را بهتر میکند؟
- به نظر میرسد چه چیزی علائم شما را بدتر میکند؟