تیروئیدکتومی چه عملی است و برای چه انجام میشود؟
تیروئیدکتومی Thyroidectomy برداشتن تمام یا بخشی از غده تیروئید شما با جراحی است. تیروئید شما غدهای پروانهای شکل است که در پایین گردن شما قرار دارد. هورمونهایی تولید میکند که همه جنبههای متابولیسم شما را کنترل میکنند، از ضربان قلب گرفته تا سرعت کالری سوزی.
تیروئیدکتومی برای درمان اختلالات تیروئید، مانند سرطان، بزرگ شدن غیر سرطانی تیروئید (گواتر) و تیروئید پرکار (پرکاری تیروئید) استفاده میشود.
اینکه چه مقدار از غده تیروئید شما در طول تیروئیدکتومی برداشته میشود به دلیل جراحی بستگی دارد. اگر فقط بخشی از تیروئید خود را حذف کنید (تیروئیدکتومی جزئی)، تیروئید ممکن است پس از جراحی به طور طبیعی کار کند. اگر کل تیروئید شما برداشته شود (تیروئیدکتومی کامل)، شما نیاز به درمان روزانه با هورمون تیروئید دارید تا جایگزین عملکرد طبیعی تیروئید شما شود.
چرا تیروئیدکتومی انجام میشود؟
در صورت داشتن شرایطی مانند:
- سرطان تیروئید. سرطان شایعترین دلیل تیروئیدکتومی است. اگر سرطان تیروئید دارید، برداشتن بیشتر تیروئید، اگر نه همه، احتمالاً یک گزینه درمانی خواهد بود.
- بزرگ شدن غیر سرطانی تیروئید (گواتر). اگر گواتر بزرگی دارید که ناراحتکننده است یا باعث مشکل در تنفس یا بلع میشود یا در برخی موارد، اگر گواتر باعث پرکاری تیروئید شده باشد، برداشتن تمام یا بخشی از غده تیروئید یک گزینه است.
- پرکاری تیروئید (پرکاری تیروئید). پرکاری تیروئید شرایطی است که در آن غده تیروئید شما بیش از حد هورمون تیروکسین تولید میکند. اگر با داروهای ضد تیروئید مشکل دارید و نمیخواهید با ید رادیواکتیو درمان کنید، تیروئیدکتومی ممکن است یک گزینه باشد.
- ندولهای نامشخص یا مشکوک تیروئید. برخی ازگرههای تیروئید را نمیتوان سرطانی یا غیرسرطانی بودن پس از آزمایش نمونهای از نمونهبرداری سوزنی تشخیص داد. پزشکان ممکن است توصیه کنند که افراد مبتلا به این ندولها تیروئیدکتومی کنند، در صورتی کهگرهها خطر سرطانی شدن بیشتری دارند.
خطرات تیروئیدکتومی
تیروئیدکتومی به طور کلی یک روش بیخطر است. اما مانند هر جراحی دیگری، تیروئیدکتومی خطر عوارضی را به همراه دارد.
عوارض بالقوه عبارتند از:
- خونریزی.
- عفونت
- سطوح پایین هورمون پاراتیروئید (هیپوپاراتیروئیدیسم) ناشی از آسیب جراحی یا برداشتن غدد پاراتیروئید. این غدد در پشت تیروئید شما قرار دارند و کلسیم خون را تنظیم میکنند. هیپوپاراتیروئیدیسم به دلیل سطح پایین کلسیم خون میتواند باعث بیحسی، سوزن سوزن شدن یا گرفتگی شود.
- انسداد راه هوایی ناشی از خونریزی.
- صدای خشن یا ضعیف دائمی به دلیل آسیب عصبی.
طرز انجام
غذا و داروها
اگر پرکاری تیروئید دارید، پزشک ممکن است داروهایی مانند محلول ید و پتاسیم را برای کنترل عملکرد تیروئید و کاهش خطر خونریزی پس از جراحی تجویز کند.
برای جلوگیری از عوارض بیهوشی، ممکن است لازم باشد برای مدت معینی قبل از جراحی از خوردن و آشامیدن خودداری کنید. پزشک دستورالعملهای خاصی را ارائه میدهد.
سایر اقدامات احتیاطی
قبل از جراحی برنامهریزی شده خود، از یک دوست یا یکی از عزیزان خود بخواهید که بعد از عمل به شما کمک کنند تا به خانه برگردید. جواهرات و اشیای قیمتی را حتما در خانه بگذارید.
آنچه میتوانید انتظار داشته باشید
قبل از عمل
جراحان معمولاً تیروئیدکتومی را در طول بیهوشی عمومی انجام میدهند، بنابراین شما در طول عمل هوشیار نخواهید بود. متخصص بیهوشی یا بیهوشی یک داروی بیهوشی را به عنوان گاز به شما میدهد – برای تنفس از طریق ماسک – یا یک داروی مایع را به رگ تزریق میکند. سپس یک لوله تنفسی در نای شما قرار داده میشود تا در طول عمل به تنفس کمک کند.
تیم جراحی چندین مانیتور را روی بدن شما قرار میدهد تا اطمینان حاصل شود که ضربان قلب، فشار خون و اکسیژن خون شما در طول عمل در سطوح ایمن باقی میمانند. این مانیتورها شامل یک کاف فشار خون بر روی بازو و سرهای مانیتور قلب است که به قفسه سینه شما متصل است.
در طول روش
هنگامی که شما بیهوش هستید، جراح یک برش (برشی) در مرکز گردن شما ایجاد میکند. اغلب میتوان آن را در یک چین پوستی قرار داد که در آن پس از بهبودی برش به سختی دیده میشود. سپس تمام یا بخشی از غده تیروئید بسته به دلیل جراحی برداشته میشود.
اگر تیروئیدکتومی را در نتیجه سرطان تیروئید انجام میدهید، جراح ممکن است غدد لنفاوی اطراف تیروئید شما را نیز معاینه کرده و بردارد. برداشتن تیروئید معمولا یک تا دو ساعت طول میکشد. بسته به وسعت جراحی مورد نیاز ممکن است زمان کمتر یا بیشتر طول بکشد.
روشهای مختلفی برای تیروئیدکتومی وجود دارد، از جمله:
- تیروئیدکتومی معمولی این روش شامل ایجاد یک برش در مرکز گردن برای دسترسی مستقیم به غده تیروئید است. اکثریت افراد احتمالاً کاندیدای این روش خواهند بود.
- تیروئیدکتومی از راه دهان. این روش با استفاده از یک برش در داخل دهان از برش گردن جلوگیری میکند.
- تیروئیدکتومی آندوسکوپی در این روش از برشهای کوچکتری در گردن استفاده میشود. ابزارهای جراحی و یک دوربین فیلمبرداری کوچک از طریق برشها وارد میشوند. دوربین جراح شما را در طول این عمل راهنمایی میکند.
بعد از عمل تیروئیدکتومی
پس از جراحی، شما به اتاق ریکاوری منتقل میشوید که تیم مراقبتهای بهداشتی بهبودی شما را پس از جراحی و بیهوشی نظارت میکنند. وقتی کاملا هوشیار شدید، به اتاق بیمارستان منتقل خواهید شد.
برخی از افراد ممکن است نیاز داشته باشند که یک درن زیر برش گردن قرار دهند. این درن معمولا صبح بعد از جراحی برداشته میشود.
پس از برداشتن تیروئید، تعداد کمی از افراد ممکن است گردن درد و صدای خشن یا ضعیف را تجربه کنند. این لزوما به این معنی نیست که عصب کنترلکننده تارهای صوتی آسیب دائمی دارد. این علائم اغلب کوتاه مدت هستند و ممکن است به دلیل تحریک لوله تنفسی باشد که در حین جراحی وارد نای میشود یا در نتیجه تحریک عصبی ناشی از جراحی باشد.
بعد از جراحی میتوانید طبق معمول غذا بخورید و بنوشید. بسته به نوع جراحی که انجام دادهاید، ممکن است بتوانید در روز عمل به خانه بروید یا پزشکتان توصیه کند که یک شب در بیمارستان بمانید.
وقتی به خانه میروید، معمولاً میتوانید به فعالیتهای معمولی خود بازگردید. حداقل 10 روز تا دو هفته قبل از انجام هر کاری شدید، مانند بلند کردن اجسام سنگین یا ورزشهای شدید، صبر کنید.
تا یک سال طول میکشد تا جای زخم از عمل جراحی محو شود. پزشک شما ممکن است استفاده از کرم ضد آفتاب را برای کمک به به حداقل رساندن جای زخم توصیه کند.
نتایج
اثرات طولانی مدت تیروئیدکتومی به میزان برداشته شدن تیروئید بستگی دارد.
تیروئیدکتومی جزئی
اگر تنها بخشی از تیروئید شما برداشته شود، بخش باقی مانده معمولاً عملکرد کل غده تیروئید را بر عهده میگیرد. بنابراین ممکن است نیازی به هورمون درمانی تیروئید نداشته باشید.
تیروئیدکتومی کامل
اگر کل تیروئید شما برداشته شود، بدن شما نمیتواند هورمون تیروئید بسازد. بدون جایگزینی، علائم و نشانههای تیروئید کم کار (کم کاری تیروئید) ایجاد میشود. بنابراین، باید هر روز قرصی مصرف کنید که حاوی هورمون تیروئید مصنوعی لووتیروکسین (Synthroid، Unithroid، و غیره) باشد.
این جایگزینی هورمون مشابه هورمونی است که به طور معمول توسط غده تیروئید شما ساخته میشود و همه عملکردهای مشابه را انجام میدهد. پزشک شما خون شما را آزمایش میکند تا بداند به چه مقدار جایگزین هورمون تیروئید نیاز دارید.