معرفی فیلم سه تفنگدار – نقد، تحلیل و خلاصه داستان – The Three Musketeers 1948

کارگردان: جورج سیدنی. تهیه کننده: پانردو اس، بر من. فیلمنامه: رابرت اردری؛ براساس رمان دمای پدر. مدیر فیلمبرداری: رابرت اچ. پلنک. موسیقی: هربرت استوتارت. بازیگران: جین کلی، ون هفلین، لاناترنر، جون آلیسن، وینسنت پرایس، آنجلا لنزبری، گیگ یانگ. محصول آمریکا، 126 دقیقه.

سه تفنگدار، فیلم اکشن فوق العاده‌ای است از عصر طلایی هالیوود، که بعداً بارها بازسازی شد ولی این یکی کماکان بهترین باقی مانده. داستانش در فرانسهٔ نیمه قرن هفدهم می‌گذرد، و چند پیرنگ در هم گره خورده دارد (که گاه زیادی گره می‌خورد) درباره جواهرات ارزشمندی که لویی 13، پادشاه فرانسه به همسرش ملکه «ان»، هدیه می‌دهد و ملکه هم با بی قیدی، آنها را در اختیار محبوب‌اش، دوک باکینگهام می‌گذارد؛ که از قضای روزگار، نخست زیر انگلستان نیز هست. ریشولیو، مشاور اهریمن صفت پادشاه به محض آن که بی احتیاطی ملکه با خبر می‌شود، فرصت طلبانه این موضوع را بهانه قرار داده تا شاه را وادارد به انگلستان اعلام جنگ کند. در همان حال، دارتانیان، جوانکی روستاییبه پاریس می‌رود. تا به تفنگداران شاه ملحق شود. در جریان سفر پرماجرایش او در کنار سه تفنگدار دیگر- اتوس، پورتوس و آرامیس- که زا سوی سربازان وفادار به ریشولیو مورد حمله قرار گرفته‌اند، می‌جنگد. آنها دارتانیان را در دسته خود می‌پذیرند و هر چهار نف به انگلستان فرستاده می‌شوند تا قبل از آگاهی شاه از حقیقت تلخ ماجرا، جواهرات را به چنگ آوردند.

تعجبی ندارد که هالیوود همیشه به خود اجازه داده تا به حقیقت-های تاریخی یا به اشارات مستقیم رمان اصلی وفادار نماند و با دخل و تصرف‌های دراماتیک، راحت و سریع‌تر داستان را جلو ببرد؛ و رد این زمینه، بی شک، سه تفنگدار استثنا نیست. از اینگونه دخل و تصرف‌های دراماتیک، یکی‌اش، حذف ارجاعات الکساندر دوما به کلیسای کاتولیک است، که کشیش اعظم‌اش، «کاردینال ریشولیو» ی مکّار، در واقع، «بدمن» اصلی داستان است؛ در اینجا حتی به «کاردینال» بودنِ ریشولیو هم اشاره‌ای نشده. اما هیچ یک از این‌ها چندان اهمیتی ندارد و فیلم توانسته جوهرهٔ اثر دما را حفظ و منتقل کند.

آنچه سه تفنگدار را از سایر فیلم‌های ماجراجویی آن دوران مستثنی شاخته. روایتگری روی هم رفته سر راست و کیفیت بازی‌هاست. جین کلی با جان و دل خودش را در نقش دارتانیان، پسرک ساده لوح روستایی که به امید یافتن زندگی پر زرق و برقی در دربار کینگ لویی به شهر می‌رود، غرق کرده است. جین کلی حتی بدون رقص و آوازهایی که به خاطرشان شهرت داشت و دارد، در 36 سالگی، در نقش دارتانیانِ جوان بازی کرده ولی نه تنها در نقش‌اش جا افتاده بلکه گرما و جذابیت اصلی فیلم را تشکیل می‌دهد شیو شمشیر بازی‌اش شاید اندکی فاقد مهارت و ظرافتِ بهترین شمشیرزن‌های دورانش باشد. اما حضور ورزشکارانه‌اش کاملاً جبران مافات کرده است. در مقابل، ون فلین (که البته، یکی از قرص و محکم‌ترین بازیگران تیپ ساز هالیود بود، مثلاً در مقابل آلن لاد در شین در سال 1953) در نقش آتوس، با قیافه‌ای در هم گرفته و اخمو ظاهر شده؛ او تفنگداری است که راز سر بسته و تلخی بر دوش‌اش سنگینی می-کند و حضور اخمویش هم در فیلم، خب، کمی سنگینی می‌کند!