سندرم درد پاتلوفمورال چیست و چه علائمی دارد؟

سندرم درد پاتلو فمورال Patellofemoral pain دردی در جلوی زانو، اطراف کاسه زانو (کشکک) است. گاهی اوقات «زانوی دونده» نامیده می‌شود، در افرادی که در ورزش‌هایی که شامل دویدن و پریدن است، بیشتر دیده می‌شود.

درد زانو اغلب هنگام دویدن، بالا یا پایین رفتن از پله‌ها، نشستن طولانی مدت یا چمباتمه زدن افزایش می‌یابد. درمان‌های ساده – مانند استراحت و یخ – اغلب کمک می‌کنند، اما گاهی اوقات برای کاهش درد کشکک رانی به فیزیوتراپی نیاز است.

علائم

سندرم درد پاتلوفمورال معمولاً باعث ایجاد درد مبهم و دردناک در جلوی زانو می‌شود. این درد زمانی تشدید می‌شود که:

• از پله‌ها بالا یا پایین بروید
• زانو بزنید یا چمباتمه بزنید
• با زانوی خم شده برای مدت طولانی بنشینید

علل

پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث ایجاد سندرم درد کشکک – رانی می‌شود، اما با موارد زیر مرتبط است:

• کار کشیدن مفرط. از زانو ورزش‌های دویدن یا پریدن، فشار مکرری را به مفصل زانو وارد می‌کند که می‌تواند باعث تحریک زیر کاسه زانو شود.
• عدم تعادل یا ضعف عضلانی. درد پاتلوفمورال زمانی رخ می‌دهد که عضلات اطراف لگن و زانو شما را به درستی کاسه زانو را در یک راستا قرار ندهند. مشخص شده است که حرکت زانو به سمت داخل در حین اسکات با درد کشکک رانی مرتبط است.
• جراحت. ضربه به کاسه زانو، مانند دررفتگی یا شکستگی، با سندرم درد کشکک رانی مرتبط است.
• عمل جراحی. جراحی زانو، به ویژه ترمیم رباط متقاطع قدامی با استفاده از تاندون کشکک خود به عنوان پیوند، خطر درد کشکک رانی را افزایش می‌دهد.

عوامل خطر

عواملی که می‌توانند خطر شما را افزایش دهند عبارتند از:

• سن. سندرم درد پاتلوفمورال معمولاً نوجوانان و جوانان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مشکلات زانو در افراد مسن بیشتر ناشی از آرتریت است.
• رابطه‌ی جنسی. زنان دو برابر مردان در معرض خطر ابتلا به درد کشکک رانی هستند. این ممکن است به این دلیل باشد که لگن پهن‌تر یک زن، زاویه برخورد استخوان‌های مفصل زانو را افزایش می‌دهد.
• ورزش‌های خاص شرکت در ورزش‌های دویدن و پرش می‌تواند فشار بیشتری را به زانو‌های شما وارد کند، به خصوص زمانی که سطح تمرین خود را افزایش می‌دهید.

پیشگیری

گاهی اوقات زانو درد فقط اتفاق می‌افتد. اما اقدامات خاصی ممکن است به جلوگیری از درد کمک کند.

• قدرت را حفظ کنید. عضلات چهار سر ران قوی و ابدکتور ران به حفظ تعادل زانو در حین فعالیت کمک می‌کنند، اما از چمباتمه زدن عمیق در طول تمرین با وزنه خودداری کنید.
• به همسویی و تکنیک فکر کنید. از پزشک یا فیزیوتراپ خود در مورد تمرینات انعطاف‌پذیری و قدرتی بپرسید تا تکنیک شما برای پریدن، دویدن و چرخیدن بهینه شود – و به کشکک کمک کند تا به درستی در شیار خود ردیابی کند. برای جلوگیری از فرورفتن زانو به سمت داخل هنگام چمباتمه زدن، فرود آمدن از یک پرش یا پایین آمدن از یک پله، ورزش برای عضلات بیرونی ران بسیار مهم است.
• پوند‌های اضافی را از دست بدهید. اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن استرس زانو‌های شما را کاهش می‌دهد.
• دست گرمی بازی کردن. قبل از دویدن یا ورزش‌های دیگر، با پنج دقیقه یا بیشتر فعالیت سبک بدن خود را گرم کنید.
• کش آمدن. با تمرینات کششی ملایم انعطاف‌پذیری را تقویت کنید.
• شدت را به تدریج افزایش دهید. از تغییرات ناگهانی در شدت تمرین خودداری کنید.
• هوشمندی‌های کفش را تمرین کنید. اطمینان حاصل کنید که کفش‌هایتان به خوبی جا می‌شوند و ضربه‌گیری خوبی دارند. اگر کف پای صافی دارید، به جا کفشی توجه کنید.

تشخیص

پزشک در مورد سابقه مشکلات زانو از شما سؤال می‌کند و بر روی نواحی از زانو فشار می‌آورد و پای شما را در موقعیت‌های مختلف حرکت می‌دهد تا به رد سایر بیماری‌هایی که علائم و نشانه‌های مشابهی دارند کمک کند.

برای کمک به تعیین علت زانو درد، پزشک ممکن است آزمایش‌های تصویربرداری مانند:

• اشعه ایکس. در فرآیند ایجاد تصاویر اشعه ایکس، مقدار کمی تابش از بدن شما عبور می‌کند. این تکنیک استخوان را به خوبی تجسم می‌کند، اما در مشاهده بافت‌های نرم کمتر موثر است.
• سی تی اسکن. این‌ها تصاویر اشعه ایکس را از زوایای مختلف برای ایجاد تصاویر مقطعی از ساختار‌های داخلی ترکیب می‌کنند. سی تی اسکن می‌تواند استخوان و بافت نرم را تجسم کند، اما این روش دوز بسیار بالاتری از اشعه را نسبت به اشعه ایکس ساده ارائه می‌دهد.
• ام آر آی. MRI با استفاده از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قوی، تصاویر دقیقی از استخوان‌ها و بافت‌های نرم مانند رباط‌ها و غضروف زانو تولید می‌کند. اما MRI بسیار گرانتر از اشعه ایکس یا سی تی اسکن است.

درمان

درمان درد پاتلوفمورال اغلب با اقدامات ساده شروع می‌شود. تا حد امکان به زانوی خود استراحت دهید. از فعالیت‌هایی که باعث افزایش درد می‌شوند، مانند بالا رفتن از پله‌ها، زانو زدن یا چمباتمه زدن، اجتناب کنید یا آن‌ها را اصلاح کنید.

در صورت نیاز، مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن (تیلنول، سایرین)، ایبوپروفن (ادویل، موترین IB، سایرین) یا ناپروکسن سدیم (Aleve) مصرف کنید.

یک فیزیوتراپ ممکن است پیشنهاد دهد:

• تمرینات توانبخشی ورزش‌های خاص می‌توانند ماهیچه‌هایی را که از زانو حمایت می‌کنند و تراز اندام‌ها را کنترل می‌کنند، مانند عضلات چهارسر ران، همسترینگ و عضلات اطراف باسن، به‌ویژه عضلات رباینده ران، تقویت کنند. اصلاح حرکت زانو به سمت داخل در حین چمباتمه یک هدف اولیه است.
• بریس‌های حمایتی زانوبند‌ها یا تکیه گاه‌های قوس ممکن است به بهبود درد کمک کنند.
• نوار زدن. فیزیوتراپیست شما ممکن است به شما نشان دهد که چگونه به زانوی خود بچسبانید تا درد را کاهش داده و توانایی خود را برای ورزش کردن افزایش دهید.
• یخ. یخ زدن زانو بعد از ورزش ممکن است مفید باشد.
• ورزش‌های دوستدار زانو. در طول دوران نقاهت، ممکن است بخواهید خودتان را به فعالیت‌های کم‌ضرر که برای زانو راحت‌تر هستند محدود کنید – مانند دوچرخه‌سواری و شنا یا دویدن در آب.

جراحی و روش‌های دیگر

اگر درمان‌های غیرجراحی مؤثر نباشند، پزشک ممکن است پیشنهاد دهد:

• آرتروسکوپی: در طول این روش، پزشک یک دستگاه نازک مدادمانند مجهز به لنز دوربین و نور (آرتروسکوپ) را از طریق یک برش کوچک وارد زانو شما می‌کند. ابزار‌های جراحی از طریق آرتروسکوپ عبور داده می‌شوند تا قطعات غضروف آسیب دیده را جدا کنند.
• تنظیم مجدد در موارد شدیدتر، ممکن است جراح نیاز داشته باشد که زانوی شما را برای تنظیم مجدد زاویه کاسه زانو یا کاهش فشار روی غضروف جراحی کند.