اکسی توسین -هورمون عشق- شیرهای خشن را آرام می‌کند!
اکسی توسین هورمونی است که در اکثر حیوانات یافت می‌شود. این هورمون در انسان نقش اساسی در زایمان دارد و به طور غیر رسمی به عنوان “هورمون عشق” نامیده می‌شود زیرا بر پیوند‌های اجتماعی، به ویژه بین مادر و کودک تأثیر می‌گذارد.
اما تصور کنید که یک جاندار گوشتخوار بزرگ را بگیرید و اکسی توسین را مثلا با اسپری بینی وارد بدنش کنید. به نظرتان چه چیز رخ می‌دهد؟!
محققانی که در یک پناهگاه حیات وحش آفریقای جنوبی کار می‌کنند، در تلاش برای پاسخ به این سوال، اثرات اکسی توسین را روی شیرها آزمایش کرده‌اند و یافته‌های آنها در مقاله جدیدی که در مجله iScience منتشر شده، گزارش شده.
شیرها حیواناتی بسیار اجتماعی هستند. آنها به اعضای گروه خود و به اصطلاح حرمسرای خود وفادار هستند و از قلمروی خود حفاظت می‌کنند اما همچنین می‌توانند نسبت به گروه‌های دیگر شیرها به طرز باورنکردنی خشن باشند.
این می‌تواند یک مشکل بزرگ در هنگام تلاش برای نقل مکان شیرها به مناطقی است که قبلاً شیرهای دیگری در آن وجود داشته‌اند.
کریگ پکر یکی از نویسندگان مطالعه جدید می‌گوید: «تحقیقات قبلی ما روی شیرهای وحشی در سرنگتی نشان داد که سیستم اجتماعی پیچیده شیرها از حس قوی «ما در برابر آنها» ناشی می‌شود. در این نبردها معمولا شیرهای همسایه قدیمی در یک منطقه با تعداد بیشتر با هم همکاری می‌کنند و غریبه‌ها را از قلمروشان بیرون کنند. »
هدف تحقیق جدید بررسی این موضوع بود که آیا اکسی توسین می‌تواند برای تأثیرگذاری بر رفتار‌های اجتماعی حیوانات و شاید در نهایت، ادغام بهتر شیرها استفاده شود؟
برای انجام این کار، محققان ابتدا باید راهی برای تجویز ایمن اکسی توسین می‌یافتند.
ترفند این بود که یک محفظه اسپری کوچک را با اکسی توسین پر کردند و حیوانات را با گوشت خام فریب دادند. هنگامی که شیرها حواسشان پرت شد، اکسی توسین را روی بینی آنها اسپری می‌کردند تا این هورمون به سرعت در مغز حیوانات تأثیر بگذارد.
با اسپری کردن اکسی توسین مستقیماً روی بینی، می‌دانیم که عصب سه قلو و عصب بویایی اکسی توسین را مستقیم به مغز می‌برد. چون در غیر این صورت سد خونی – مغزی مانع نفوذ اکسی توسین به داخل مغز می‌شد.
یکی از آزمایش‌هایی که محققان برای اندازه‌گیری اثر اکسی‌توسین استفاده کردند این بود که یک جسم را برای بازی شیرها در محدوده‌شان گذاشتند و بعد بررسی کردند تحت تاثیر اکسی توسین، آیا شیر اجازه بازی با این شی ء را به شیرهای دیگر هم می‌داد. مشخص شد که اکسی توسین باعث می‌شود که شیرها هنگام بازی، فاصله کمتری با شیرهای دیگر بگیرند. میانگین فاصله بین آنها از حدود 7 متر بدون اکسی توسین به حدود 3.5 متر پس از تجویز اکسی توسین کاهش یافت.
آزمایش دیگری غرش شیرها را در هنگام تحت تأثیر اکسی توسین آزمایش کرد.غرش شیرها هشداری است برای مزاحم‌های احتمالی و اینکه باید از قلمروی آنها عقب‌نشینی کنند.
محققان دریافتند که اکسی توسین به طور قابل توجهی غرش حیوانات را کاهش می‌دهد. به صورت خلاصه این شیرهای تحت درمان با اکسی توسین به سرعت به حیواناتی آرام تبدیل شدند.
جالب اینجاست که محققان دریافتند اکسی توسین تاثیر کمی بر رفتار‌های مالکانه در طول آزمایش پاسخ غذایی دارد. هنگامی که یک شی غذایی کوچک به گروه معرفی شد، حیوانات بدون توجه به اکسی توسین، رفتار‌های تهاجمی رقابتی از خود نشان دادند. این نشان می‌دهد که محدودیت‌های خاصی برای رفتار‌های اجتماعی ایجاد شده توسط این هورمون وجود دارد.
البته همچنان تحقیقات بیشتری برای کشف تاثیر اکسی توسین در شیرها مورد نیاز است، اما این امید وجود دارد که این هورمون بتواند برای کمک به شکل‌گیری پیوند‌های اجتماعی، زمانی که شیرهای جدید وارد قلمروی شیرها می‌شوند، استفاده شود.
تیم پژوهشی در حال بررسی تأثیر اکسی توسین بر روی شیر‌هایی هستند که از اسارت نجات یافته‌اند، زیرا آنها باید دوباره به گروه‌های اجتماعی بزرگتر بپیوندند و ممکن است دشواری‌هایی به وجود آید.
بورکهارت می‌گوید که پژوهشگران در حال حاضر تلاش می‌کنند کاربرد اکسی توسین را برای انتقال راحت‌تر حیوانات نجات یافته از سیرک‌ها یا مناطق جنگی آزمایش کنند تا بتوان آنها را بیشتر به محیط اجتماعی جدید خود متمایل کرد و هراسشان را کمتر کرد و پیوند اجتماعی آنها را استحکام بخشید. ت
مطالعه جدید در مجله iScience منتشر شد.
