آزمایش نشان میدهد که انسانها میتوانند تنها در مدت ۱۰ هفته یاد بگیرند با پژواک صدا مسیریابی کنند و موانع را تشخیص بدهند!
با آموزش کافی، بیشتر انسانها میتوانند یاد بگیرند که چگونه با زبان و دهان خود صدای کلیکمانند ایجاد کنند و سپس پژواک این صدا را تشخیص بدهند و از روی آن محیط پیرامون خود را شناسایی کنند.
محققان توانستهاند در کمتر از ۱۰ هفته به شرکتکنندگان آموزش دهند که چگونه موانع را و اندازه و جهتاشیاء پیرامون را به این صورت تشخیص بدهند.
این آزمایش، که نتایج آن در سال ۲۰۲۱ منتشر شده، شامل ۱۲ شرکتکننده بود که در دوران کودکیشان از نظر نابینا شده بودند و ۱۴ فرد بینا هم در این آزمایش شرکت داده شدند تا بین این دو گروه مقایسه صورت بگیرد.
به این مهارت تولید صدای کلیک و تشخیص پژواک صدا اصطلاحا اکولوکیشن میگویند. این مهارتی است که ما معمولاً تصور میکنیم تنها در حیوانات خاصی مانند خفاشها و نهنگها وجود دارد، اما برخی از انسانهای نابینا نیز از پژواک صداهای خود برای تشخیص موانع استفاده میکنند. برخی از ضربه زدن عصا یا به هم زدن انگشتان خود برای ایجاد صدای لازم استفاده میکنند و برخی دیگر هم از دهان خود برای ایجاد صدای کلیک بهره میبرند.
علیرغم اینکه این مهارت میتواند مفید باشد، تعداد کمی از افراد نابینا در حال حاضر نحوه انجام آن را آموزش دادهاند. اکولوکیتورهای خبره سالها تلاش کردهاند تا این مطلب را به اطلاع همه برسانند و مطالعه جدید نشان میدهد که بیشتر افراد با آموزش قادر به این کار خواهند شد.
در طول ۲۰ جلسه آموزشی، که حدود ۲ تا ۳ ساعت طول کشید، محققان دریافتند که شرکتکنندگان خواه نابینا و خواه بینا، چه پیر و چه جوان، همگی به میزان قابل توجهی در اکولوکیشن پیشرفت کردهاند.
برای هفتهها، شرکتکنندگان آموزش دیدند و ابتدا درمسیرهای پردیچ و خم مجازی حرکت کردند.
در دو جلسه آخر، شرکتکنندگان مهارتهای راهیابی جدید خود را در یک پیچ و خم مجازی که قبلاً هرگز با آن برخورد نکرده بودند مورد آزمایش قرار گرفتند و مشخص شده که توانایی جدید به آنها کمک زیادی میکند.
شگفتانگیز بود که افراد تازه آموزش دیده هم میتوانستند به خوبی افراد خبره از مهارت خود استفاده کنند. حتی آزمایشهای اضافی برای تعیین شکل و جهت سطوح خاص، مهارتآموختهها به خوبی باتجربهها عمل کردند.
این اولین بار بود که بررسی میشد یا افراد بینا هم میتوانند در این مهارت پیشرفت کنند و به پای نابیناها برسند یا خیر.
بسیاری از افراد در سن بالاتری بینایی و شنوایی خود را از دست میدهند و هر چه سن افراد بالاتر باشد، قابلیت تطابق و انطباق مغز با شرایط تازه کم میشود.
اما آزمایش جدید مشخص کرد که در اکولوکیشن سن عامل محدودکنندهای نیست و حتی یک فرد نابینای ۷۹ ساله هم توانست به خوبی عمل کند.
در یک نظرسنجی بعدی، ۱۰ نفر از ۱۲ شرکتکننده گفتند که این مهارت به استقلال و رفاه آنها کمک کرده است.
این مطالعه در PLOS One منتشر شده است.
این نوشتهها را هم بخوانید