نارسایی قلبی چه انواعی دارد و تشخیص و درمان آن چیست؟

نارسایی قلبی یک بیماری مزمن است که زمانی رخ می‌دهد که قلب قادر به پمپاژ خون کافی برای رفع نیاز‌های بدن نباشد. اغلب یک وضعیت پیشرونده است، به این معنی که با گذشت زمان بدتر می‌شود. نارسایی قلبی به این معنی نیست که قلب از تپش بازمانده است، بلکه به این معناست که به طور موثر کار نمی‌کند.

دو نوع اصلی نارسایی قلبی وجود دارد:

نارسایی سیستولیک قلب: این نوع نارسایی قلبی زمانی رخ می‌دهد که عضله قلب ضعیف می‌شود و نمی‌تواند در طول هر ضربان قلب به اندازه کافی منقبض شود تا مقدار کافی خون را پمپاژ کند. مشخصه آن کاهش کسری جهشی است که درصد خونی است که با هر ضربان از قلب پمپاژ می‌شود.

نارسایی قلبی دیاستولیک: همچنین به عنوان نارسایی قلبی با کسر جهشی حفظ شده (HFpEF) شناخته می‌شود، این نوع نارسایی قلبی زمانی رخ می‌دهد که عضله قلب سفت می‌شود و نمی‌تواند به درستی بین ضربان قلب شل شود. در نتیجه، قلب نمی‌تواند در مرحله استراحت (دیاستول) با خون کافی پر شود، که منجر به کاهش خون‌رسانی به بدن می‌شود.

در برخی موارد، نارسایی قلبی می‌تواند تظاهرات ترکیبی با عناصر اختلال عملکرد سیستولیک و دیاستولیک داشته باشد. علائم و رویکرد درمان نارسایی قلبی بسته به نوع و شدت بیماری می‌تواند متفاوت باشد. برای تشخیص دقیق و مدیریت مناسب، مهم است که با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید.

دلایل نارسایی قلبی

عوامل و شرایط مختلفی وجود دارد که می‌تواند در ایجاد نارسایی قلبی نقش داشته باشد. در اینجا چند دلیل رایج وجود دارد:

بیماری عروق کرونر: شایع‌ترین علت نارسایی قلبی، بیماری عروق کرونر است که زمانی رخ می‌دهد که شریان‌هایی که خون را به قلب می‌رسانند باریک یا مسدود می‌شوند و منجر به کاهش جریان خون و کاهش اکسیژن به عضله قلب می‌شود.

فشار خون بالا (فشار خون بالا): فشار خون بالا مداوم می‌تواند باعث شود که قلب برای پمپاژ خون بیشتر کار کند و در نهایت منجر به نارسایی قلبی شود.

حمله قلبی قبلی: حمله قلبی، که به عنوان انفارکتوس میوکارد نیز شناخته می‌شود، می‌تواند به عضله قلب آسیب برساند و توانایی آن را برای پمپاژ موثر و بالقوه منجر به نارسایی قلبی کند.

کاردیومیوپاتی: این گروهی از بیماری‌ها است که مستقیماً بر عضله قلب تأثیر می‌گذارد و باعث ضعیف شدن، ضخیم شدن یا سفت شدن آن می‌شود. این تغییرات ساختاری می‌تواند منجر به نارسایی قلبی شود.

مشکلات دریچه قلب: شرایطی مانند تنگی دریچه (تنگ شدن) یا رگورژیتاسیون (نشت) می‌تواند قلب را تحت فشار قرار دهد و در صورت عدم درمان منجر به نارسایی قلبی شود.

آریتمی‌ها: ریتم‌های غیر طبیعی قلب، مانند فیبریلاسیون دهلیزی یا تاکی کاردی بطنی، می‌تواند عملکرد پمپاژ قلب را مختل کرده و به نارسایی قلبی کمک کند.

نقایص مادرزادی قلب: برخی از افراد با ناهنجاری‌های ساختاری قلب متولد می‌شوند که در صورت عدم درمان یا عدم مدیریت صحیح می‌تواند منجر به نارسایی قلبی در مراحل بعدی زندگی شود.

دیابت: افراد مبتلا به دیابت به دلیل تأثیر افزایش سطح قند خون بر عروق خونی و عضله قلب، در معرض افزایش خطر ابتلا به نارسایی قلبی هستند.

چاقی: اضافه وزن و چاقی می‌تواند فشار بیشتری بر قلب وارد کند و خطر نارسایی قلبی را افزایش دهد.

سایر عوامل: سایر عواملی که می‌توانند در نارسایی قلبی نقش داشته باشند عبارتند از مصرف بیش از حد الکل، برخی دارو‌ها (مانند دارو‌های شیمی درمانی)، اختلالات تیروئید و بیماری‌های ریوی مانند بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD).

توجه به این نکته مهم است که ایجاد نارسایی قلبی اغلب می‌تواند چند عاملی باشد، با شرایط یا عوامل خطر متعددی که برای کمک به این بیماری در تعامل هستند. وضعیت هر فردی ممکن است متفاوت باشد، بنابراین توصیه می‌شود برای ارزیابی جامع و برنامه مدیریت شخصی با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید.

تشخیص نارسایی قلبی

تشخیص نارسایی قلبی معمولاً شامل ترکیبی از ارزیابی سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و آزمایش‌های تشخیصی است. در اینجا چند مرحله و آزمایش متداول در تشخیص نارسایی قلبی وجود دارد:

سابقه پزشکی: ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی از شما در مورد علائم، سابقه پزشکی، و هر عامل خطر یا شرایطی که می‌تواند به نارسایی قلبی کمک کند، می‌پرسد.

معاینه فیزیکی: در طول یک معاینه فیزیکی، ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی به قلب و ریه‌های شما گوش می‌دهد، علائم احتباس مایعات (مانند قوزک پا متورم یا ورید گردن برآمده) را بررسی می‌کند و سلامت کلی شما را ارزیابی می‌کند.

آزمایش خون: آزمایش خون می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد سلامت قلب شما ارائه دهد. آن‌ها ممکن است شامل آزمایش‌هایی برای اندازه‌گیری سطح پپتید ناتریورتیک نوع B (BNP) باشد که می‌تواند در نارسایی قلبی افزایش یابد، و همچنین سایر نشانگر‌های عملکرد قلب و اندام‌ها.

الکتروکاردیوگرام (ECG): نوار قلب فعالیت الکتریکی قلب شما را اندازه‌گیری می‌کند و می‌تواند به شناسایی ناهنجاری‌های ریتم قلب یا علائم حمله قلبی قبلی کمک کند.

اشعه ایکس قفسه سینه: عکس قفسه سینه می‌تواند نشانه‌های بزرگ شدن قلب، تجمع مایع در ریه‌ها یا سایر ناهنجاری‌هایی را که ممکن است نشان‌دهنده نارسایی قلبی باشد را نشان دهد.

اکوکاردیوگرافی: این آزمایش غیر تهاجمی از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر قلب استفاده می‌کند. اطلاعاتی در مورد ساختار و عملکرد قلب، از جمله کسر جهشی (درصد خونی که با هر ضربان از قلب پمپاژ می‌شود) و هرگونه ناهنجاری در دریچه‌های قلب یا ماهیچه‌ها را ارائه می‌دهد.

تست استرس: یک تست استرس ممکن است برای ارزیابی عملکرد قلب شما در طول فعالیت بدنی انجام شود. این معمولاً شامل راه رفتن روی تردمیل یا دوچرخه‌سواری در حین کنترل با نوار قلب است.

کاتتریزاسیون قلبی: در برخی موارد، کاتتریزاسیون قلبی ممکن است برای ارزیابی جریان خون و فشار درون قلب انجام شود. این شامل قرار دادن یک لوله نازک (کاتتر) در رگ خونی و هدایت آن به قلب است.

آزمایش‌های اضافی: بسته به وضعیت خاص شما، آزمایش‌های اضافی مانند MRI قلب، تصویربرداری هسته‌ای یا سی‌تی اسکن ممکن است برای ارائه اطلاعات دقیق‌تر در مورد ساختار و عملکرد قلب توصیه شود.

مهم است که به یاد داشته باشید که تشخیص نارسایی قلبی نیاز به ارزیابی جامع توسط یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی دارد. آن‌ها علائم، سابقه پزشکی، یافته‌های معاینه فیزیکی و نتایج آزمایش‌های تشخیصی را برای تشخیص دقیق و ایجاد یک برنامه درمانی مناسب در نظر می‌گیرند.

درمان نارسایی قلبی

هدف درمان نارسایی قلبی تسکین علائم، بهبود کیفیت زندگی و کند کردن پیشرفت بیماری است. برنامه درمانی نارسایی قلبی بسته به علت زمینه‌ای، شدت علائم و عوامل فردی بیمار می‌تواند متفاوت باشد. در اینجا برخی از روش‌های درمانی رایج آورده شده است:

اصلاح سبک زندگی: تغییرات سبک زندگی نقش مهمی در مدیریت نارسایی قلبی دارد. این‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

پیروی از یک رژیم غذایی سالم برای قلب کم سدیم (نمک)، چربی‌های اشباع شده و کلسترول.

محدود کردن مصرف مایعات، به خصوص اگر احتباس مایعات نگران‌کننده باشد.

درگیر شدن در فعالیت بدنی منظم طبق توصیه ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما.

ترک سیگار و اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود سیگار.

محدود کردن مصرف الکل یا اجتناب از آن به طور کلی، زیرا الکل بیش از حد می‌تواند نارسایی قلبی را بدتر کند.

دارو‌ها: معمولاً چندین دارو برای مدیریت نارسایی قلبی تجویز می‌شود. این‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)، مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین (ARBs)، یا مهارکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین-نپری‌لیزین (ARNIs) برای گشاد کردن رگ‌های خونی، کاهش فشار بر قلب و بهبود جریان خون.

بتا بلوکر‌ها برای کاهش ضربان قلب، کاهش فشار خون و بهبود عملکرد قلب.

دیورتیک‌ها برای کمک به حذف مایعات اضافی از بدن و تسکین علائم احتباس مایعات.

آنتاگونیست‌های آلدوسترون برای کاهش احتباس مایعات و بهبود علائم.

دیگوکسین برای کمک به تقویت ضربان قلب و بهبود عملکرد قلب در برخی موارد.

سایر دارو‌ها ممکن است بر اساس نیاز‌های خاص تجویز شوند، مانند دارو‌های ضد انعقاد برای کاهش خطر لخته شدن خون یا دارو‌های ضد آریتمی برای مدیریت ریتم غیر طبیعی قلب.

درمان با دستگاه: در موارد خاصی، درمان با دستگاه ممکن است برای کمک به مدیریت نارسایی قلبی توصیه شود. این‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

دفیبریلاتور قلبی قابل کاشت (ICD): در زیر پوست قرار می‌گیرد تا ریتم قلب را کنترل کند و در صورت تشخیص ریتم خطرناک، شوک الکتریکی ایجاد کند.

درمان همگام‌سازی مجدد قلب (CRT): این شامل کاشت یک ضربان ساز ویژه است که انقباضات حفره‌های قلب را برای بهبود توانایی پمپاژ آن هماهنگ می‌کند.

جراحی: در برخی شرایط، ممکن است اقدامات جراحی برای مدیریت نارسایی قلبی ضروری باشد. این‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

پیوند بای پس عروق کرونر (CABG) برای دور زدن عروق کرونر مسدود شده یا باریک و بازگرداندن جریان خون به عضله قلب.

تعمیر یا تعویض دریچه قلب برای اصلاح مشکلات دریچه‌ای که منجر به نارسایی قلبی می‌شود.

کاشت دستگاه کمکی بطن چپ (LVAD) برای کمک به پمپاژ خون در موارد پیشرفته به قلب.

پیوند قلب برای موارد نارسایی شدید قلبی که به درمان‌های دیگر پاسخ نداده‌اند.

مدیریت و نظارت بر بیماری: بازدید‌های بعدی منظم با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی برای نظارت بر وضعیت شما، تنظیم دارو‌ها در صورت نیاز و ارزیابی پیشرفت شما ضروری است. نظارت ممکن است شامل آزمایش خون دوره‌ای، آزمایش تصویربرداری و ارزیابی علائم باشد.

همکاری نزدیک با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی برای ایجاد یک برنامه درمانی شخصی که نیاز‌ها و اهداف خاص شما را برآورده می‌کند، مهم است. نارسایی قلبی یک بیماری مزمن است و مدیریت مداوم و خودمراقبتی برای بهینه‌سازی نتایج و حفظ کیفیت خوب زندگی بسیار مهم است.